Tăng nhãn áp là gì? Chìa khóa bảo vệ sức khỏe đôi mắt

Tăng nhãn áp như một kẻ cắp thầm lặng, âm thầm đánh cắp thị lực của bạn mà bạn không hề hay biết. Để hiểu rõ hơn về căn bệnh này, hãy cùng khám phá thêm về tăng nhãn áp là gì và những kiến thức liên quan trong phần tiếp theo nhé!

Tăng nhãn áp là gì?

Tăng nhãn áp, còn được gọi là cườm nước, là tình trạng áp lực bên trong mắt (nhãn áp) tăng cao hơn mức bình thường. Áp lực này do sự tích tụ dịch thể bên trong mắt, gây ra bởi sự mất cân bằng giữa lượng dịch sản xuất và lượng dịch thoát ra. 

Nhãn áp bình thường dao động trong khoảng từ 10 đến 21 mmHg. Khi nhãn áp tăng cao, nó có thể gây tổn thương dây thần kinh thị giác, dẫn đến suy giảm thị lực, mờ mắt, nhức đầu, đau nhức mắt, buồn nôn, nôn, nhìn thấy quầng sáng xung quanh đèn, mất thị lực ngoại vi và mù lòa vĩnh viễn nếu không được điều trị kịp thời.

Tăng nhãn áp là một bệnh lý nguy hiểm, có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, nhưng thường gặp hơn ở người lớn tuổi. Đây là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến mù lòa trên thế giới.

Những loại chính của bệnh tăng nhãn áp

Có hai loại chính của bệnh tăng nhãn áp:

• Tăng nhãn áp góc mở: Đây là loại phổ biến nhất, chiếm khoảng 90% các trường hợp. Nó xảy ra khi góc thoát dịch trong mắt bị tắc nghẽn, khiến dịch thể không thể thoát ra dễ dàng.
• Tăng nhãn áp góc đóng: Loại này ít phổ biến hơn, nhưng nguy hiểm hơn vì có thể dẫn đến tăng nhãn áp cấp tính, gây đau nhức mắt dữ dội, buồn nôn, nôn, mờ mắt, nhìn thấy quầng sáng xung quanh đèn và mất thị lực nhanh chóng.

Triệu chứng

Bệnh tăng nhãn áp thường không có triệu chứng rõ ràng ở giai đoạn đầu, do đó việc khám mắt định kỳ là rất quan trọng, đặc biệt là đối với những người có nguy cơ cao mắc bệnh. Tuy nhiên, ở một số trường hợp, bệnh tăng nhãn áp có thể gây ra một số triệu chứng sau:

• Mờ mắt: Đây là triệu chứng phổ biến nhất của bệnh tăng nhãn áp, thường xuất hiện ở giai đoạn đầu và không rõ ràng.
• Nhức đầu: Thường xuất hiện ở xung quanh hoặc sau mắt, có thể kèm theo buồn nôn và nôn.
• Nhìn thấy quầng sáng xung quanh đèn: Đây là triệu chứng thường gặp ở bệnh tăng nhãn áp góc đóng cấp tính.
• Mất thị lực ngoại vi: Bệnh nhân có thể mất dần tầm nhìn ở phía rìa của thị trường.
• Đau nhức mắt: Cơn đau có thể nhẹ hoặc dữ dội, thường xuất hiện ở một hoặc cả hai mắt.
• Mắt đỏ: Do tăng lưu lượng máu đến mắt.
• Sợ ánh sáng: Bệnh nhân cảm thấy khó chịu khi nhìn vào ánh sáng mạnh.
• Chảy nước mắt quá nhiều: Do kích ứng mắt.
• Song thị (nhìn đôi): Do mắt bị mỏi.

Phương pháp chẩn đoán và điều trị

Phương pháp chẩn đoán

Chẩn đoán bệnh tăng nhãn áp là một bước quan trọng để phát hiện sớm và điều trị kịp thời, nhằm bảo vệ thị lực của bạn. Hiện nay, có nhiều phương pháp chẩn đoán bệnh tăng nhãn áp hiệu quả, bao gồm:

• Đo nhãn áp: Đây là phương pháp chẩn đoán chính và quan trọng nhất để phát hiện bệnh tăng nhãn áp. Bác sĩ sẽ sử dụng máy đo nhãn áp để đo áp lực bên trong mắt của bạn. Áp lực bình thường dao động trong khoảng từ 10 đến 21 mmHg. Nếu áp lực mắt cao hơn 21 mmHg trong hai lần khám mắt liên tiếp, bạn có thể bị tăng nhãn áp.
• Khám mắt: Bác sĩ sẽ khám mắt của bạn để kiểm tra sức khỏe tổng thể của mắt qua các bài kiểm tra như đánh giá thị lực, kiểm tra thị trường, soi đáy mắt, đo độ dày giác mạc.

Ngoài ra bác sĩ có thể yêu cầu bạn thực hiện một số xét nghiệm khác để chẩn đoán bệnh tăng nhãn áp hoặc đánh giá mức độ nghiêm trọng của bệnh, bao gồm:

• Chụp OCT đáy mắt: Cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về võng mạc và dây thần kinh thị giác.
• Chụp phim cộng hưởng từ (MRI): Tạo hình ảnh của mắt và các mô xung quanh.
• Đo độ nhạy cảm tương phản: Đánh giá khả năng nhìn thấy các chi tiết có độ tương phản khác nhau.

