Phác đồ điều trị giang mai bộ y tế mới nhất

Bệnh giang mai có tên tiếng anh là Syphilis, là một bệnh lây truyền qua đường tình dục do xoắn khuẩn Treponema pallidum, gây ra. Bệnh này có thể gây tổn thương ở da, niêm mạc và nhiều cơ quan, bao gồm: Cơ, xương khớp, tim mạch và hệ thần kinh.

Tổng quan về bệnh giang mai

Bệnh giang mai là một trong những bệnh lây nhiễm qua đường tình dục phổ biến, trong đó các con đường lây truyền khác như: Qua máu hay từ mẹ sang con thì ít gặp hơn. Biểu hiện lâm sàng của bệnh đa dạng và có thể gây tổn thương ở nhiều cơ quan khác nhau như: Da, niêm mạc, thần kinh, cơ xương khớp, và tim mạch. Chẩn đoán bệnh cần dựa trên yếu tố tiền sử, triệu chứng lâm sàng và các xét nghiệm chẩn đoán vi sinh vật gây bệnh. Áp dụng đúng phác đồ điều trị giang mai bộ y tế sẽ ngăn chặn bệnh phát triển gây ra những tác động xấu đối với sức khỏe.

Vi khuẩn giang mai được đánh giá là khá nhạy cảm với một số loại thuốc kháng sinh thông thường, tuy nhiên nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời, bệnh có thể gây ra biến chứng ở nhiều cơ quan như: Hệ tim mạch, hệ thần kinh... Hiện nay, các biện pháp phòng bệnh chủ yếu là không đặc hiệu, tập trung vào việc ngăn chặn lây nhiễm qua các con đường truyền bệnh.

Nguyên tắc điều trị bệnh giang mai

Nguyên tắc điều trị bệnh giang mai bắt đầu bằng việc xác định giai đoạn và thời gian mắc bệnh. Phác đồ điều trị giang mai bộ y tế được xây dựng dựa trên hai giai đoạn chính: Giang mai sớm (≤ 2 năm) và giang mai muộn (> 2 năm hoặc không xác định thời gian mắc).

Giang mai sớm bao gồm: Giang mai thời kỳ I, giang mai thời kỳ II và giang mai tiềm ẩn sớm (không có biểu hiện lâm sàng và thời gian mắc bệnh ≤ 2 năm). Ngược lại, giang mai muộn bao gồm: Giang mai tiềm ẩn muộn (không có biểu hiện lâm sàng, thời gian mắc bệnh > 2 năm) và giang mai thời kỳ III.

Phương pháp điều trị chủ yếu là điều trị ngoại trú, bệnh nhân thường được xuất viện sau mỗi đợt điều trị. Trong trường hợp của giang mai thời kỳ III hoặc giang mai bẩm sinh có biểu hiện liên quan đến tim mạch hoặc thần kinh, có thể cần phải điều trị nội trú để được theo dõi chặt chẽ hơn bởi bác sĩ.

Hơn nữa, không chỉ bệnh nhân mà cả đối tác hiện tại và đối tác trong vòng một năm cũng cần được kiểm tra và thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán về giang mai. Nếu họ mắc bệnh, họ sẽ được khuyến khích điều trị song song với người bệnh.

Phác đồ điều trị giang mai bộ y tế cho người lớn và vị thành niên

Trường hợp giang mai sớm

Đối với giang mai giai đoạn sớm, phác đồ điều trị giang mai bộ y tế cho người lớn và vị thành niên thuốc chủ yếu được sử dụng là benzathin penicillin 2.4 triệu đơn vị, được tiêm bắp sâu một lần duy nhất.

Nếu không có benzathin penicillin, phương pháp thay thế có thể áp dụng là sử dụng procain penicillin 1.2 triệu đơn vị, tiêm bắp sâu mỗi ngày trong 10-14 ngày.

Trong trường hợp thiếu procain penicillin hoặc bệnh nhân có tiền sử dị ứng với penicillin, có ba lựa chọn thuốc trị giang mai có thể thay thế là:

• Uống doxycyclin 100mg, hai lần mỗi ngày trong 14 ngày.
• Tiêm ceftriaxon 1g, một lần mỗi ngày bằng tiêm bắp sâu trong 10-14 ngày.
• Uống azithromycin 2g, một liều duy nhất.

Trường hợp giang mai muộn

Người lớn và vị thành niên ở giai đoạn này cũng thường áp dụng điều trị bằng tiêm bắp sâu benzathin penicillin 2.4 triệu đơn vị. Tuy nhiên, khác với giai đoạn sớm, điều trị giai đoạn muộn kéo dài trong 3 tuần, mỗi tuần một lần, với khoảng thời gian giữa các liều không quá 14 ngày.

Nếu không có benzathin penicillin, bệnh nhân có thể được điều trị bằng procain penicillin 1.2 triệu đơn vị, tiêm bắp sâu mỗi ngày trong 20 ngày. Trong trường hợp thiếu cả benzathin penicillin và procain penicillin hoặc bệnh nhân dị ứng với penicillin, phác đồ điều trị thay thế sẽ bao gồm doxycyclin 100mg, uống hai lần mỗi ngày, duy trì trong 30 ngày.

