Thai nhi bị giãn não thất bên phải 9mm có nguy hiểm không?

Bệnh giãn não thất là một tình trạng nguy hiểm có thể xảy ra ở cả thai nhi và trẻ nhỏ, gây ảnh hưởng lớn đến sự phát triển trí tuệ và thể chất của trẻ. Hiện nay, vẫn chưa có phương pháp can thiệp cho thai nhi khi còn trong bụng mẹ, do đó, việc khám thai định kỳ là rất quan trọng. Vậy giãn não thất bên phải 9mm có nguy hiểm không?

Tìm hiểu về giãn não thất

Giãn não thất được chia thành hai trường hợp gồm giãn não thất cuối thai kỳ và trẻ sơ sinh bị giãn não thất.

Giãn não thất vào cuối thai kỳ

Trong não thất, luôn có một lượng dịch não tủy nhất định, giúp bảo vệ bộ não và tủy sống. Bình thường, lượng dịch trong não thất của thai nhi khi còn trong bụng mẹ là dưới 10mm. Tuy nhiên, nếu gặp phải các rối loạn trong quá trình sản sinh, lưu thông hoặc hấp thụ dịch não tủy, các não thất có thể bị giãn.

Nếu lượng dịch não tủy bị ứ đọng, áp lực nội sọ sẽ tăng lên, gây ra tình trạng giãn não thất. Cụ thể, nếu lượng dịch đo được là:

• Dịch trên 10mm: Giãn não thất mức độ nhẹ.
• Dịch trên 20mm: Giãn não thất mức độ nặng.
• Não úng thủy: Nếu tình trạng này kéo dài, nó có thể dẫn đến chèn ép hoặc phá hủy nhu mô não.

Bác sĩ có thể chẩn đoán mức độ giãn não thất thông qua siêu âm. Vào tuần thai thứ 22, nếu giãn não thất đạt khoảng 10mm ở vùng giáp biên trái, đây thường không phải là điều đáng lo ngại vì tình trạng này có thể tự hồi phục khi thai nhi được 32 tuần tuổi. Tuy nhiên, nếu siêu âm thóp trước khi sinh cho kết quả đo đường kính khoảng 18-19mm, nguy cơ bị bệnh có thể lên tới 80%.

Trong suốt quá trình theo dõi, nếu não thất nhỏ dần và còn trong khoảng 13-14mm khi siêu âm trước sinh, đó là dấu hiệu tốt, cho thấy tình trạng giãn não thất có thể tự ổn định. Tuy nhiên, hiện tại vẫn chưa có giải pháp can thiệp trước sinh cho những thai nhi bị giãn não thất.

Trẻ sơ sinh bị giãn não thất

Giãn não thất ở trẻ sơ sinh thường được phát hiện thông qua kết quả siêu âm cuối thai kỳ, khi có dấu hiệu giãn não thất nặng. Sau khi bé chào đời, cần tiếp tục theo dõi trong khoảng thời gian từ 12-24 tháng để đánh giá tình trạng phát triển của bệnh.

Khi trẻ 1 tuần tuổi vòng đầu đo được 32cm thì được coi là bình thường. Tuy nhiên, nếu qua các lần tái khám, bác sĩ nhận thấy tình trạng giãn não thất có dấu hiệu nặng hơn, bé sẽ cần phải phẫu thuật để cải thiện tình trạng.

Giãn não thất ở trẻ sơ sinh được xem là một vấn đề nghiêm trọng, đặc biệt là khi hộp sọ của bé có xu hướng phát triển lớn hơn bình thường. Dấu hiệu nhận biết gồm thóp trước cùng các đường khớp giãn rộng và các tĩnh mạch trên trán nổi lên như các gân xanh. Những bé mắc chứng giãn não thất thường gặp khó khăn trong phát triển trí tuệ với nguy cơ bị ảnh hưởng đến sự phát triển não bộ.

Nguyên nhân gây nên chứng giãn não thất

Chứng giãn não thất ở thai nhi và trẻ sơ sinh khi đường kính não thất lớn hơn 10mm thường do một số nguyên nhân bẩm sinh bao gồm:

• Tắc nghẽn cống não hoặc vùng tĩnh mạch chủ trên.
• Tĩnh mạch Galen có dấu hiệu bất thường.
• Xuất huyết não thất.
• Dị tật Dandy-Walker hoặc Chiari.
• Nhiễm trùng từ trong tử cung (TORCH).

