Viêm loét đại tràng bên trái: Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị

Bạn có thường xuyên gặp tình trạng đau quặn bụng, tiêu chảy kèm máu và đầy hơi khó chịu? Đây có thể là dấu hiệu của viêm loét đại tràng bên trái – một bệnh viêm mạn tính. Nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời, bệnh có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Thậm chí bệnh còn làm tăng nguy cơ ung thư đại tràng. Cùng tìm hiểu nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị tối ưu cho căn bệnh này ngay bây giờ.

Nguyên nhân gây viêm loét đại tràng bên trái

Viêm loét đại tràng bên trái là một dạng của bệnh viêm ruột, thường ảnh hưởng chủ yếu đến phần đại tràng trái. Đây là tình trạng viêm và loét kéo dài của niêm mạc đại tràng. Bệnh gây ra các triệu chứng như đau bụng, tiêu chảy và có thể dẫn đến thiếu máu. Viêm loét đại tràng bên trái có thể ảnh hưởng đến các vùng từ đại tràng xuống trực tràng, có thể gây biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời.

Một số nguyên nhân gây bệnh phổ biến nhất thường gồm:

Yếu tố miễn dịch

Hệ miễn dịch đóng vai trò quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể. Nhưng khi bị rối loạn, nó có thể tấn công nhầm vào chính niêm mạc đại tràng. Từ đó gây ra phản ứng viêm kéo dài, dẫn đến tổn thương và loét. Bên cạnh đó, sự mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột cũng được xem là một tác nhân quan trọng. Khi hệ vi sinh vật này bị xáo trộn, các vi khuẩn có hại có thể kích thích phản ứng viêm mạnh hơn. Điều này làm trầm trọng thêm tình trạng viêm loét đại tràng, đặc biệt là khu vực bên trái.

Yếu tố môi trường

Môi trường sống và thói quen sinh hoạt có ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của căn bệnh này. Một chế độ ăn với nhiều thực phẩm chế biến sẵn, dầu mỡ, đường tinh luyện và ít chất xơ có thể gây mất cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột và kích thích phản ứng viêm. Thuốc lá cũng là một yếu tố nguy cơ mà chúng ta cần cảnh giác cao độ. Ngoài ra, nhiễm trùng đường ruột do vi khuẩn hoặc virus cũng có thể kích hoạt và kéo dài tình trạng viêm đại tràng.

Yếu tố di truyền

Các nhà nghiên cứu cho rằng một số đột biến gen liên quan đến hệ miễn dịch và phản ứng viêm có thể được di truyền. Nếu trong gia đình có người thân bị bệnh, nguy cơ mắc viêm loét đại tràng bên trái của một người sẽ cao hơn bình thường. Tuy nhiên, di truyền không phải là yếu tố duy nhất quyết định bệnh xuất hiện.

Yếu tố tâm lý và lối sống

Căng thẳng, lo âu kéo dài có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, khiến tình trạng viêm trở nên nghiêm trọng hơn. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người mắc bệnh này thường có xu hướng bị stress nhiều hơn so với người khỏe mạnh. Lối sống ít vận động có thể không tốt cho hệ miễn dịch, làm giảm khả năng kiểm soát viêm của cơ thể.

Triệu chứng nhận biết sớm viêm loét đại tràng bên trái

Nhận biết sớm triệu chứng của căn bệnh này giúp chúng ta kiểm soát bệnh, tránh biến chứng nguy hiểm. Và dưới đây là những dấu hiệu thường gặp ở người bệnh:

Đau bụng âm ỉ hoặc quặn thắt bên trái

Cơn đau thường xuất hiện ở vùng hạ sườn trái hoặc dọc theo khung đại tràng. Đôi khi, cảm giác đau tăng lên sau khi ăn hoặc trước khi đi vệ sinh. Theo nghiên cứu của Crohn’s & Colitis Foundation, hơn 70% bệnh nhân mô tả triệu chứng đau quặn, kéo dài theo từng đợt.

Tiêu chảy kèm máu trong phân

Tiêu chảy tái diễn, phân lỏng, có thể chứa máu hoặc nhầy cũng là triệu chứng nhiều bệnh nhân viêm loét đại tràng bên trái gặp phải. Một nghiên cứu trên Journal of Gastroenterology cho thấy 50 - 80% bệnh nhân viêm loét đại tràng có triệu chứng này. Nếu tiêu chảy kèm theo chảy máu kéo dài, có thể dẫn đến thiếu máu, chóng mặt, mệt mỏi.