Phác đồ điều trị giang mai của Bộ Y tế đối với phụ nữ có thai

Việc điều trị giang mai đối với phụ nữ có thai gặp nhiều khó khăn hơn người bình thường bởi một số thuốc có thể tác động đến thai nhi. Phác đồ điều trị giang mai Bộ Y tế cho phụ nữ mang thai bao gồm:

Giang mai giai đoạn sớm

• Ưu tiên sử dụng benzathin penicillin 2.4 triệu đơn vị, tiêm bắp sâu một liều duy nhất. Nếu không có benzathin penicillin, có thể sử dụng procain penicillin 1,2 triệu đơn vị, tiêm bắp sâu mỗi ngày trong 10 ngày.
• Đối với phụ nữ mang thai dị ứng với penicillin hoặc không có procain penicillin, có thể sử dụng: Erythromycin 500mg uống mỗi ngày 4 lần trong 14 ngày. Ceftriaxon 1g tiêm bắp sâu mỗi ngày trong 10-14 ngày. Azithromycin 2g sử dụng một liều duy nhất.

Giang mai giai đoạn muộn

• Sử dụng benzathin penicillin 2.4 triệu đơn vị, tiêm bắp sâu mỗi tuần 1 lần trong 3 tuần liên tiếp, thời gian giữa các liều không quá 14 ngày.
• Nếu không sử dụng được benzathin penicillin, có thể sử dụng procain penicillin 1,2 triệu đơn vị, tiêm bắp sâu mỗi ngày trong 20 ngày.
• Trong trường hợp không sử dụng được cả hai loại penicillin trên, sử dụng erythromycin 500mg uống mỗi ngày 4 lần trong 30 ngày.

Lưu ý

• Thuốc erythromycin và azithromycin không đi qua nhau thai, vì vậy trẻ sau khi sinh cần được điều trị ngay theo phác đồ điều trị giang mai bẩm sinh.
• Đề phòng doxycyclin không được sử dụng cho phụ nữ mang thai do có thể ảnh hưởng đến thai nhi.

Phác đồ điều trị giang mai bẩm sinh của Bộ Y tế

Phác đồ điều trị giang mai bộ y tế này cũng áp dụng cho trẻ sơ sinh không có biểu hiện lâm sàng nhưng có mẹ bị bệnh giang mai chưa được điều trị đầy đủ, điều trị muộn (trong vòng 30 ngày trước khi sinh), hoặc không tuân thủ hướng dẫn điều trị cho phụ nữ mang thai như đã nêu trên.

Thuốc điều trị giang mai cho trẻ sơ sinh bây giờ là benzyl penicillin hoặc procain penicillin. Benzyl penicillin thường được ưu tiên nếu trẻ có thể tiêm tĩnh mạch. Phác đồ điều trị giang mai bẩm sinh mới nhất của Bộ Y tế cụ thể như sau:

• Benzyl penicillin: 100.000-150.000 đơn vị/kg/ngày, tiêm tĩnh mạch chậm cho trẻ trong 10-15 ngày.
• Procain penicillin: 50.000 đơn vị/kg/ngày, tiêm bắp trong 10-15 ngày.

Đối với trẻ sơ sinh không có biểu hiện lâm sàng và mẹ đã được điều trị giang mai đầy đủ, không có dấu hiệu tái nhiễm, chỉ cần theo dõi chặt chẽ. Nếu bé bị lây nhiễm từ mẹ và cần điều trị, phác đồ sẽ sử dụng benzathin penicillin G 50.000 đơn vị/kg/ngày, tiêm bắp một liều duy nhất. Trong trường hợp bé dị ứng với penicillin, bác sĩ có thể cần sử dụng các loại kháng sinh khác để điều trị.

Theo dõi khi điều trị giang mai

Sau khi bắt đầu điều trị bằng thuốc, bác sĩ thường khuyến nghị những biện pháp sau đây cho người bệnh:

• Thực hiện xét nghiệm máu định kỳ để đảm bảo phản ứng tích cực với liều lượng thông thường của Penicillin. Việc theo dõi này cụ thể phụ thuộc vào giai đoạn bệnh giang mai đã được chẩn đoán.
• Hạn chế quan hệ tình dục với "đối tác" cho đến khi hoàn thành quá trình điều trị và xác nhận từ xét nghiệm máu rằng việc nhiễm trùng đã được loại bỏ.
• Thông báo cho "đối tác" về tình trạng của mình và khuyến khích họ thực hiện kiểm tra và điều trị nếu cần thiết.
• Thực hiện xét nghiệm để kiểm tra có nhiễm virus HIV không, đặc biệt khi mắc giang mai.
• Đảm bảo tuân thủ đầy đủ liều lượng và thời gian sử dụng thuốc, kể cả khi không còn triệu chứng. Điều này giúp đảm bảo hiệu quả của điều trị và ngăn ngừa sự tái phát của bệnh.
• Hạn chế các hình thức quan hệ tình dục không an toàn. Đối với nam giới, luôn sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục.

Trên đây là phác đồ điều trị giang mai bộ y tế mà nhà thuốc Long Châu muốn gửi đến các bạn. Khi được chẩn đoán mắc bệnh này, bác sĩ sẽ được hướng dẫn điều trị theo từng trường hợp cụ thể. Việc tuân thủ đúng phác đồ là điều rất quan trọng để đạt được hiệu quả trong điều trị và giảm thiểu các biến chứng có thể xảy ra.