Nguyên nhân khác:

• Nhiễm trùng: Viêm màng não mủ, bệnh lao hoặc nang ký sinh trùng.
• Xuất huyết: Có thể là xuất huyết não thất hoặc xuất huyết dưới màng nhện.
• U não: Các khối u phát triển trong hệ thống thần kinh.
• Dị dạng tĩnh mạch Galen: Đây là một bệnh lý khá hiếm gặp.
• Chấn thương đầu: Chấn thương vật lý có thể gây tổn thương cho não và hệ thống não thất.
• Tác động từ phẫu thuật thần kinh: Một số ca phẫu thuật có thể dẫn đến tình trạng chảy máu vào hệ thống não thất, gây giãn não thất.

Triệu chứng nguy hiểm của bệnh giãn não thất

Các triệu chứng của bệnh giãn não thất có thể thay đổi tùy vào độ tuổi và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Dưới đây là những triệu chứng nguy hiểm cần chú ý:

Em bé sinh non và trẻ nhỏ

Nếu trẻ sinh non, giãn não thất có thể được phát hiện qua kích thước bất thường của vòng đầu. Nếu bé bị tăng áp lực nội sọ, có thể xuất hiện một số triệu chứng sau:

• Thóp bị phồng.
• Tĩnh mạch da đầu và khớp sọ giãn.
• Tim đập chậm hoặc có khoảng ngưng thở.
• Dây thần kinh vận nhãn bị tê liệt, khiến ánh mắt luôn hướng xuống dưới (ít gặp).

Nếu bé còn thóp, bên cạnh các triệu chứng như tĩnh mạch da đầu, tim và thị giác, có thể thấy thêm:

• Kích thước đầu lớn, phát triển nhanh hơn so với khuôn mặt.
• Thóp căng phồng và các đường khớp sọ giãn rộng.
• Bé quấy khóc nhiều, dễ kích thích và thường xuyên nôn ói.
• Khó khăn khi giữ hoặc xoay đầu.

Trẻ lớn

Ở những trẻ lớn hơn, khi bị não úng thủy cấp tính, triệu chứng có thể bao gồm:

• Cơn đau đầu âm ỉ, tăng dần khi thức dậy, giảm sau khi nôn ói.
• Nôn vọt thành vòi.
• Thay đổi các giác quan.
• Tình trạng song thị (nhìn một thành hai).
• Mờ mắt hoặc phù gai thị do dây thần kinh vận nhãn số VI bị tê liệt.

Triệu chứng mạn tính có thể bao gồm:

• Kích thước đầu to bất thường, chu vi vòng đầu lớn hơn bách phân vị 90.
• Mất kiểm soát các cơ vận động tự chủ, dẫn đến thất điều.
• Rối loạn khả năng phát triển tâm thần.

Thai nhi giãn não thất bên phải 9mm có nguy hiểm không?

Thai nhi giãn não thất bên phải 9mm ở cuối thai kỳ có nguy hiểm không? Ở giai đoạn từ 28-32 tuần của thai kỳ, đây là thời điểm quan trọng để thực hiện sàng lọc quý 3, trong đó bác sĩ sẽ khảo sát các chỉ số liên quan đến não thất của em bé. Thông thường, giãn não thất dưới 10mm được coi là trong giới hạn bình thường. Với trường hợp thai nhi giãn não thất bên phải 9mm vẫn nằm trong mức an toàn, nên không cần can thiệp ngay lúc này. Tuy nhiên, cần theo dõi trong các lần khám thai tiếp theo để kiểm tra xem não thất có tiếp tục giãn hay không nhé.

Tình trạng giãn não thất bên phải 9mm của thai nhi thường nằm trong giới hạn an toàn và không đòi hỏi can thiệp y tế ngay lập tức. Tuy nhiên, việc theo dõi trong các lần khám thai tiếp theo là rất quan trọng để đảm bảo rằng não thất không tiếp tục giãn thêm, ảnh hưởng đến sức khỏe của thai nhi. Đối mặt với bất kỳ lo lắng nào trong thai kỳ, hãy luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ để có được lời khuyên và sự hướng dẫn đúng đắn, giúp bố mẹ an tâm hơn và sẵn sàng chào đón bé yêu một cách khỏe mạnh nhất.