Phương pháp điều trị

Mục tiêu điều trị bệnh tăng nhãn áp là giảm áp lực bên trong mắt xuống mức an toàn để bảo vệ dây thần kinh thị giác và ngăn ngừa mất thị lực. Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị bệnh tăng nhãn áp hiệu quả, bao gồm:

• Dùng thuốc nhỏ mắt: Đây là phương pháp điều trị phổ biến nhất cho bệnh tăng nhãn áp. Có nhiều loại thuốc nhỏ mắt khác nhau, mỗi loại có tác dụng và cách sử dụng khác nhau. Bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp với tình trạng cụ thể của bạn. Một số loại thuốc nhỏ mắt thường dùng: Thuốc nhóm beta blocker, thuốc nhóm alpha-2 agonist, thuốc nhóm carbonic anhydrase inhibitor, thuốc nhóm prostaglandin analogue.
• Phẫu thuật: Phẫu thuật được chỉ định khi thuốc nhỏ mắt không hiệu quả hoặc khi bệnh ở giai đoạn nặng. Có nhiều loại phẫu thuật khác nhau, bao gồm: Tạo hình vùng bè bằng laser, phẫu thuật tạo hình màng lọc góc, cấy ghép ống dẫn lưu.
• Liệu pháp laser: Liệu pháp laser có thể được sử dụng để điều trị bệnh tăng nhãn áp hoặc phòng ngừa biến chứng. Có nhiều loại liệu pháp laser khác nhau: Cắt mống mắt chu biên với tia laser, quang đông thể mi bằng laser (hủy một số mô trong cơ thể mi để giảm sản xuất dịch trong mắt).
• Thay đổi lối sống: Thay đổi lối sống cũng có thể giúp kiểm soát bệnh tăng nhãn áp và giảm nguy cơ biến chứng. giảm cân nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, tập thể dục thường xuyên, bỏ hút thuốc lá, giảm căng thẳng.

Phương pháp điều trị bệnh tăng nhãn áp sẽ phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh, tình trạng sức khỏe tổng thể của bạn và mong muốn cá nhân. Bác sĩ sẽ thảo luận với bạn về các phương pháp điều trị phù hợp, sau đó lựa chọn phương pháp tốt nhất cho bạn. Điều trị bệnh tăng nhãn áp thường là lâu dài, vì vậy bạn cần tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ và đi khám mắt định kỳ để theo dõi tình trạng bệnh.

Các biện pháp bảo vệ mắt và ngăn ngừa tăng nhãn áp

Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn bệnh tăng nhãn áp, nhưng bạn có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ mắc bệnh và bảo vệ thị lực của mình, như sau:

• Giữ vệ sinh mắt: Rửa tay sạch trước khi chạm vào mắt, tránh dụi mắt, thường xuyên vệ sinh kính áp tròng (nếu sử dụng).
• Chống nắng cho mắt: Đeo kính râm có khả năng chống tia UV khi ra ngoài trời.
• Giảm thời gian sử dụng thiết bị điện tử: Nghỉ ngơi sau mỗi 20 - 30 phút sử dụng máy tính, điện thoại, tivi,...
• Tạo môi trường làm việc và học tập đủ ánh sáng.
• Điều chỉnh tư thế ngồi học và làm việc phù hợp: Giữ khoảng cách giữa mắt và màn hình khoảng 50 - 60 cm.
• Chế độ ăn uống hợp lý: Bổ sung nhiều thực phẩm giàu vitamin A, C, E, lutein, zeaxanthin,... tốt cho mắt.
• Ngủ đủ giấc: Ngủ ít nhất 7 - 8 tiếng mỗi ngày.
• Uống đủ 2 lít nước mỗi ngày.
• Tránh hút thuốc lá và hạn chế sử dụng rượu bia.
• Giảm căng thẳng: Tập thể dục, yoga, thiền,... để thư giãn tinh thần.
• Đi khám mắt định kỳ: Khám mắt ít nhất mỗi năm một lần, đặc biệt là nếu bạn có nguy cơ cao mắc bệnh tăng nhãn áp.
• Kiểm soát huyết áp: Nếu bạn bị cao huyết áp, hãy tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để kiểm soát huyết áp hiệu quả.
• Giảm cân: Nếu bạn thừa cân hoặc béo phì, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để xây dựng kế hoạch giảm cân phù hợp.
• Bỏ hút thuốc lá.
• Giảm stress.
• Sử dụng thuốc nhỏ mắt theo chỉ định của bác sĩ: Một số loại thuốc nhỏ mắt có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp. Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nhỏ mắt nào.
• Sử dụng kính áp tròng cẩn thận: Sử dụng kính áp tròng không đúng cách có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tăng nhãn áp. Tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ khi sử dụng kính áp tròng.

Qua bài viết chúng ta đã cùng tìm hiểu tăng nhãn áp là gì và những biện pháp phòng ngừa. Việc nâng cao nhận thức về bệnh tăng nhãn áp và thực hiện các biện pháp phòng ngừa hiệu quả là vô cùng quan trọng. Hãy đi khám mắt định kỳ, tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ và áp dụng lối sống khoa học để bảo vệ đôi mắt sáng khỏe và gìn giữ tầm nhìn cho tương lai.

Xem thêm: 

• Mắt cận thị: Dấu hiệu, nguyên nhân, phòng ngừa và cách điều trị
• Đâu là nguyên nhân gây ra bệnh cận thị?