Tắm nước lạnh có bị đột quỵ không? Những đối tượng cần đặc biệt lưu ý

Tắm nước lạnh là thói quen phổ biến trong những ngày thời tiết oi bức, mang lại cảm giác sảng khoái và giúp cơ thể tỉnh táo. Tuy nhiên, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột khi tiếp xúc với nước lạnh có thể kích hoạt nhiều phản ứng sinh lý phức tạp, đặc biệt là trên hệ tim mạch và thần kinh. Việc hiểu rõ các tác động này cũng như xác định những đối tượng có nguy cơ cao là yếu tố quan trọng để đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Tắm nước lạnh có bị đột quỵ không?

Tắm nước lạnh không gây đột quỵ ở người khỏe mạnh nếu được thực hiện đúng cách và trong điều kiện phù hợp. Tuy nhiên, ở những người có bệnh lý nền như tăng huyết áp, bệnh tim mạch hoặc từng bị tai biến, phản ứng co mạch và thay đổi huyết động do tiếp xúc lạnh đột ngột có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ. Vì vậy, việc nhận diện đối tượng nguy cơ và kiểm soát nhiệt độ nước là yếu tố then chốt để đảm bảo an toàn khi tắm lạnh.

Ở những người có bệnh lý nền như tăng huyết áp, bệnh tim mạch, rối loạn nhịp tim hoặc từng bị tai biến mạch máu não, sự thay đổi nhiệt độ đột ngột có thể tạo ra phản ứng sinh lý bất lợi. Khi tiếp xúc với nước lạnh, cơ thể phản ứng bằng cách co mạch ngoại vi để giữ nhiệt. Phản ứng này dẫn đến tăng huyết áp tạm thời, tăng nhịp tim và kích hoạt mạnh hệ thần kinh giao cảm, gây áp lực lên tim và mạch máu. Ở người khỏe mạnh, cơ thể có thể điều chỉnh và thích nghi nhanh chóng với hiện tượng này. Tuy nhiên, với những đối tượng nguy cơ, khả năng điều hòa huyết áp và nhịp tim kém hơn khiến họ dễ rơi vào tình trạng mất cân bằng huyết động, làm tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim, rối loạn nhịp tim hoặc đột quỵ thiếu máu não.

Một số nghiên cứu cũng ghi nhận hiện tượng "sốc lạnh" ở người lớn tuổi hoặc người có nền tim mạch yếu, trong đó phản ứng sinh lý xảy ra quá nhanh và vượt ngưỡng thích nghi của cơ thể. Ngoài ra, các yếu tố như thời điểm tắm (sáng sớm), trạng thái cơ thể (mệt mỏi, suy nhược) hay môi trường tắm (trời lạnh, nước quá lạnh) cũng góp phần làm tăng nguy cơ xảy ra biến cố tim mạch nghiêm trọng. Vì vậy, việc nhận diện rõ các yếu tố nguy cơ, lựa chọn thời điểm phù hợp và kiểm soát nhiệt độ nước là những nguyên tắc quan trọng để đảm bảo an toàn khi duy trì thói quen tắm nước lạnh.

Nhóm đối tượng có nguy cơ cao khi tắm nước lạnh

Người cao tuổi

Ở người cao tuổi, hệ tim mạch đã lão hóa, thành mạch máu kém đàn hồi và khả năng điều hòa huyết áp chậm hơn. Khi tắm nước lạnh đột ngột, mạch máu co lại nhanh khiến huyết áp có thể tăng vọt. Điều này làm tăng nguy cơ nhồi máu não hoặc xuất huyết não.

Người mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp

Tắm nước lạnh có bị đột quỵ không? Câu trả lời là hoàn toàn có thể xảy ra nguy cơ đột quỵ với những người đang mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao hoặc đang điều trị bệnh tim mạch. Nước lạnh kích thích hệ thần kinh giao cảm khiến tim đập nhanh hơn và huyết áp tăng cao. Với người mắc bệnh tim mạch, sự thay đổi này có thể gây rối loạn nhịp tim hoặc tăng gánh nặng cho tim. Hậu quả là dễ dẫn đến nhồi máu cơ tim hoặc đột quỵ.

Người có tiền sử đột quỵ, tiểu đường hoặc rối loạn mỡ máu

Những người có tiền sử bệnh này thường đã bị xơ vữa động mạch hoặc tuần hoàn máu kém. Khi tiếp xúc nước lạnh, hiện tượng co mạch đột ngột, làm tăng nguy cơ đột quỵ tái phát.

