Nhận biết hạ đường huyết và tụt huyết áp như thế nào?

Nhận biết và duy trì đường huyết và huyết áp ổn định trong khoảng phạm vi cho phép là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe. Từ đó giúp bạn tránh được những tác động xấu của 2 bệnh lý này.

Hạ đường huyết là gì?

Hạ đường huyết là tình trạng mà nồng độ đường trong máu (còn gọi là Glucose máu) giảm xuống mức thấp hơn bình thường. Để duy trì hoạt động, cơ thể con người hấp thụ Glucose từ thức ăn chứa nhiều Carbohydrates như: Gạo, bánh mì, ngũ cốc, khoai, và trái cây. Glucose sẽ được dự trữ ở trong gan và các mô dưới dạng glycogen. Khi cần, glycogen sẽ được chuyển hóa thành glucose để cung cấp năng lượng cho cơ thể.

Nồng độ Glucose máu bình thường dao động từ 80 đến 120 mg/dl (tương đương 4.4 đến 6.7 mmol/l). Khi nồng độ Glucose máu giảm xuống dưới mức 70 mg/dl hay 3.9 mmol/l, cơ thể sẽ trải qua tình trạng hạ đường huyết. Lúc này, lượng đường trong máu không đủ để duy trì các hoạt động bình thường của cơ thể.

Tụt huyết áp là gì?

Huyết áp bình thường ở con người thường có giá trị như sau:

• Huyết áp tâm thu dao động trong khoảng từ 90 đến dưới 130 mmHg.
• Huyết áp tâm trương dao động trong khoảng từ 60 đến dưới 80 mmHg.

Tụt huyết áp còn được gọi là huyết áp thấp, là trạng thái khi huyết áp giảm xuống thấp hơn ngưỡng bình thường. Khi huyết áp của một người xuống dưới 90/60 mmHg, họ được coi là có tình trạng tụt huyết áp. Tùy thuộc vào mức độ giảm huyết áp, người bệnh có thể trải qua các triệu chứng từ nhẹ đến nặng.

Nhận biết hạ đường huyết và tụt huyết áp

Dựa trên nguyên nhân

Hạ đường huyết: 

• Sử dụng quá liều thuốc hạ đường huyết ở những người bệnh đái tháo đường. 
• Chế độ ăn uống thiếu chất đường bột. 
• Tác dụng phụ của một số thuốc, bao gồm: Aspirin, Mebendazole, Unasyn,… 
• Suy chức năng gan.

Tụt huyết áp: 

• Bỏng, tiêu chảy, đổ mồ hôi nhiều,… 
• Sử dụng quá liều các thuốc hạ áp hoặc tác dụng phụ của một số thuốc. 
• Mất máu do: Chấn thương, xuất huyết tiêu hóa, xuất huyết nội tạng,… 
• Các trường hợp sốc như: Sốc phân bố, sốc mất nước, sốc phản vệ,…

Dựa trên biểu hiện

Các biểu hiện của hạ đường huyết điển hình đó là: 

• Có cảm giác đói bụng. 
• Run rẩy tay chân. 
• Đổ mồ hôi. 
• Đánh trống ngực. 
• Lờ đờ, buồn ngủ, suy giảm ý thức.

Các biểu hiện điển hình của tụt huyết áp đó là: 

• Thiếu tập trung, lo lắng, trầm cảm. 
• Hoa mắt chóng mặt, xây xẩm, đau đầu. 
• Da nhợt nhạt, tái xanh. 
• Có cảm giác khát nước. 
• Ngất xỉu nhưng không hôn mê.

Tại sao cần phân biệt giữa hạ đường huyết và tụt huyết áp?

Hạ đường huyết và tụt huyết áp thường thể hiện những dấu hiệu tương tự, khiến nhiều người gặp khó khăn trong việc nhận định chúng, dẫn đến nhiều người nghĩ rằng hai tình trạng này là một. Tuy nhiên, thực tế đây là hai bệnh hoàn toàn khác nhau. Tụt huyết áp liên quan đến sự rối loạn trong hệ tim mạch, trong khi hạ đường huyết là một vấn đề liên quan đến quá trình chuyển hóa.

