Tìm hiểu chi tiết về các loại vắc xin viêm màng não mủ

Viêm màng não mủ là một trong những bệnh lý nguy hiểm nhất ở trẻ nhỏ và người có hệ miễn dịch suy giảm, với nguy cơ tử vong cao và di chứng nặng nề. Điều đáng nói là triệu chứng ban đầu của bệnh rất dễ nhầm lẫn với cảm cúm thông thường, khiến nhiều trường hợp bỏ lỡ "thời gian vàng" để điều trị.

Tin tốt là hiện nay tại nước ta đã có các loại vắc xin viêm màng não mủ. Trong bài viết này, bạn sẽ được cung cấp thông tin đầy đủ và dễ hiểu nhất về các loại vắc xin này.

Các loại vắc xin viêm màng não mủ phổ biến tại Việt Nam

Hiện nay tại Việt Nam đã có nhiều loại vắc xin viêm màng não mủ, giúp bảo vệ hiệu quả cho cả trẻ em và người lớn.

Vắc xin phòng bệnh do Hib (Haemophilus influenzae type b)

Vi khuẩn Hib là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây viêm màng não mủ ở trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt nguy hiểm với trẻ sơ sinh và nhũ nhi. Việc tiêm phòng Hib giúp ngăn ngừa hiệu quả các bệnh lý nặng như viêm màng não mủ, viêm phổi, viêm nắp thanh quản và nhiễm trùng huyết. Dưới đây là các loại vắc xin phòng bệnh do Hib hiện có ở Việt Nam:

Vắc xin 5 trong 1 Pentaxim

• Phòng các bệnh: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, Hib;
• Nguồn gốc: Pháp;
• Đối tượng: Trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên;
• Lịch tiêm: 3 mũi cơ bản và 1 mũi nhắc lại.

Vắc xin 6 trong 1 Infanrix Hexa

• Phòng các bệnh: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, Hib, viêm gan B;
• Nguồn gốc: Bỉ;
• Đối tượng: Trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên;
• Lịch tiêm: 3 mũi cơ bản và 1 mũi nhắc lại.

Vắc xin 6 trong 1 Hexaxim

• Phòng các bệnh: Bạch hầu, ho gà, uốn ván, bại liệt, Hib, viêm gan B;
• Nguồn gốc: Pháp;
• Đối tượng: Trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên;
• Lịch tiêm: 3 mũi cơ bản và 1 mũi nhắc lại.

Vắc xin Quimi-Hib

• Phòng bệnh: Viêm màng não mủ, viêm phổi, viêm nắp thanh quản do Hib;
• Nguồn gốc: Cuba;
• Đối tượng: Trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên;
• Lịch tiêm: 3 mũi cơ bản và 1 mũi nhắc lại.

Vắc xin phế cầu (Streptococcus pneumoniae)

Phế cầu khuẩn là tác nhân quan trọng gây viêm màng não mủ, viêm phổi, viêm tai giữa và nhiễm trùng huyết, đặc biệt ở trẻ nhỏ, người già và người có bệnh nền mạn tính. Trong các loại vắc xin viêm màng não mủ, không thể không nhắc đến những cái tên như:

Vắc xin PCV10 (Synflorix)

• Phòng bệnh: 10 chủng phế cầu gây bệnh thường gặp, bao gồm viêm màng não mủ;
• Nguồn gốc: Bỉ;
• Đối tượng: Trẻ từ 6 tuần đến 5 tuổi;
• Lịch tiêm: 3 mũi cơ bản và 1 mũi nhắc lại.

Vắc xin PCV13 (Prevenar 13)

• Phòng bệnh: 13 chủng phế cầu, bao gồm các chủng thường gây viêm màng não mủ nặng;
• Nguồn gốc: Mỹ/Bỉ;
• Đối tượng: Trẻ từ 6 tuần tuổi trở lên, người lớn, người cao tuổi;
• Lịch tiêm: 3 mũi cơ bản và 1 mũi nhắc lại với trẻ nhỏ, tiêm 1 liều duy nhất cho người lớn.

Vắc xin PCV15 (Vaxneuvance)

• Phòng bệnh: 15 chủng phế cầu, hiện tại được sử dụng chủ yếu cho người lớn tại Việt Nam, đặc biệt là nhóm có nguy cơ cao;
• Nguồn gốc: Mỹ;
• Đối tượng: Người từ 18 tuổi trở lên, đặc biệt người có bệnh nền;
• Lịch tiêm: 1 mũi duy nhất.

Vắc xin PPSV23 (Pneumovax 23)

• Phòng bệnh: 23 chủng phế cầu, bao phủ rộng, đặc biệt với các biến thể phổ biến gây bệnh nặng;
• Nguồn gốc: Mỹ;
• Đối tượng: Người trên 2 tuổi có nguy cơ cao, người lớn và người cao tuổi;
• Lịch tiêm: 1 mũi duy nhất hoặc nhắc lại theo chỉ định bác sĩ.

