Những nguyên nhân bị viêm gan B mà bạn cần biết để phòng tránh
Ngày 12/05/2024
Kích thước chữ
Mặc định
Lớn hơn
Viêm gan B đang là một thách thức sức khỏe toàn cầu và là căn bệnh nhiễm trùng gan phổ biến nhất trên thế giới. Trong giai đoạn mạn tính, nó có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như xơ gan, suy gan và thậm chí ung thư gan. Vậy nguyên nhân bị viêm gan B là gì và cách phòng tránh viêm gan B như thế nào?
Bởi vì mức độ phổ biến và vấn đề sức khoẻ mà viêm gan B gây ra cho người bệnh, việc tìm hiểu các nguyên nhân bị viêm gan B để tìm ra các biện pháp phòng ngừa là điều cần thiết. Bài viết sau đây, chúng tôi sẽ cung cấp đến quý vị độc giả thông tin về căn bệnh này.
Tổng quan về viêm gan B
Viêm gan B, hay còn được gọi là viêm gan siêu vi B, là bệnh nhiễm trùng gan do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách, viêm gan B có thể gây ra tổn thương nghiêm trọng cho gan, với nhiều hệ lụy nguy hiểm, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh.
Viêm gan B được chia thành hai loại: Viêm gan B mạn tính và viêm gan B cấp tính.
Viêm gan B cấp tính
Viêm gan B cấp tính là trạng thái nhiễm trùng ngắn hạn, kéo dài khoảng 6 tháng sau khi tiếp xúc với virus HBV. Đa số người mắc viêm gan B cấp tính không có triệu chứng hoặc chỉ nhẹ, tuy nhiên, có những trường hợp trở nên nghiêm trọng đến mức cần nhập viện để điều trị.
Nhiều người mắc viêm gan B cấp tính, đặc biệt là ở độ tuổi trưởng thành, có khả năng tự khỏi bệnh khi hệ miễn dịch hoạt động và hoàn toàn phục hồi sau vài tháng mà không gây di chứng. Thực tế, khoảng 90% người trưởng thành nhiễm HBV tự lành bệnh. Ngược lại, nếu hệ miễn dịch không loại bỏ được virus, viêm gan B cấp tính có thể tiến triển thành dạng mạn tính.
Viêm gan B mạn tính
Viêm gan B mạn tính là trạng thái nhiễm trùng gan kéo dài từ 6 tháng trở lên, trong đó virus HBV không bị loại bỏ và tiếp tục tồn tại trong máu và gan của người bệnh một cách âm thầm. Theo thời gian, viêm gan mạn tính có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như tổn thương viêm gan, suy gan, xơ gan, ung thư gan và thậm chí tử vong.
Khả năng viêm gan B tiến triển thành dạng mạn tính phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó độ tuổi của người nhiễm bệnh đóng vai trò quan trọng. Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO), nghiên cứu đã chỉ ra rằng, người nhiễm viêm gan B ở độ tuổi trẻ, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ em, có khả năng phát triển thành dạng mạn tính cao hơn so với người trưởng thành.
Theo WHO, khoảng 80 - 90% trẻ sơ sinh nhiễm viêm gan B trong năm đầu đời và 30 - 50% trẻ em nhiễm bệnh trước 6 tuổi có khả năng phát triển thành viêm gan mạn tính. Điều này là một con số đáng báo động, vì nó thể hiện mức độ nghiêm trọng của vấn đề viêm gan B ở trẻ em.
Tuy nhiên, khi người nhiễm bệnh già đi, hệ thống miễn dịch thường được coi là mạnh mẽ hơn, giúp cơ thể chống lại virus và ngăn chặn sự phát triển của viêm gan mạn tính. Do đó, tỷ lệ người trưởng thành mắc bệnh phát triển thành viêm gan mạn tính thường thấp hơn rất nhiều, thường dưới 5%.