Người suy nhược cơ thể, mệt mỏi hoặc đang sốc nhiệt

Cơ thể suy nhược hoặc mệt mỏi khiến khả năng thích nghi với thay đổi nhiệt độ giảm rõ rệt. Việc tắm nước lạnh trong tình trạng này có thể gây tụt huyết áp hoặc thiếu máu não thoáng qua. Thậm chí, một số trường hợp còn có thể gặp rối loạn tim mạch cấp tính dẫn đến đột quỵ.

Ngoài ra, một số tình huống cụ thể làm tăng khả năng đột quỵ khi tắm nước lạnh gồm:

• Tắm vào sáng sớm, khi huyết áp tự nhiên ở mức cao nhất.
• Tắm ngay sau bữa ăn no hoặc sau khi vận động mạnh, khiến tim và mạch máu chịu áp lực đột ngột.
• Thời tiết quá lạnh, cơ thể mất nước hoặc mệt mỏi, làm giảm khả năng thích ứng và tăng nguy cơ tai biến.

Cách tắm nước lạnh an toàn để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ

Tắm nước lạnh có bị đột quỵ không phụ thuộc vào từng đối tượng và tình huống cụ thể. Nếu sức khỏe bình thường, ổn định, tắm nước lạnh đúng cách có thể mang đến một số lợi ích cho sức khỏe. Vậy đâu là cách tắm nước lạnh an toàn?

Điều chỉnh nhiệt độ nước

Để giảm nguy cơ gây sốc tim mạch và đột quỵ, bạn nên bắt đầu với nước ấm và giảm dần nhiệt độ, tuyệt đối không nên tắm nước quá lạnh đột ngột. Việc làm quen từ từ giúp mạch máu và tim thích nghi, đồng thời tận hưởng lợi ích tăng cường tuần hoàn mà không gây áp lực quá mức.

Thời gian tắm hợp lý

Có nên tắm nước lạnh vào sáng sớm hay không? Câu trả lời là không nên, đặc biệt là lúc vừa ngủ dậy. Khi đó, cơ thể đang trong trạng thái nghỉ ngơi, huyết áp và nhịp tim còn chưa ổn định. Việc đột ngột tiếp xúc với nước lạnh dễ gây co mạch máu, làm huyết áp tăng vọt hoặc tim đập nhanh, từ đó tăng nguy cơ nhồi máu cơ tim và đột quỵ. Thời gian tắm nước lạnh nên ngắn khoảng 2 - 5 phút, tránh kéo dài quá lâu.

Lợi ích khi tắm nước lạnh đúng cách

Tắm nước lạnh có bị đột quỵ không đến đây bạn đã có câu trả lời. Với người khỏe mạnh bình thường, tắm nước lạnh đúng cách không những không gây đột quỵ mà còn mang đến một số lợi ích bất ngờ cho sức khỏe như:

• Kích thích tuần hoàn máu: Khi cơ thể tiếp xúc với nước lạnh, mạch máu ở da co lại để giữ nhiệt, sau đó giãn ra khi cơ thể làm ấm trở lại. Sự co giãn luân phiên này giúp tăng cường tuần hoàn máu, đưa oxy và dưỡng chất đi khắp cơ thể hiệu quả hơn.
• Tăng cường miễn dịch: Một số nghiên cứu nhỏ gợi ý rằng tắm nước lạnh có thể ảnh hưởng tích cực đến hệ miễn dịch, như tăng đáp ứng miễn dịch hoặc cải thiện cảm giác khỏe mạnh.
• Giúp tỉnh táo và giảm căng thẳng: Nước lạnh tác động trực tiếp đến hệ thần kinh, khiến não bộ nhận tín hiệu cảnh báo và trở nên tỉnh táo tức thì. Đồng thời, nó giúp giảm mức hormone cortisol – hormone gây căng thẳng, từ đó cải thiện tâm trạng.
• Hỗ trợ phục hồi cơ bắp: Sau khi tập luyện cường độ cao, cơ bắp thường bị viêm vi mô và đau nhức. Tắm nước lạnh giúp giảm đau nhức cơ và hỗ trợ phục hồi do co mạch – giãn mạch luân phiên, cải thiện tuần hoàn.

Với những thông tin trên đây, hy vọng bạn đã giải đáp được thắc mắc tắm nước lạnh có bị đột quỵ không. Tắm nước lạnh có thể mang lại lợi ích nếu được thực hiện đúng cách và ở người không có yếu tố nguy cơ. Tuy nhiên, với người cao tuổi hoặc có bệnh lý tim mạch, việc tắm nước lạnh cần được cân nhắc kỹ lưỡng. Thói quen tưởng chừng đơn giản này, nếu thực hiện không đúng cách, có thể tiềm ẩn rủi ro đáng tiếc như đột quỵ hoặc rối loạn tim mạch cấp tính.