Vắc xin não mô cầu (Neisseria meningitidis)

Vi khuẩn não mô cầu có thể gây viêm màng não mủ và nhiễm trùng huyết tiến triển rất nhanh, đặc biệt ở trẻ nhỏ và thanh thiếu niên, với nguy cơ tử vong hoặc di chứng nặng nếu không được điều trị kịp thời. Dưới đây là các loại vắc xin viêm màng não mủ do vi khuẩn não mô cầu gây ra:

Vắc xin Bexsero

• Phòng bệnh: Não mô cầu nhóm B;
• Nguồn gốc: Anh/Ý;
• Đối tượng: Trẻ từ 2 tháng tuổi trở lên, người lớn có nguy cơ cao;
• Lịch tiêm: 2 - 3 mũi tùy theo độ tuổi, có thể nhắc lại theo chỉ định.

Vắc xin VA-Mengoc-BC

• Phòng bệnh: Não mô cầu nhóm B và C;
• Nguồn gốc: Cuba;
• Đối tượng: Trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên;
• Lịch tiêm: 2 mũi cơ bản, nhắc lại theo khuyến cáo.

Vắc xin Menactra

• Phòng bệnh: Não mô cầu nhóm A, C, Y, W-135;
• Nguồn gốc: Mỹ;
• Đối tượng: Trẻ từ 9 tháng tuổi đến người lớn 55 tuổi;
• Lịch tiêm: 1 liều duy nhất, có thể nhắc lại với đối tượng nguy cơ cao.

Ai nên tiêm vắc xin viêm màng não mủ?

Viêm màng não mủ có thể xảy ra ở mọi lứa tuổi nhưng một số đối tượng dễ gặp biến chứng nặng, được xếp vào nhóm nguy cơ cao, cần chú trọng việc tiêm phòng các loại vắc xin viêm màng não mủ như:

• Trẻ em dưới 5 tuổi, đặc biệt là dưới 2 tuổi, có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Việc tiêm đầy đủ sẽ tạo lá chắn miễn dịch sớm, giúp giảm nguy cơ mắc viêm màng não mủ ở trẻ nhỏ.
• Người lớn có bệnh lý nền như tim mạch, phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD), đái tháo đường, hoặc có tình trạng suy giảm miễn dịch (như HIV, ung thư, đang điều trị hóa trị, xạ trị) rất dễ nhiễm phế cầu khuẩn nên tiêm vắc xin phế cầu và não mô cầu là đặc biệt cần thiết.
• Phụ nữ mang thai nếu có yếu tố nguy cơ đặc biệt hoặc bác sĩ sản khoa chỉ định cụ thể có thể được cân nhắc tiêm một số loại vắc xin phòng viêm màng não mủ, tuy nhiên cần tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi tiêm.

Cần lưu ý gì khi tiêm vắc xin viêm màng não mủ?

Khi tiêm các loại vắc xin viêm màng não mủ, có một số vấn đề cần lưu ý như:

Người tiêm có thể gặp một số phản ứng nhẹ như sốt nhẹ, đau hoặc sưng tại chỗ tiêm. Đây là hiện tượng hoàn toàn bình thường và cho thấy cơ thể đang tạo phản ứng miễn dịch với vắc xin. Các triệu chứng này thường tự khỏi sau 1 - 2 ngày mà không cần can thiệp y tế.

Tuy nhiên, trong một số trường hợp hiếm gặp, người tiêm có thể gặp phản ứng dị ứng vắc xin như phát ban, khó thở hoặc thậm chí sốc phản vệ. Chính vì vậy, việc theo dõi sát trong 30 phút đầu sau tiêm tại cơ sở y tế là bắt buộc để đảm bảo an toàn.

Việc tiêm cùng lúc nhiều loại vắc xin có thể được thực hiện nếu tuân thủ đúng nguyên tắc y khoa và có chỉ định cụ thể từ bác sĩ.

Ví dụ, trẻ em có thể tiêm cùng lúc vắc xin Hib và vắc xin phế cầu, hoặc vắc xin não mô cầu với các loại khác, miễn là mỗi loại được tiêm ở vị trí khác nhau trên cơ thể (chẳng hạn mỗi bên đùi hoặc tay riêng biệt). Tiêm đồng thời giúp tiết kiệm thời gian, tạo miễn dịch sớm trong giai đoạn nguy cơ cao lây nhiễm.

Để đảm bảo an toàn trong tiêm chủng, bạn nên chọn cơ sở y tế uy tín. Trung tâm Tiêm chủng Long Châu là một trong những địa chỉ đáng tin cậy, với hệ thống bảo quản vắc xin đạt chuẩn, quy trình tiêm chủng nghiêm ngặt.

Viêm màng não mủ có thể cướp đi mạng sống hoặc để lại hậu quả nghiêm trọng chỉ sau vài giờ nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Đó là lý do vì sao việc chủ động tiêm phòng các loại vắc xin viêm màng não mủ là vô cùng cần thiết.

Hãy bắt đầu phòng bệnh ngay từ hôm nay bằng cách liên hệ với Trung tâm tiêm chủng Long Châu trên toàn quốc để được tư vấn chọn loại vắc xin viêm màng não mủ phù hợp nhất.