Tôm đất là gì? Giá trị dinh dưỡng của tôm đất

Tôm đất là một loại thực phẩm phổ biến, không chỉ là món ăn ngon mà còn chứa nhiều giá trị dinh dưỡng đáng kể. Với kích thước nhỏ gọn và thịt ngọt mềm, tôm đất thường được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn trong bữa cơm gia đình. Bên cạnh hương vị đặc trưng, tôm đất còn cung cấp nhiều dưỡng chất thiết yếu như protein, vitamin và khoáng chất, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Hãy cùng khám phá giá trị dinh dưỡng của tôm đất và những tác dụng tuyệt vời mà loại hải sản này có thể mang lại cho cơ thể.

Tôm đất là gì?

Tôm đất, còn được gọi là tôm bạc đất, tôm chỉ lợ, hay tôm rảo, rảo đất, là loài thuộc họ Tôm he. Loại tôm này có kích thước nhỏ, chỉ dài khoảng 4-5cm, vỏ mỏng và có màu hồng nhạt, dễ nhận diện. Thân tôm đất thon dài, phần đầu nhỏ và bụng phình to, tạo nên hình dáng đặc trưng. Phần đuôi của tôm có hai râu dài và hai càng to khỏe, giúp chúng di chuyển linh hoạt trong môi trường sống.

Tôm đất có thể sống ở cả nước ngọt và nước mặn, nhưng chúng phổ biến hơn trong các vùng nước ngọt như đầm, hồ, ao, sông suối. Loài tôm này thường sống thành từng đàn lớn và kiếm ăn chủ yếu ở tầng đáy của các vùng nước. Tôm đất là loài ăn tạp, thức ăn chủ yếu của chúng là các loại động vật phù du, rong rêu và thực vật thủy sinh. 

Loại tôm này nổi bật với vị ngọt tự nhiên, giàu chất dinh dưỡng như protein, sắt, magie, và rất được ưa chuộng trong ẩm thực. Tôm đất thường được chế biến thành nhiều món ngon như gỏi, sushi, rim mặn và đặc biệt là món chả ram tôm đất.

Giá trị dinh dưỡng của tôm đất

Tôm đất là một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, đặc biệt là với những ai đang tìm kiếm một nguồn protein tự nhiên mà không chứa chất béo bão hòa. Trong mỗi 100 gram tôm đất, ta có thể tìm thấy các giá trị dinh dưỡng như:

• Năng lượng: 90 kcal, là mức năng lượng khá thấp, phù hợp với chế độ ăn kiêng hay kiểm soát cân nặng.
• Protein: 18.4 g, giúp cung cấp lượng đạm cần thiết cho cơ thể, đặc biệt là cho sự phát triển và phục hồi cơ bắp.
• Chất béo: 1.8 g, với lượng chất béo thấp, giúp duy trì sức khỏe tim mạch mà không lo tích tụ mỡ thừa.
• Cholesterol: 200 mg, mặc dù tôm đất chứa cholesterol nhưng nghiên cứu cho thấy cholesterol từ thực phẩm này ít tác động xấu đến sức khỏe tim mạch khi ăn ở mức độ vừa phải.
• Canxi: 1000 mcg, là nguồn canxi tuyệt vời, giúp tăng cường sức khỏe xương và răng miệng, rất cần thiết cho những người có nguy cơ loãng xương.
• Kali: 316 mg, hỗ trợ duy trì sự cân bằng điện giải và giúp kiểm soát huyết áp.
• Sắt: 2.2 mg, giúp ngăn ngừa thiếu máu và hỗ trợ quá trình vận chuyển oxy trong cơ thể.
• Phốt pho: 150 mg, cần thiết cho sự phát triển của xương và răng, đồng thời giúp cải thiện chức năng thận.
• Natri: 418 mg, tuy có hàm lượng natri không thấp, nhưng cần cân nhắc trong chế độ ăn với những ai cần kiểm soát lượng muối.
• Vitamin A: 15 mcg, hỗ trợ sức khỏe thị lực và tăng cường hệ miễn dịch.
• Vitamin PP (Niacin): 3.2 g, có tác dụng hỗ trợ quá trình trao đổi chất và duy trì sức khỏe da.

Với hàm lượng dinh dưỡng phong phú như vậy, tôm đất là thực phẩm lý tưởng để bổ sung vào chế độ ăn hàng ngày, giúp cải thiện sức khỏe toàn diện.

Những đối tượng nào nên hạn chế ăn tôm?

