Thiếu oxy khi ngủ là gì? Nguyên nhân thiếu oxy khi ngủ

Hiện tượng thiếu oxy khi ngủ là một trạng thái mà cơ thể trải qua sự giảm oxy và tăng khí CO2 trong máu trong suốt quá trình nghỉ ngơi. Đây không chỉ là vấn đề của một số người đặc biệt mà là một trạng thái có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai trong xã hội. Sự nghiên cứu và theo dõi đã chỉ ra rằng hội chứng thiếu oxy khi ngủ không chỉ là một vấn đề sức khỏe cá nhân mà còn liên quan đến nhiều nguy cơ và hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe toàn diện.

Thiếu oxy khi ngủ là gì?

Thiếu oxy khi ngủ là hiện tượng mà cơ thể không nhận đủ lượng oxy cần thiết trong quá trình giấc ngủ. Điều này có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, đặc biệt là khi nó ảnh hưởng đến hệ thống hô hấp và tuần hoàn máu. Khi xảy ra thiếu oxy khi ngủ, cơ thể kích thích thần kinh giao cảm, dẫn đến những phản ứng như co mạch và tăng nhịp tim. Các tác động này gây ra các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như:

• Tăng huyết áp: Do tăng cường co mạch và nhịp tim, có thể dẫn đến tăng huyết áp. Điều này tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và đột quỵ.
• Suy tim sung huyết: Những biến động trong nhịp tim và áp lực máu sẽ góp phần vào sự suy tim sung huyết, khi tim không có khả năng đẩy máu hiệu quả.
• Rối loạn nhịp tim: Các biến động không đều trong nhịp tim có thể dẫn đến rối loạn nhịp tim, ảnh hưởng đến khả năng bơm máu của tim.
• Bệnh tim thiếu máu cục bộ: Thiếu hụt oxy gây ra các vấn đề tim mạch cục bộ, gây đau ngực và có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng khác.
• Bệnh lý mạch máu não: Thiếu hụt oxy cũng tác động đến hệ thống máu não, góp phần vào sự phát triển của các bệnh lý mạch máu não.

Nguyên nhân gây thiếu oxy khi ngủ

Hiện tượng thiếu oxy khi ngủ có thể ảnh hưởng đến mọi người, dù nó thường xuất hiện nhiều hơn ở người lớn và đặc biệt phổ biến ở những người thừa cân. Việc điều trị ngưng thở tắc nghẽn khi ngủ đồng nghĩa với việc sử dụng các thiết bị để duy trì đường thở hoặc thậm chí thực hiện các thủ thuật để loại bỏ các mô tế bào ở miệng, mũi, hoặc cổ họng.

Các nguyên nhân gây thiếu oxy khi ngủ bao gồm:

• Trọng lượng: Hơn một nửa số người mắc thiếu oxy khi ngủ tắc nghẽn thường là những người thừa cân. Cơ béo của đường hô hấp trên gây trở ngại cho quá trình hô hấp. Tuy nhiên, không phải tất cả mọi người mắc ngưng thở khi ngủ đều thừa cân, và ngược lại, người gầy cũng có thể phát triển các rối loạn này.
• Kích thước cổ: Kích thước của cổ là một chỉ số cho nguy cơ ngưng thở khi ngủ, vì cổ dày có thể làm hẹp đường thở và là dấu hiệu của trọng lượng dư thừa. Chu vi vòng cổ lớn hơn 17 inch (43 cm) đối với nam và 15 inch (38 cm) với phụ nữ được xem xét như một yếu tố gia tăng nguy cơ thiếu oxy khi ngủ tắc nghẽn.
• Tăng huyết áp: Thiếu oxy khi ngủ thường phổ biến ở những người có tăng huyết áp.
• Đường thông khí bị thu hẹp: Cổ họng hẹp do di truyền hoặc amidan vòm họng phình to có thể làm giảm đường thở.
• Nghẹt mũi kinh niên: Người có tình trạng nghẹt mũi thường xuyên vào ban đêm có tỷ lệ mắc thiếu oxy khi ngủ cao hơn, có thể là do đường hô hấp thu hẹp.
• Bệnh tiểu đường: Người mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao hơn gấp ba lần so với những người không mắc bệnh này.

Cách điều trị thiếu oxy khi ngủ

Mỗi trường hợp thiếu oxy khi ngủ tương ứng với từng mức độ khác nhau. Đối với mức độ nhẹ của chứng thiếu oxy khi ngủ:

• Thay đổi lối sống: Tăng cường hoạt động vận động, duy trì lịch trình ngủ đều đặn.
• Giảm cân: Việc giảm cân có thể giảm áp lực lên đường hô hấp và cải thiện chất lượng ngủ.
• Dùng gối tránh ngáy: Sử dụng gối để giữ đầu ở mức cao hơn, giúp giảm nguy cơ ngưng thở khi ngủ.
• Ngủ tư thế nghiêng: Ngủ nghiêng sẽ giúp mở đường thở và giảm nguy cơ ngưng thở.
• Tránh rượu, thuốc lá, thuốc an thần: Các chất này có thể gây sưng và co mô cơ trong đường hô hấp, làm tăng khả năng ngưng thở khi ngủ.
• Dùng dụng cụ nâng hàm: Sử dụng dụng cụ nâng hàm giúp điều chỉnh vị trí của hàm dưới, giảm xẹp đường hô hấp và tăng khoảng trống trong vùng hầu.
• Đối với mức độ trung bình của chứng thiếu oxy khi ngủ: Phẫu thuật tạo hình vòm miệng hầu lưỡi gà: Các bệnh nhân có nguyên nhân là do bất thường về cấu trúc vùng tai mũi họng có thể được phẫu thuật để cắt bỏ amidan, lưỡi gà và điều trị vòm miệng hầu.
• Đối với mức độ nặng của chứng thiếu oxy khi ngủ: Thở áp lực dương liên tục (CPAP): Sử dụng máy thở áp lực dương liên tục trong khi ngủ, thường được kết hợp với mặt nạ mũi hoặc mặt nạ miệng. CPAP giúp duy trì đường thở mở và ngăn chặn xẹp đường hô hấp trên, cải thiện chất lượng ngủ và giảm buồn ngủ vào ban ngày, đồng thời có thể cải thiện tăng huyết áp và giảm tiểu đêm.

Việc chú ý đến sức khỏe của đường hô hấp là một quan trọng không thể phủ nhận. Chứng thiếu oxy khi ngủ không chỉ là vấn đề của người già mà còn đối mặt với mọi đối tượng, từ người trẻ đến người trưởng thành. Đối với những trường hợp nhẹ, thay đổi lối sống, giảm cân, và các biện pháp tự nhiên có thể đem lại những cải thiện đáng kể.

Xem thêm:

• Các triệu chứng thiếu oxy trong máu thường gặp và cách xử lý
• Thiếu oxy trong máu có thể dẫn đến những hậu quả nào?
• Nguyên nhân và triệu chứng suy hô hấp cấp giảm oxy