Việc phân biệt đúng hai tình trạng này là cực kỳ cần thiết để thực hiện các biện pháp can thiệp đúng đắn. Nếu xử lý không đúng, tình trạng bệnh có thể trở nên nghiêm trọng hơn và thậm chí gây nguy hiểm cho tính mạng. Một số triệu chứng chung giữa hai tình trạng này bao gồm:

• Cảm giác chóng mặt, hoa mắt, ngất ngây.
• Mệt mỏi, cảm giác đói bụng, nhịp tim nhanh.
• Cảm giác choáng váng, xây xẩm.
• Tiết nhiều mồ hôi, run rẩy ở tay chân.
• Rối loạn tâm thần, ví dụ như: Khó ngủ, lo âu, suy giảm tập trung và trí nhớ.

Trong những tình huống nghiêm trọng, cả hạ đường huyết và tụt huyết áp đều có thể dẫn đến tình trạng mất ý thức. Đây là lý do tại sao phân biệt rõ ràng giữa chúng có ý nghĩa quan trọng trong việc xác định liệu cần áp dụng biện pháp gì để đảm bảo sức khỏe và an toàn.

Phòng ngừa hạ đường huyết và tụt huyết áp

Mặc dù hoàn toàn khác biệt về bản chất, nhưng hạ đường huyết và tụt huyết áp lại có khá nhiều điểm tương đồng trong việc phòng ngừa bệnh. Yếu tố quan trọng là thiết lập và duy trì một lối sống lành mạnh cùng với các thói quen sinh hoạt tích cực, dựa trên một số điểm như sau:

• Thực phẩm và ăn uống: Không bỏ bữa, tuân thủ thời gian ăn và đảm bảo cung cấp đủ chất dinh dưỡng. Tập trung vào thực phẩm lành mạnh như: Hoa quả, rau xanh, cá, và ngũ cốc nguyên hạt.
• Phân chia bữa ăn: Chia nhỏ bữa ăn thành 5 - 6 lần mỗi ngày để duy trì mức đường huyết ở ngưỡng ổn định.
• Giới hạn uống rượu và bia: Tránh tiêu thụ quá nhiều đồ uống có cồn và có thể làm ảnh hưởng đến mức độ huyết áp và đường huyết.
• Tập thể dục: Không quá tập trung vào việc tập thể dục quá mức. Duy trì thể dục hợp lý và tuân thủ tập luyện có kế hoạch.
• Dinh dưỡng trước khi tập thể dục: Ăn một bữa nhẹ trước khi tập thể dục để tránh tình trạng tụt đường huyết và hạ huyết áp.
• Kiểm tra định kỳ sức khỏe: Thường xuyên kiểm tra chỉ số sức khỏe, bao gồm cả mức đường huyết và áp lực huyết.

Lưu ý phòng ngừa hạ đường huyết và tụt huyết áp

Đối với nguy cơ hạ đường huyết

• Người mắc bệnh tiểu đường nên luôn mang theo thức ăn nhẹ hoặc đồ uống có đường.
• Nếu có sẵn, bệnh nhân nên mang theo bộ dụng cụ tiêm glucagon để sử dụng trong trường hợp khẩn cấp.

Đối với nguy cơ tụt huyết áp

• Tăng cường lượng nước uống và chú ý thay đổi tư thế từ từ sau khi ngồi lâu để tránh tụt huyết áp.
• Khi tập thể dục, thực hiện các động tác chậm rãi và hít thở sâu vài lần trước khi thay động tác.
• Có thể cần tăng lượng muối trong thực phẩm và sử dụng một số loại thuốc được bác sĩ chỉ định như: Fludrocortisone hoặc midodrine để hạn chế tình trạng hạ huyết áp.

Trên đây là những thông tin mà nhà thuốc Long Châu đã tổng hợp giúp bạn hiểu được sự khác biệt cơ bản giữa hạ đường huyết và tụt huyết áp. Theo dõi các chuyên mục khác của nhà thuốc để cập nhật thêm nhiều thông tin bổ ích khác về chăm sóc và bảo vệ sức khỏe nhé.

Xem thêm:

• Người bị huyết áp thấp uống Hoạt huyết Nhất Nhất được không?
• Người bị huyết áp thấp có uống được bột tam thất không?