Tôm là một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, nhưng không phải ai cũng phù hợp để tiêu thụ loại hải sản này. Một số nhóm người dưới đây cần đặc biệt lưu ý và hạn chế ăn tôm:

• Người đang bị ho: Tôm có thể kích thích vùng họng, khiến tình trạng ho trở nên nặng hơn và kéo dài thời gian phục hồi. Tốt nhất, nên tránh ăn tôm cho đến khi cơn ho dứt hẳn.
• Người bị đau mắt đỏ: Tôm có thể làm tăng kích ứng và khiến vùng mắt bị viêm trở nên nghiêm trọng hơn. Do đó, nên hạn chế tiêu thụ tôm trong thời gian này.
• Người có hàm lượng cholesterol cao: Tôm chứa nhiều cholesterol, có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng của những người có tiền sử bệnh lý này.
• Người bị hen suyễn: Tôm có thể gây co thắt khí quản và kích hoạt cơn hen, làm tình trạng trở nên nghiêm trọng hơn.
• Người có vấn đề về tuyến giáp: Hàm lượng i-ốt cao trong tôm không phù hợp với những người bị cường giáp, có thể làm tình trạng rối loạn tuyến giáp trầm trọng hơn.
• Người bị dị ứng hải sản: Những người dễ bị dị ứng với hải sản, đặc biệt là tôm, có thể gặp phải các triệu chứng nghiêm trọng như phát ban, sưng tấy hoặc khó thở.
• Người yếu bụng: Nếu bạn có hệ tiêu hóa nhạy cảm hoặc dễ bị tiêu chảy, tôm có thể gây ra các vấn đề khó chịu về tiêu hóa.
• Người mắc bệnh gout và viêm khớp: Tôm chứa purin, có thể làm tăng axit uric, gây ảnh hưởng xấu đến người bị gút hoặc viêm khớp.

Những lưu ý khi ăn tôm đất

Tôm là thực phẩm bổ dưỡng, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn và tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng của tôm, bạn cần lưu ý một số điểm quan trọng sau:

• Tránh ăn tôm để lâu ngày: Tôm để lâu ngày dễ dàng phân hủy, tạo ra histamin – một chất có thể gây hại cho sức khỏe nếu tiêu thụ. Bên cạnh đó, trong đường ruột của tôm chết thường xuất hiện nhiều vi khuẩn và chất độc, làm tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm. Vì vậy, luôn chọn tôm tươi, sống để đảm bảo an toàn khi sử dụng.
• Không nên ăn quá nhiều tôm: Mặc dù giàu dinh dưỡng, việc ăn quá nhiều tôm có thể gây ra các vấn đề như đầy bụng, khó tiêu hoặc tiêu chảy. Theo khuyến cáo, lượng tôm phù hợp để tiêu thụ là khoảng 100-150g mỗi tuần. Việc duy trì một khẩu phần hợp lý giúp bạn vừa bổ sung dinh dưỡng cần thiết mà không gây hại đến sức khỏe.
• Hạn chế ăn tôm sống: Do sống trong môi trường tự nhiên, tôm có thể chứa trứng sán hoặc ký sinh trùng. Nếu ăn tôm sống hoặc chưa được chế biến kỹ, bạn có nguy cơ nhiễm các mầm bệnh nguy hiểm. Vì vậy, hãy chế biến tôm kỹ càng, đảm bảo chúng được nấu chín hoàn toàn trước khi thưởng thức.
• Kỵ ăn tôm với một số thực phẩm: Không nên ăn tôm cùng các thực phẩm giàu vitamin C, như cam hay chanh, vì asen trong tôm có thể chuyển hóa thành chất độc. Trái cây chứa tanin, như hồng hoặc nho, dễ gây đầy bụng và khó tiêu khi ăn chung với tôm. Rau củ tính hàn, như rau dền hay dưa chuột, nếu kết hợp với tôm có thể gây đau bụng hoặc tiêu chảy. Đồng thời, tránh ăn tôm cùng rượu bia vì sự tích tụ acid uric có thể ảnh hưởng đến sức khỏe khớp. 

Tuân thủ các lưu ý trên không chỉ giúp bạn tận hưởng các món ăn từ tôm một cách ngon miệng mà còn bảo vệ sức khỏe của bản thân và gia đình.

Tôm đất không chỉ hấp dẫn bởi hương vị thơm ngon, ngọt tự nhiên mà còn mang lại nguồn dinh dưỡng dồi dào, hỗ trợ tốt cho sức khỏe. Với hàm lượng protein, khoáng chất và vitamin phong phú, tôm đất là lựa chọn lý tưởng để bổ sung vào thực đơn hàng ngày. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa giá trị dinh dưỡng và đảm bảo an toàn sức khỏe, bạn nên chọn tôm tươi, chế biến đúng cách và lưu ý khi ăn. 

Xem thêm:

• Tôm càng xanh có tác dụng gì? Giá trị dinh dưỡng của tôm càng xanh
• Tôm đỏ Argentina là gì? Mang lại giá trị sức khỏe nào đối với con người?