Nguyên nhân bị viêm gan B
Nguyên nhân bị viêm gan B có cơ chế tương tự với việc lây nhiễm của virus HIV hoặc một số bệnh truyền nhiễm khác. Dưới đây là ba cơ chế lây nhiễm viêm gan B:
Lây từ mẹ sang con
Trước hoặc trong quá trình mang thai, phụ nữ mắc viêm gan B có thể truyền bệnh cho con. Tuy nhiên, tỷ lệ truyền nhiễm phụ thuộc vào tình trạng nhiễm bệnh, thời gian và mức độ nhiễm bệnh trong thai kỳ. Do đó, việc tiêm vắc-xin phòng viêm gan B cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ là rất quan trọng.
Lây qua đường máu
Giống như HIV, viêm gan B có thể truyền nhiễm qua đường máu, đặc biệt khi sử dụng chung các dụng cụ như bơm kim tiêm, dụng cụ xăm hình, nếu chúng không được tiệt trùng đúng cách. Việc này tăng nguy cơ lây nhiễm viêm gan B và các bệnh truyền nhiễm khác. Sử dụng chung đồ dùng cá nhân như bàn chải đánh răng, dao cạo râu,... cũng có thể gây lây nhiễm viêm gan B.
Lây qua quan hệ tình dục
Quan hệ không an toàn với người mắc viêm gan B, không sử dụng bảo vệ như bao cao su, có thể dẫn đến nguy cơ nhiễm bệnh. Viêm gan B có thể lây lan qua quan hệ tình dục đồng giới và khác giới.
Phòng ngừa viêm gan B
Phương pháp phòng ngừa hiệu quả, tiết kiệm và đơn giản nhất hiện nay là tiêm chủng vắc-xin phòng bệnh viêm gan B theo lịch trình khuyến cáo của Bộ Y tế. WHO và CDC Hoa Kỳ khuyến nghị rằng tất cả trẻ sơ sinh và trẻ em dưới 18 tuổi nên được tiêm vắc-xin phòng ngừa viêm gan B. Ngoài ra, CDC cũng khuyến nghị rằng người lớn thuộc các nhóm có nguy cơ cao cũng nên tiêm phòng. Ngoài ra, mọi người cần tuân thủ các biện pháp phòng ngừa sau:
Hạn chế tiêu thụ bia, rượu và duy trì một chế độ ăn lành mạnh với nhiều rau quả và ít dầu mỡ, những người xơ gan nên giảm lượng muối trong chế độ ăn.
Cẩn trọng khi sử dụng các loại thuốc hoặc thực phẩm bổ sung có thể gây tổn thương gan (đặc biệt là các sản phẩm từ dược liệu không rõ nguồn gốc).
Thực hiện sát trùng cẩn thận khi bị thương hoặc chảy máu.
Áp dụng các biện pháp bảo vệ khi thực hiện quan hệ tình dục để ngăn ngừa sự lây nhiễm.
Tránh việc sử dụng chung kim tiêm.
Không chia sẻ dụng cụ hoặc cần sát trùng trước khi sử dụng cho các quá trình như xăm hình, châm cứu, hay xỏ lỗ tai.
Viêm gan B là một căn bệnh truyền nhiễm cực kỳ nguy hiểm, nhưng có thể ngăn ngừa một cách hiệu quả thông qua việc tiêm chủng vắc-xin. Vì tất cả mọi người đều có nguy cơ mắc bệnh, nên việc nắm rõ nguyên nhân bị viêm gan B và các biện pháp phòng ngừa viêm gan B để bảo vệ khỏi bệnh gan được coi là rất quan trọng.
Thông tin và sản phẩm gợi ý trong bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, vui lòng liên hệ với Bác sĩ, Dược sĩ hoặc chuyên viên y tế để được tư vấn cụ thể. Xem thêm
Dược sĩ chuyên khoa Dược lý - Dược lâm sàng. Tốt nghiệp 2 trường đại học Mở và Y Dược TP. Hồ Chí Minh. Có kinh nghiệm nghiên cứu về lĩnh vực sức khỏe, đạt được nhiều giải thưởng khoa học. Hiện là Dược sĩ chuyên môn phụ trách xây dựng nội dung và triển khai dự án đào tạo - Hội đồng chuyên môn tại Nhà thuốc Long Châu.