Chướng bụng, đầy hơi, mót rặn sau đi vệ sinh

Người bệnh thường cảm thấy căng tức bụng, đầy hơi ngay cả khi ăn ít. Sau khi đi vệ sinh, họ vẫn còn cảm giác mót rặn do viêm làm tăng nhu động ruột. Đây là triệu chứng phổ biến nhưng dễ bị nhầm với hội chứng ruột kích thích (IBS).

Sụt cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi kéo dài

Hệ tiêu hóa của người bệnh hấp thụ kém chất dinh dưỡng do viêm loét, dẫn đến tình trạng sụt cân nhanh. Nhiều bệnh nhân giảm 2 - 5kg trong vài tháng mà không có thay đổi chế độ ăn. Mệt mỏi kéo dài cũng là dấu hiệu do mất máu vi thể và viêm mãn tính.

Phương pháp điều trị viêm loét đại tràng bên trái hiệu quả

Viêm loét đại tràng bên trái là bệnh lý mạn tính cần điều trị lâu dài. Dưới đây là những phương pháp điều trị hiệu quả, được khuyến nghị bởi Hiệp hội Tiêu hóa Hoa Kỳ (AGA).

Điều chỉnh chế độ ăn uống

Chế độ ăn uống có ảnh hưởng trực tiếp đến tình trạng viêm loét đại tràng bên trái. Người bệnh cần lựa chọn thực phẩm phù hợp để giảm triệu chứng. Bệnh nhân được khuyên nên hạn chế sữa, đồ cay nóng, thực phẩm nhiều dầu mỡ và rượu bia. Theo Journal of Clinical Gastroenterology, 60% bệnh nhân viêm đại tràng cải thiện triệu chứng nhờ chế độ ăn giàu chất xơ hòa tan. Chất xơ hòa tan có trong thực phẩm nào? Đó là ngũ cốc nguyên cám, bơ, chuối, táo, lê, cà rốt, khoai lang, bí đỏ, bông cải xanh, dạt chia, hạnh nhân, đậu phộng… Uống đủ nước giúp duy trì chức năng đường ruột và hạn chế tình trạng mất nước do tiêu chảy.

Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ

Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định thuốc chống viêm như 5-ASA (Mesalazine) hoặc Corticosteroid để giảm sưng viêm. Đối với trường hợp nặng hơn, thuốc ức chế miễn dịch như Azathioprine hoặc Methotrexate có thể được sử dụng để ngăn chặn phản ứng miễn dịch quá mức. Khi có dấu hiệu nhiễm trùng thứ phát, bệnh nhân có thể cần dùng thêm kháng sinh. Theo American Journal of Gastroenterology, khoảng 80% bệnh nhân cải thiện triệu chứng sau 6 - 8 tuần điều trị bằng 5-ASA.

Phương pháp tự nhiên

Một số phương pháp tự nhiên cũng có thể giúp giảm triệu chứng viêm loét đại tràng bên trái. Men vi sinh (Probiotics) giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột, giảm tình trạng viêm. Thiền và yoga giúp người bệnh kiểm soát căng thẳng - một yếu tố có thể làm trầm trọng thêm triệu chứng. Các phương pháp này có thể giúp nâng cao hiệu quả điều trị, hạn chế tác dụng phụ của thuốc. Chúng cũng có tác dụng cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.

Can thiệp phẫu thuật (trong trường hợp nghiêm trọng)

Trong những trường hợp viêm loét đại tràng bên trái không đáp ứng với điều trị nội khoa, phẫu thuật có thể là lựa chọn cuối cùng. Bác sĩ có thể chỉ định cắt bỏ đoạn đại tràng bị tổn thương để ngăn ngừa biến chứng nguy hiểm như thủng ruột hoặc ung thư đại tràng. Theo thống kê, khoảng 20 - 30% bệnh nhân viêm loét đại tràng nặng cần phẫu thuật để kiểm soát bệnh.

Viêm loét đại tràng bên trái không chỉ ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa. Nó còn tác động lớn đến sức khỏe tổng thể và chất lượng cuộc sống của bạn. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và điều trị đúng cách sẽ giúp kiểm soát bệnh hiệu quả.