Lòng trắng mắt bị đục: Nguyên nhân, dấu hiệu và cách xử lý

Lòng trắng mắt bị đục là hiện tượng không hiếm gặp, có thể xảy ra ở nhiều lứa tuổi khác nhau. Nhiều người thường xem nhẹ vì nghĩ chỉ là biểu hiện mệt mỏi hay thiếu ngủ, nhưng trên thực tế, đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm cho một số vấn đề sức khỏe liên quan đến mắt hoặc các cơ quan nội tạng. Việc nhận biết sớm và hiểu rõ nguyên nhân giúp bạn chủ động bảo vệ đôi mắt và phòng ngừa những biến chứng không mong muốn.

Lòng trắng mắt bị đục là gì?

Lòng trắng mắt, còn được gọi là củng mạc, là lớp mô bao quanh phần lớn nhãn cầu, có nhiệm vụ bảo vệ mắt và giữ cho hình dạng của mắt ổn định. Ở người khỏe mạnh, củng mạc thường có màu trắng sáng, phản chiếu ánh sáng tự nhiên. Tuy nhiên, khi lòng trắng mắt bị đục, phần này có thể chuyển sang màu trắng xám, vàng nhạt, thậm chí hơi xanh hoặc nâu, làm cho ánh nhìn trở nên kém tươi sáng hơn.

Hiện tượng này có thể xuất hiện ở một hoặc cả hai mắt, diễn ra tạm thời hoặc kéo dài. Trong nhiều trường hợp, nó chỉ là phản ứng nhất thời của cơ thể do mệt mỏi, khô mắt hoặc tác động môi trường. Tuy nhiên, nếu tình trạng đục lòng trắng mắt kéo dài hoặc đi kèm các biểu hiện khác như đỏ, đau, sưng, giảm thị lực, thì có thể đây là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý tiềm ẩn cần được quan tâm.

Nguyên nhân khiến lòng trắng mắt bị đục

Tình trạng lòng trắng mắt bị đục có thể xuất phát từ nguyên nhân sinh lý tạm thời hoặc nguyên nhân bệnh lý nghiêm trọng. Dưới đây là những yếu tố phổ biến nhất:

Nguyên nhân sinh lý, tạm thời

Một số nguyên nhân sinh lý gây ra tình trạng này như:

• Thiếu ngủ, mệt mỏi: Khi cơ thể không được nghỉ ngơi đầy đủ, lưu thông máu kém khiến mắt bị xỉn màu, lòng trắng không còn trong suốt như bình thường.
• Khô mắt: Là nguyên nhân phổ biến do làm việc lâu với màn hình máy tính, điện thoại hoặc trong môi trường điều hòa khiến bề mặt mắt thiếu ẩm, dẫn đến cảm giác mờ đục.
• Tiếp xúc môi trường ô nhiễm: Bụi bẩn, khói thuốc, tia cực tím, hoặc ánh nắng gay gắt có thể gây kích ứng mắt, khiến củng mạc trở nên xám đục tạm thời.
• Thiếu dinh dưỡng: Cơ thể thiếu vitamin A, C, E hoặc các chất chống oxy hóa khiến mô mắt suy yếu, dễ xuất hiện tình trạng đục và xỉn màu.

Những nguyên nhân này thường không nguy hiểm và có thể cải thiện sau khi điều chỉnh lối sống, nghỉ ngơi, ăn uống lành mạnh và bảo vệ mắt đúng cách.

Nguyên nhân bệnh lý

Khi lòng trắng mắt bị đục kéo dài, kèm theo các dấu hiệu bất thường khác, đó có thể là hậu quả của các bệnh lý về mắt hoặc toàn thân. Một số nguyên nhân bệnh lý thường gặp gồm:

• Viêm kết mạc: Là tình trạng viêm lớp màng mỏng bao phủ mặt trong mí mắt và lòng trắng mắt, khiến vùng này bị đỏ, ngứa, chảy nước mắt và có thể trông như bị đục.
• Viêm giác mạc: Xảy ra khi giác mạc bị nhiễm khuẩn hoặc tổn thương. Ngoài việc làm lòng trắng trông mờ đục, bệnh còn có thể gây đau, sợ ánh sáng và giảm thị lực.
• Thoái hóa hoặc loạn dưỡng giác mạc: Là sự thay đổi cấu trúc mô giác mạc, khiến độ trong suốt của mắt giảm dần.
• Tăng nhãn áp hoặc chấn thương mắt: Gây tổn thương sâu trong mô mắt, ảnh hưởng đến màu sắc của củng mạc và thị lực.
• Mộng thịt (mộng mắt): Là một lớp mô sợi phát triển từ kết mạc vào giác mạc, có màu hồng hoặc trắng đục, khiến tròng trắng trông mờ đi rõ rệt.
• Mỏng củng mạc: Do viêm nhiễm kéo dài hoặc phẫu thuật mắt, khiến các mạch máu sẫm màu bên dưới hiện rõ, làm mắt có màu xanh xám như bị đục.
• Bệnh gan - mật: Khi gan hoặc đường mật gặp vấn đề, sắc tố bilirubin trong máu tăng cao, lắng đọng ở củng mạc làm lòng trắng chuyển sang vàng đục.
• Bệnh lý máu: Các bệnh tan máu như thalassemia, hồng cầu hình liềm làm tăng bilirubin, khiến mắt và da vàng, mờ đục.

Lòng trắng mắt bị đục có nguy hiểm không?

Không phải trường hợp nào lòng trắng mắt bị đục cũng nguy hiểm, tuy nhiên đây là dấu hiệu không nên bỏ qua. Nếu nguyên nhân chỉ là do mệt mỏi, thiếu ngủ hoặc môi trường, mắt thường sẽ trở lại bình thường sau vài ngày. Nhưng nếu tình trạng kéo dài kèm theo đau, sưng, ngứa, nhìn mờ hoặc vàng da, đây có thể là biểu hiện của các bệnh lý cần can thiệp sớm.

Đặc biệt, nếu nguyên nhân đến từ viêm giác mạc, tăng nhãn áp, bệnh gan hoặc mộng thịt lan rộng, người bệnh có thể đối mặt với nguy cơ giảm thị lực, sẹo giác mạc, hoặc thậm chí mất thị lực vĩnh viễn nếu không được xử lý kịp thời.

Khi nào nên đi khám?

Ngoài sự thay đổi về màu sắc và độ trong suốt của tròng trắng, bạn cần chú ý đến các dấu hiệu sau:

• Mắt đau nhức hoặc cộm, không thuyên giảm dù nghỉ ngơi.
• Mắt đỏ rực, có cảm giác bỏng rát hoặc ngứa.
• Thị lực giảm dần, nhìn mờ hoặc xuất hiện quầng sáng quanh ánh đèn.
• Chảy nước mắt nhiều hoặc tiết dịch bất thường.
• Da và mắt ngả vàng, có thể đi kèm mệt mỏi, chán ăn, sụt cân.
• Lòng trắng mắt đục kéo dài không cải thiện dù đã chăm sóc tại nhà.

Những dấu hiệu trên là lời cảnh báo rằng cần được kiểm tra y tế chuyên khoa để xác định nguyên nhân chính xác.

Cách chăm sóc và phòng ngừa lòng trắng mắt bị đục

Để giữ đôi mắt sáng khỏe, hạn chế tình trạng lòng trắng bị đục, bạn có thể thực hiện những biện pháp sau:

• Giữ vệ sinh mắt sạch sẽ: Không dụi mắt bằng tay bẩn, thường xuyên rửa mặt và làm sạch vùng mắt sau khi ra ngoài.
• Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh làm việc liên tục trước màn hình, áp dụng quy tắc 20 - 20 - 20 (mỗi 20 phút nhìn xa 20 feet trong 20 giây).
• Bảo vệ mắt khi ra ngoài: Đeo kính râm có khả năng chống tia UV, tránh bụi bẩn và ánh sáng mạnh.
• Bổ sung dinh dưỡng tốt cho mắt: Ăn nhiều thực phẩm chứa vitamin A, C, E, kẽm, omega-3 như cà rốt, trứng, cá hồi, cải bó xôi, hạt óc chó,…
• Giữ lối sống lành mạnh: Uống đủ nước, ngủ đủ giấc, hạn chế thuốc lá, rượu bia.
• Khám mắt định kỳ: Dù không có triệu chứng, việc kiểm tra mắt 1 - 2 lần/năm giúp phát hiện sớm các vấn đề tiềm ẩn.

Tình trạng lòng trắng mắt bị đục có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân, từ sinh lý tạm thời đến bệnh lý nghiêm trọng liên quan đến mắt hoặc gan - mật. Dù trong trường hợp nào, đây cũng là dấu hiệu bạn không nên chủ quan. Việc quan sát kỹ sự thay đổi màu sắc của mắt, kết hợp với chăm sóc, dinh dưỡng và lối sống khoa học sẽ giúp bảo vệ thị lực lâu dài.