Ngạt khí gas: Nguyên nhân, biểu hiện và cách xử lý kịp thời

Ngạt khí gas là hiện tượng mà không khí trong môi trường xung quanh trở nên thiếu oxy hoặc chứa các hợp chất độc hại, gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của con người. Tình trạng ngộp khí gas có thể xảy ra trong nhiều ngữ cảnh khác nhau, từ công nghiệp, sinh hoạt hàng ngày cho đến các tình huống khẩn cấp. Việc hiểu rõ nguyên nhân và biểu hiện của ngạt khí là cực kỳ quan trọng để đảm bảo an toàn cho bản thân và cộng đồng.

Các tác nhân làm tăng nguy cơ bị ngạt khí gas

Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến ngạt khí gas, dưới đây là một số tác nhân phổ biến bao gồm:

• Các nguồn gas tự nhiên: Trong tự nhiên, có nhiều loại gas như metan, hydro, khí lưu huỳnh và các chất khí độc khác có thể thải ra từ các nguồn tự nhiên như hồ nước, đáy biển, đất đai, hang động.
• Công nghiệp và sản xuất: Các hoạt động công nghiệp như luyện kim, chế biến hóa chất, sản xuất thép và xi măng có thể tạo ra các loại khí độc như CO2, CO, NOx, SOx, mà nếu không được xử lý cẩn thận sẽ gây ngạt khí.
• Sinh hoạt hàng ngày: Sinh hoạt hàng ngày như nấu ăn bằng gas, sử dụng lò sưởi không đủ thông gió, hoặc đốt rác không đúng cách có thể gây ngạt khí trong không gian sống.
• Các tình huống khẩn cấp: Tai nạn hoá học, cháy nổ hoặc sự cố trong các hầm mỏ, các khu vực chứa khí tự nhiên có thể tạo ra tình huống ngạt khí nguy hiểm.

Biểu hiện khi bị ngạt khí gas

Các triệu chứng của ngộp khí gas có thể thay đổi tùy thuộc vào loại khí và mức độ nồng độ trong không khí. Dưới đây là một số biểu hiện phổ biến:

• Khó thở: Cảm giác khó thở hoặc không thở được là một trong những biểu hiện đầu tiên của ngạt khí gas. Không khí giàu oxy rất quan trọng cho sự sống của con người và khi không khí bị ô nhiễm hoặc giảm cường độ oxy, người ta sẽ gặp khó khăn trong việc hít thở.
• Buồn nôn và chóng mặt: Nếu ngạt khí gas gây ra một phản ứng hóa học trong cơ thể, người ta có thể cảm thấy buồn nôn và chóng mặt. Đây là dấu hiệu cảnh báo cho việc phải thoát khỏi khu vực đang bị ngạt.
• Tim đập nhanh và mệt mỏi: Khi hít phải một lượng lớn khí độc, cơ thể sẽ cố gắng thích ứng bằng cách đẩy tim đập nhanh hơn để cung cấp nhiều oxy hơn cho các cơ quan quan trọng. Tuy nhiên, điều này cũng khiến cơ thể mệt mỏi hơn.
• Mất ý thức: Nếu không thoát khỏi nguồn khí độc kịp thời, người ta có thể mất ý thức và rơi vào tình trạng nguy kịch.

Cách sơ cứu khi bị ngạt khí gas

Khi bị ngạt khí gas, hành động sơ cứu nhanh chóng và chính xác có thể cứu sống người bị nạn. Dưới đây là các bước cơ bản để sơ cứu khi bị ngạt khí như sau:

• Đầu tiên, hãy gọi ngay số điện thoại cấp cứu của địa phương (ở Việt Nam là 115) để yêu cầu sự giúp đỡ chuyên nghiệp. Đồng thời, khai thông đường thở bằng cách móc sạch đờm nhớt trong mũi họng (nếu có) và ngửa đầu nâng cằm để hà hơi thổi ngạt.
• Tiếp theo, cần kiểm tra nhịp tim và hô hấp của người bị ngạt khí. Nếu không có nhịp tim hoặc hô hấp, bạn phải thực hiện thủ thuật hồi sinh tim phổi CPR ngay lập tức. Bằng cách ấn tim ngoài lồng ngực, thực hiện đồng thời và nhịp nhàng với thổi ngạt.
• Khi đội cấp cứu 115 đến cần thực hiện thủ thuật đặt nội khí quản và thở máy để cung cấp sớm oxy cho nạn nhân với liều cao. Sau đó, nhân viên y tế sẽ tiến hành thiết lập 2 đường truyền catheter tĩnh mạch và sử dụng thuốc vận mạch để chống co giật khi có chỉ định, giúp phòng ngừa và chống toan chuyển hoá bằng dung dịch NaHCO3. Đồng thời, duy trì oxy liều cao cho đến khi bàn giao người bệnh cho bệnh viện.

Cách phòng tránh ngạt khí gas

Dưới đây là các biện pháp để giúp phòng tránh tình trạng ngạt khí gas hiệu quả như: 

Sử dụng thiết bị bảo vệ

Khi làm việc trong các môi trường có khí độc hoặc có nguy cơ ngạt khí, hãy sử dụng đầy đủ thiết bị bảo hộ như mặt nạ bảo hộ, khẩu trang, áo chống hóa chất và găng tay để bảo vệ đường hô hấp và da.

Kiểm tra hệ thống an toàn

Nếu làm việc trong các khu vực công nghiệp hoặc các ngành nghề có nguy cơ ngạt khí gas, hãy đảm bảo kiểm tra và bảo dưỡng định kỳ hệ thống thông gió, cảm biến khí và các thiết bị an toàn khác. Nếu phát hiện lỗi hoặc hỏng hóc, hãy khẩn trương sửa chữa để đảm bảo hoạt động hiệu quả.

Lưu trữ và xử lý đúng cách

Trong các ngành công nghiệp có liên quan đến khí gas, đảm bảo lưu trữ và xử lý các chất khí độc một cách đúng cách. Các chất độc hại nên được lưu trữ ở nơi riêng biệt, cách xa các khu vực làm việc và cung cấp hệ thống xử lý hiệu quả.

Điều chỉnh việc sử dụng gas trong sinh hoạt

Khi sử dụng các thiết bị hoạt động bằng gas trong sinh hoạt hàng ngày, hãy đảm bảo đảo bảo trì định kỳ để tránh rò rỉ khí gas. Sử dụng thiết bị có chức năng tự động tắt gas khi không sử dụng và đảm bảo đèn cảnh báo rò rỉ gas hoạt động hiệu quả.

Phân biệt các khí gas

Học cách phân biệt các loại khí gas tự nhiên từ môi trường xung quanh và các loại khí trong công nghiệp. Nếu có mùi lạ hoặc biểu hiện khí độc, cần thoát ra khỏi khu vực ngay lập tức và báo ngay cho người chịu trách nhiệm.

Thực hiện huấn luyện và ôn tập

Đối với những người làm việc trong môi trường tiềm ẩn nguy cơ ngạt khí gas, huấn luyện và ôn tập về phòng tránh và ứng phó với ngạt khí là rất quan trọng. Vì vậy, nên được hướng dẫn về cách sử dụng thiết bị bảo hộ và các biện pháp cấp cứu trong trường hợp xảy ra sự cố.

Trên đây là những chia sẻ về tình trạng ngạt khí gas cũng như nguyên nhân, dấu hiệu cũng như cách xử lý hiệu quả. Hy vọng sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức hữu ích và biết cách sơ cứu kịp thời khi gặp tình trạng này nhé!