Nghiện opioid và những tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe

Bài viết này sẽ thảo luận về những khía cạnh khác nhau của cuộc khủng hoảng nghiện Opioid. Hy vọng rằng, qua bài viết này của Nhà thuốc Long Châu, chúng ta có thể hiểu rõ hơn về vấn đề này và chung tay góp sức để giải quyết nó.

Opioid là gì?

Opioid là một nhóm thuốc giảm đau mạnh có nguồn gốc từ cây thuốc phiện hoặc được tổng hợp trong phòng thí nghiệm. Chúng hoạt động bằng cách gắn vào các thụ thể Opioid trong não và tủy sống, giúp chặn các tín hiệu đau. Opioid có thể được sử dụng dưới dạng viên uống, viên nang, miếng dán, thuốc xịt mũi, hoặc tiêm.

Có hai loại Opioid chính:

• Opioid tự nhiên: Có nguồn gốc từ cây thuốc phiện, bao gồm morphin và codein.
• Opioid tổng hợp và bán tổng hợp: Được sản xuất trong phòng thí nghiệm, bao gồm hydrocodone (Vicodin), oxycodone (OxyContin) và fentanyl (Duragesic).

Dưới đây là một số công dụng chính của Opioid:

• Giảm đau cấp tính: Opioid thường được sử dụng để giảm đau sau phẫu thuật, chấn thương, hoặc các thủ thuật y tế khác.
• Giảm đau mãn tính: Opioid có thể được sử dụng để điều trị đau mãn tính do ung thư, đau lưng, hoặc các bệnh lý khác.
• Giảm ho: Một số loại Opioid như codein, có thể được sử dụng để giảm ho dai dẳng.
• Giảm tiêu chảy: Loperamide, một loại Opioid tổng hợp, có thể được sử dụng để điều trị tiêu chảy cấp tính.

Những yếu tố làm tăng nguy cơ nghiện Opioid

Nghiện Opioid là một vấn đề phức tạp với nhiều nguyên nhân, bao gồm cả yếu tố di truyền và môi trường. Dưới đây là một số yếu tố làm tăng nguy cơ nghiện Opioid:

• Yếu tố di truyền: Những người có cha mẹ hoặc anh chị em nghiện ma túy hoặc rượu có nguy cơ nghiện Opioid cao hơn. Ngoài ra, một số biến thể gen nhất định có thể làm tăng nguy cơ nghiện Opioid.
• Tiếp xúc sớm với Opioid: Những người sử dụng Opioid lần đầu tiên ở độ tuổi trẻ có nguy cơ nghiện cao hơn.
• Chấn thương: Những người từng trải qua chấn thương thể chất hoặc tinh thần có nguy cơ nghiện Opioid cao hơn.
• Đau mạn tính: Những người bị đau mạn tính có nguy cơ được kê đơn Opioid cao hơn và do đó có nguy cơ nghiện cao hơn.
• Rối loạn tâm thần: Những người mắc các rối loạn tâm thần như lo âu, trầm cảm hoặc rối loạn nhân cách có nguy cơ nghiện Opioid cao hơn.
• Lạm dụng chất kích thích: Những người lạm dụng các chất kích thích khác như rượu, ma túy hoặc thuốc lá sẽ tăng nguy cơ nghiện Opioid.
• Tiếp cận dễ dàng với Opioid: Những người có thể dễ tiếp cận Opioid, chẳng hạn như qua toa thuốc hoặc mua bất hợp pháp, dẫn tới nghiện opiod dễ dàng hơn.
• Giới tính: Nam giới có nguy cơ nghiện Opioid cao hơn nữ giới.
• Độ tuổi: Nguy cơ nghiện Opioid cao nhất ở độ tuổi từ 20 đến 29.
• Tình trạng kinh tế xã hội: Những người có thu nhập thấp và trình độ học vấn thấp có nguy cơ nghiện Opioid cao hơn.

Cần lưu ý rằng đây chỉ là một số yếu tố nguy cơ chung và không phải tất cả những người có những yếu tố này đều sẽ nghiện Opioid. Tuy nhiên, việc hiểu những yếu tố nguy cơ này có thể giúp mọi người nhận thức được nguy cơ nghiện và thực hiện các bước để giảm thiểu nguy cơ.

Những tác hại khi nghiện Opioid

Nghiện Opioid gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho cả cá nhân, gia đình và cộng đồng. Dưới đây là một số hậu quả tiêu biểu:

Đối với cá nhân

• Quá liều và tử vong: Opioid là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do quá liều ở nhiều quốc gia. Khi sử dụng Opioid quá liều, người dùng có thể bị ngừng thở dẫn đến tử vong.
• Ngộ độc: Opioid có thể tương tác nguy hiểm với các loại thuốc khác, dẫn đến ngộ độc, thậm chí tử vong.
• Lây nhiễm: Người nghiện Opioid dùng chung kim tiêm có nguy cơ cao bị lây nhiễm các bệnh truyền nhiễm như HIV, viêm gan C và viêm gan B.
• Các vấn đề về sức khỏe tâm thần: Opioid có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề về sức khỏe tâm thần như lo âu, trầm cảm, rối loạn lưỡng cực.
• Tổn thương hệ miễn dịch: Opioid có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến người nghiện dễ mắc các bệnh truyền nhiễm và các bệnh khác.
• Suy giảm chức năng sinh lý: Opioid có thể gây ra các vấn đề về sinh lý như rối loạn cương dương ở nam giới, giảm ham muốn tình dục ở cả nam và nữ.
• Giảm nhận thức: Opioid có thể làm giảm khả năng tập trung, ghi nhớ và học tập.
• Mất kiểm soát hành vi: Nghiện Opioid có thể dẫn đến hành vi hung hăng, bạo lực và các hành vi nguy hiểm khác.
• Mất việc làm: Người nghiện Opioid thường gặp khó khăn trong việc duy trì việc làm do ảnh hưởng của thuốc lên sức khỏe và tâm lý.
• Mất các mối quan hệ: Nghiện Opioid có thể dẫn đến mâu thuẫn, rạn nứt và tan vỡ các mối quan hệ trong gia đình và bạn bè.
• Bị kỳ thị và xa lánh: Người nghiện Opioid thường bị kỳ thị và xa lánh bởi cộng đồng.
• Mất tự do: Người nghiện Opioid có thể phải chịu các hình phạt tù hoặc đi cai nghiện bắt buộc.

