Thế nào là phù gai thị? Cần làm gì khi mắc bệnh?

Phù gai thị là gì?

Phù gai thị là tình trạng phù dây thần kinh thị giác do tăng áp lực nội sọ. Trong hộp sọ có các cấu trúc gồm nhu mô não, dịch não tủy và thể tích máu trong mạch. Thể tích của các cấu trúc này vừa khít bên trong hộp sọ. Khi một trong ba cấu trúc này thay đổi thể tích sẽ làm áp lực nội sọ tăng theo, khiến dây thần kinh thị giác bị phù gây ra phù gai thị.

Dịch não tủy là một chất dịch trong suốt do não tiết ra mỗi ngày, giúp bảo vệ não và tủy sống cũng như cung cấp chất dinh dưỡng cho não. Dịch não tủy còn bao quanh dây thần kinh thị giác. Khi tăng áp lực nội sọ, não và dịch não tủy sẽ đè lên dây thần kinh thị giác làm cho dây thần kinh phù khi vào nhãn cầu ở đĩa thị.

Những dấu hiệu và triệu chứng của phù gai thị

Các triệu chứng đầu tiên của phù gai thị là thay đổi về thị lực như mờ mắt, nhìn đôi, nhìn thấy vệt sáng hoặc mất thị lực thoáng qua. Nếu áp lực của não vẫn tiếp tục tăng, những triệu chứng này sẽ càng ngày càng rõ và thời gian xuất hiện sẽ dài hơn. Lâu dần, chúng có thể tồn tại vĩnh viễn. Tình trạng này có thể xảy ra ở cả hai bên hoặc một bên mắt.

Phù não gây phù gai thị còn biểu hiện các triệu chứng khác giúp phân biệt với bệnh tại mắt như:

• Chóng mặt;
• Nôn vọt;
• Buồn nôn và nôn;
• Đau đầu bất thường: Thường nặng hơn vào buổi sáng hoặc khi nằm;
• Ù tai.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh phù gai thị

Các dây thần kinh thị giác rất nhạy cảm với áp lực cao và việc tăng áp lực kéo dài có thể làm tổn thương dây thần kinh. Bệnh có thể gây mù lòa nếu không được điều trị, ngay cả khi không tìm ra nguyên nhân. Các biến chứng khác của phù gai thị nếu không được điều trị:

• Tổn thương não;
• Đột quỵ;
• Động kinh;
• Đau đầu dai dẳng;
• Tử vong.

Nguy cơ nhiễm trùng hoặc sẹo do phẫu thuật điều trị bệnh có thể ảnh hưởng đến kết quả điều trị. Phẫu thuật đặt shunt có thể gặp biến chứng như tắc nghẽn hoặc hoạt động kém làm tái phát bệnh.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bạn nên liên hệ các cơ sở y tế khi gặp các triệu chứng dưới đây để được khám và chẩn đoán sớm nhất:

• Nhìn mờ, nhìn đôi: Do tăng áp lực nội sọ làm liệt dây thần kinh sọ gây yếu cơ mắt.
• Mất thị lực thoáng qua hoặc hoàn toàn: Kéo dài khoảng 5 đến 15 giây, tầm nhìn của bạn mờ đi, chuyển sang màu xám hoặc tối đen như nhật thực mặt trăng che khuất mặt trời. Xảy ra khi bạn thay đổi tư thế, có thể một hoặc hai mắt.
• Đau đầu;
• Buồn nôn và nôn.

Nguyên nhân dẫn đến phù gai thị

Những nguyên nhân gây tăng áp lực nội sọ là nguyên nhân gây phù gai thị:

• Chấn thương đầu;
• Thiếu máu (thiếu hồng cầu hoặc hemoglobin);
• Não úng thủy (tích tụ dịch não tủy ở não thất);
• Xuất huyết não;
• Viêm não;
• Viêm màng não;
• Cơn tăng huyết áp;
• Áp xe não;
• U não;
• Huyết khối xoang tĩnh mạch hoặc huyết khối mạch máu não (nhồi máu não).

Một số trường hợp, áp lực bên trong não tăng lên nhưng không tìm được nguyên nhân được gọi là tăng áp lực nội sọ vô căn. Đây là tình trạng hiếm gặp do cơ thể sản xuất quá nhiều dịch não tủy hoặc dịch não tủy không được thoát đúng cách. Dịch não tủy dư, tích tụ trong não làm tăng áp lực nội sọ. Các triệu chứng của tăng áp lực nội sọ vô căn gồm đau đầu, rối loạn thị giác và ù tai.

Ngoài ra bạn có thể bị phù gai thị do tác dụng phụ của một số loại thuốc như corticosteroid, Isotretinoin, Lithium, Tetracycline.