Tai biến mạch máu não vùng thân não: Tổng quan những điều cần biết!

Nằm sâu bên trong não bộ, đóng vai trò như cầu nối trung tâm cho các hoạt động sống cơ bản, thân não là bộ phận thiết yếu cấu thành nên hệ thần kinh. Tuy chỉ chiếm kích thước nhỏ bé, nhưng tổn thương do đột quỵ thân não, dù chỉ là những tổn thương nhỏ, cũng có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khỏe. Bài viết này của Nhà thuốc Long Châu sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về thân não và tai biến mạch máu não vùng thân não, từ đó nâng cao ý thức phòng ngừa hiệu quả.

Giải phẫu thân não và chức năng của nó

Thân não nằm bên trong não, nằm trước và nối liền với tiểu não, kéo dài xuống đến sau đầu - là điểm nối giữa cột sống và hộp sọ, thân não nằm trên tủy sống.

Thân não, bộ phận trung tâm của hệ thần kinh, giải phẫu gồm hành não, cầu não và não giữa. Hành não và cầu não đóng vai trò như trạm trung chuyển thông tin, là nơi xuất phát của các dây thần kinh sọ từ V đến XII, đồng thời tập trung nhiều trung tâm điều khiển quan trọng cho các chức năng sống cơ bản như hô hấp và vận mạch. 

Nổi bật trong hành não là nhân tiền đình, có vai trò làm tăng trương lực cơ, giúp cơ thể giữ thăng bằng và điều phối chuyển động. Bên cạnh đó, não giữa (hay còn gọi là trung não) cũng chứa nhiều nhân xám quan trọng, đặc biệt là nhân đỏ, có chức năng ngược lại với nhân tiền đình, giúp giảm trương lực cơ, tạo điều kiện cho các cử động linh hoạt.

Thân não đóng vai trò như trạm trung chuyển thông tin, nơi tiếp nhận và truyền tải các tín hiệu cảm giác, vận động từ nhiều bộ phận cơ thể đến vỏ não và ngược lại:

• Nhãn cầu: Nhờ các phản xạ giác mạc và định hướng ánh sáng, thân não giúp điều chỉnh chuyển động của mắt, cho phép chúng ta nhìn rõ và theo dõi các vật thể.
• Cơ vân vùng đầu, mặt và cổ: Thân não điều hòa hoạt động của các cơ, giúp ta giữ và điều chỉnh tư thế, thực hiện các cử động phức tạp của đầu và nhãn cầu.
• Cơ quan tiêu hóa: Thân não tham gia vào quá trình co bóp cơ, tiết dịch tiêu hóa, góp phần đảm bảo hoạt động tiêu hóa diễn ra bình thường.
• Hệ hô hấp và tim mạch: Nhờ các trung tâm hô hấp và tim mạch, thân não điều khiển nhịp thở, nhịp tim, huyết áp, đảm bảo cung cấp oxy và chất dinh dưỡng cho cơ thể.

Với vai trò thiết yếu trong việc kết nối và điều hòa các hoạt động của não bộ và cơ thể, thân não đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sự sống còn của con người. Bất kỳ tổn thương nào ở thân não đều có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, ảnh hưởng đến khả năng vận động, thị lực, chức năng hô hấp, tim mạch và nhiều chức năng khác.

Tai biến mạch máu não vùng thân não là bệnh gì?

Tai biến mạch máu não vùng thân não, hay còn gọi là đột quỵ vùng thân não, là tình trạng não bộ bị tổn thương đột ngột do thiếu máu cung cấp cho vùng thân não. Mặc dù chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ trong tổng số các ca đột quỵ, nhưng đột quỵ vùng thân não lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ và có thể dẫn đến những di chứng nghiêm trọng.

Nguyên nhân chính gây ra tai biến mạch máu não vùng thân não là do gián đoạn lưu thông máu trong các động mạch nhỏ ở vùng sau cổ và não. Những động mạch này bao gồm động mạch nền, động mạch tiểu não trước trên phải và trái, và động mạch đốt sống hai bên. Tương tự như các trường hợp đột quỵ ở các vùng khác của não, nguyên nhân dẫn đến gián đoạn lưu thông máu có thể do tắc nghẽn do cục máu đông hoặc do vỡ mạch máu.

Biểu hiện của tai biến mạch máu não vùng thân não

Tai biến mạch máu não (đột quỵ) vùng thân não có thể gây ra một loạt các triệu chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến nhiều chức năng cơ thể. Dưới đây là một số biểu hiện thường gặp:

• Liệt hoặc yếu hoặc mất cảm giác: Một bên cơ thể đối diện với bên thân não bị tổn thương có thể bị liệt, yếu hoặc mất cảm giác.
• Rối loạn thị giác: Mắt nhìn đôi do một bên mắt không thể cử động hoặc đồng tử hai bên không đều.
• Chóng mặt, quay cuồng: Cơ thể không giữ được thăng bằng do tổn thương ở vùng tiểu não.
• Liệt mặt: Sụp một bên mí mắt, méo miệng do liệt một bên mặt cùng bên với đột quỵ.
• Rối loạn ngôn ngữ: Nói lắp, khó nuốt do lưỡi bị ảnh hưởng.
• Yếu cơ: Hai vai nâng không đều do cơ nâng của một bên vai bị yếu.
• Nấc cụt: Có thể xảy ra trong một số trường hợp.
• Rối loạn ý thức: Thay đổi tri giác hoặc hôn mê do suy giảm chức năng tim mạch và không điều hòa được hơi thở.

Lưu ý: Mức độ và sự kết hợp các triệu chứng có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương ở thân não. Nếu bạn hoặc người thân có bất kỳ dấu hiệu nào nghi ngờ đột quỵ vùng thân não, hãy đến gặp bác sĩ ngay lập tức để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Tai biến mạch máu não vùng thân não có nguy hiểm không?

Tiên lượng của tai biến mạch máu não vùng thân não (đột quỵ) phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm vị trí và mức độ tổn thương, tuổi tác và sức khỏe tổng thể của bệnh nhân. Tương tự như đột quỵ ở các vùng khác của não, các triệu chứng đột quỵ vùng thân não có thể xuất hiện đột ngột và gây nguy hiểm cho người bệnh trong vài giờ hoặc vài ngày, khiến việc dự đoán tiên lượng trở nên khó khăn.

Do đó, việc theo dõi cẩn thận bệnh nhân có nguy cơ đột quỵ, phát hiện sớm và điều trị kịp thời là vô cùng quan trọng. Điều trị kịp thời có thể giúp hạn chế nguy cơ hôn mê, ngừng thở và ngừng tim, từ đó tăng cơ hội phục hồi chức năng và giảm nguy cơ tàn tật cho người bệnh.

Cũng giống như các trường hợp đột quỵ ở các vùng khác của não bộ, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời tai biến mạch máu não vùng thân não đóng vai trò then chốt trong việc bảo tồn chức năng não bộ, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Tai biến mạch máu não vùng thân não là một căn bệnh nguy hiểm, nhưng hoàn toàn có thể phòng ngừa và điều trị hiệu quả nếu được phát hiện sớm. Hy vọng thông tin trong bài viết hữu ích với bạn đọc trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân và gia đình.

Xem thêm:

• Các phương pháp điều trị tai biến mạch máu não hiệu quả
• Bệnh tai biến mạch máu não có di truyền không?