Đối với gia đình

• Căng thẳng và mâu thuẫn: Nghiện Opioid gây ra nhiều căng thẳng, mâu thuẫn trong gia đình, ảnh hưởng đến hạnh phúc và sự hòa hợp của các thành viên.
• Gánh nặng tài chính: Chi phí điều trị nghiện Opioid rất cao, gây gánh nặng tài chính cho gia đình.
• Lo lắng và bất an: Gia đình người nghiện Opioid thường lo lắng và bất an về tình trạng sức khỏe, tinh thần và hành vi của người nghiện.
• Mất mát và đau khổ: Khi người nghiện Opioid tử vong do quá liều hoặc các biến chứng khác, gia đình sẽ phải chịu đựng sự mất mát và đau khổ vô cùng lớn.

Đối với cộng đồng

• Gánh nặng cho hệ thống y tế: Chi phí điều trị nghiện Opioid và các biến chứng của nó gây gánh nặng lớn cho hệ thống y tế.
• Tỷ lệ tội phạm gia tăng: Người nghiện Opioid có thể tham gia vào các hoạt động tội phạm để kiếm tiền mua thuốc, dẫn đến tăng tỷ lệ tội phạm trong cộng đồng.
• Ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống: Nghiện Opioid ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của cộng đồng, khiến mọi người cảm thấy lo lắng, bất an và không an toàn.

Cách sử dụng Opioid an toàn và ngăn chặn nguy cơ nghiện Opioid

Opioid là một nhóm thuốc giảm đau mạnh có hiệu quả cao trong điều trị đau cấp tính và mãn tính. Tuy nhiên, Opioid cũng có khả năng gây nghiện cao, có thể dẫn đến nhiều hậu quả nghiêm trọng nếu sử dụng không đúng cách. Do đó, việc sử dụng Opioid cần được thực hiện một cách thận trọng và tuân theo hướng dẫn của bác sĩ.

Sử dụng Opioid an toàn

Dưới đây là một số cách để sử dụng Opioid an toàn:

• Chỉ sử dụng Opioid theo hướng dẫn của bác sĩ: Bác sĩ sẽ chỉ định liều lượng và thời gian sử dụng phù hợp dựa trên tình trạng sức khỏe, nhu cầu của bạn.
• Không sử dụng Opioid lâu hơn thời gian cần thiết: Khi tình trạng đau đã được cải thiện, hãy ngừng sử dụng Opioid theo hướng dẫn của bác sĩ.
• Không chia sẻ Opioid với người khác: Opioid chỉ dành cho người được kê đơn. Việc chia sẻ Opioid với người khác có thể dẫn đến sử dụng sai mục đích và nghiện.
• Bảo quản Opioid an toàn: Để Opioid tránh xa tầm tay trẻ em và những người có thể sử dụng sai mục đích.
• Nói chuyện với bác sĩ về những lo ngại của bạn: Nếu bạn có bất kỳ lo ngại nào về việc sử dụng Opioid, hãy nói chuyện với bác sĩ của bạn.

Ngăn chặn nguy cơ nghiện Opioid

Để ngăn chặn nguy cơ nghiện Opioid, bạn có thể thực hiện một số biện pháp sau:

• Tránh sử dụng Opioid nếu bạn có tiền sử nghiện ma túy hoặc rượu: Nếu bạn có tiền sử nghiện ma túy hoặc rượu, hãy nói chuyện với bác sĩ về các phương pháp điều trị giảm đau khác không liên quan đến Opioid.
• Nói chuyện với bác sĩ về các phương pháp điều trị khác: Có nhiều phương pháp điều trị giảm đau khác ngoài Opioid, chẳng hạn như thuốc giảm đau không kê đơn, vật lý trị liệu và châm cứu.
• Theo dõi việc sử dụng Opioid: Hãy theo dõi liều lượng, thời gian sử dụng Opioid của bạn và báo cáo cho bác sĩ nếu bạn có bất kỳ thay đổi nào về cách sử dụng thuốc.
• Tìm kiếm sự giúp đỡ nếu bạn nghĩ rằng mình có thể nghiện Opioid: Nếu bạn nghĩ rằng mình có thể nghiện Opioid, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ từ bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần.

Nghiện Opioid là một vấn đề toàn cầu, gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho cả cá nhân, gia đình và cộng đồng. Với sự chung tay góp sức của tất cả mọi người, chúng ta có thể đẩy lùi vấn nạn này và bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Xem thêm:

• Thuốc giảm đau gây nghiện là gì? Dấu hiệu và cách điều trị
• Oxytocin trong sản khoa và những lưu ý quan trọng cần biết