Viêm phổi có nguy hiểm không​? Yếu tố nguy cơ và các biến chứng khi bị viêm phổi

Viêm phổi là một bệnh lý phổ biến có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, từ trẻ nhỏ đến người cao tuổi. Tuy nhiên, mức độ nguy hiểm của bệnh phụ thuộc vào nguyên nhân, tình trạng sức khỏe người bệnh và phương pháp điều trị. Vậy nhìn chung, bệnh viêm phổi có nguy hiểm không?

Bệnh viêm phổi có nguy hiểm không?

Viêm phổi là tình trạng viêm nhiễm các nhu mô phổi, bao gồm viêm túi phế nang, viêm phế nang phổi và viêm tổ chức liên kết khe kẽ. Người bị viêm phổi có thể cảm thấy đau đớn khi hít thở và bị suy giảm lượng oxy cung cấp cho cơ thể. Bệnh lý này có thể lây nhiễm từ người sang người thông qua giọt bắn có chứa virus gây bệnh. 

Vậy bệnh viêm phổi có nguy hiểm không? Câu trả lời là rất nguy hiểm, đặc biệt ở các nhóm đối tượng như trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người già, người bị suy giảm hệ miễn dịch hoặc mắc bệnh lý nền.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), bệnh viêm phổi đã giết chết khoảng 740.180 trẻ nhỏ dưới 5 tuổi vào năm 2019, chiếm tới 22% trên tổng số các ca tử vong ở trẻ từ 1 - 5 tuổi. Cũng trong năm 2019, có khoảng 1,23 triệu người bệnh trên 70 tuổi tử vong do bệnh viêm phổi.

Theo thống kê của Cục quản lý Khám - Chữa bệnh trực thuộc Bộ Y tế Việt Nam vào năm 2014 cho biết:

• Tỷ lệ mắc bệnh viêm phổi ở Việt Nam năm 2014 đạt ngưỡng 516/100.000 người, đứng thứ 2 chỉ sau bệnh lý tăng huyết áp.
• Tỷ lệ tử vong do bệnh viêm phổi ở Việt Nam năm 2014 là 1,32/100.000 người, xếp thứ nhất trong bảng xếp hạng nguyên nhân gây tử vong.

Mặt khác, bệnh viêm phổi có thế dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm cho người bệnh nếu không được điều trị kịp thời. Vậy bệnh viêm phổi gây ra những biến chứng gì?

Các biến chứng viêm phổi nguy hiểm

Bệnh viêm phổi có nguy hiểm không? Câu trả lời là có, bởi bệnh lý này có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng như sau:

Áp xe phổi

Viêm phổi có thể gây ra một biến chứng nguy hiểm là áp xe phổi. Áp xe phổi là tình trạng các nhu mô phổi bị hoại tử, tạo thành ổ áp xe có chứa tổ chức hoại tử, theo thời gian có thể chứa dịch mủ, các vi sinh vật gây bệnh hay xác bạch cầu.

Áp xe phổi có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng hô hấp, thậm chí là tính mạng của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời.

Tràn dịch màng phổi

Là tình trạng tích tụ các chất lỏng bất thường tại khoang màng phổi do viêm phổi không được điều trị dẫn đến nhiễm trùng mô phổi.

Biến chứng tràn dịch màng phổi do viêm phổi cần được điều trị sớm và triệt để nhằm hạn chế nguy cơ dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như viêm dày màng phổi, vôi hóa màng phổi…

Suy hô hấp

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh viêm phổi có thể dẫn đến biến chứng suy hô hấp, đặc biệt là viêm phổi do virus (SARS, cúm A/H5N1…) hoặc vi khuẩn (liên cầu khuẩn, phế cầu khuẩn…). Khi bệnh viêm phổi không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ làm giảm nguồn oxy cung cấp cho máu, từ đó làm chậm quá trình đào thải CO2 ra ngoài dẫn đến suy hô hấp.

Nhiễm trùng huyết

Biến chứng nhiễm trùng huyết có thể xảy ra ở bệnh nhân viêm phổi do vi khuẩn. Vi khuẩn gây ra bệnh viêm phổi có thể xâm nhập trực tiếp vào máu và gây ra tình trạng nhiễm trùng máu. Tình trạng nhiễm trùng máu do viêm phổi có thể gây ra tổn thương cho mô, sốc nhiễm trùng hoặc suy tạng với nguy cơ tử vong rất cao.

Suy tim

Suy tim là một biến chứng của bệnh viêm phổi và thường xảy ra ở người bệnh cao tuổi hoặc người bệnh có tiền sử mắc bệnh tim mạch. Biến chứng suy tim do viêm phổi có thể xảy ra vì:

• Vi khuẩn gây ra bệnh viêm phổi xâm nhập vào tim;
• Tim không được cung cấp đầy đủ oxy để hoạt động do viêm phổi;
• Tăng nguy cơ tái phát bệnh tim do cơ thể bị suy yếu khi viêm phổi, trong đó có bệnh suy tim.

Suy thận

Nếu bệnh nhân viêm phổi bị nhiễm trùng máu hoặc sốc nhiễm trùng sẽ làm suy giảm hoạt động bơm máu đi nuôi thận của cơ tim, từ đó dẫn đến biến chứng suy thận. Người bệnh suy thận do viêm phổi cần được điều trị kịp thời nhằm ngăn chặn các biến chứng nguy hiểm khác và giảm nguy cơ tử vong.

Nhiễm trùng đường tiết niệu

Bệnh viêm phổi có thể dẫn đến biến chứng nhiễm trùng đường tiết niệu, nhất là viêm phổi do vi khuẩn. Bởi vi khuẩn gây ra bệnh viêm phổi có thể theo dòng lưu thông máu xâm nhập vào đường tiết niệu (gồm có thận, niệu quản, niệu đạo và bàng quang) để gây ra tình trạng nhiễm trùng.

Suy giảm hệ miễn dịch

Thực tế, những bệnh nhân mắc bệnh viêm phổi vốn đã bị suy giảm miễn dịch. Do đó, nếu bệnh nhân viêm phổi không được điều trị kịp thời sẽ càng làm suy yếu hệ miễn dịch, từ đó làm cho cơ thể mất hoàn toàn khả năng chống lại các tác nhân gây hại. Đây chính là yếu tố thúc đẩy tình trạng khởi phát nhiều bệnh lý nguy hiểm và tiềm ẩn nguy cơ gây ảnh hưởng đến tính mạng.

Các yếu tố tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi

Bệnh viêm phổi có thể xảy ra ở bất kỳ đối tượng nào, từ trẻ sơ sinh đến người lớn tuổi. Tuy nhiên, một số yếu tố dưới đây có thể làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh viêm phổi, bao gồm:

• Tuổi tác: Trẻ nhỏ dưới 5 tuổi có hệ miễn dịch cơ thể chưa hoàn thiện và người cao tuổi có hệ miễn dịch bị suy yếu.
• Bệnh lý mãn tính: Bệnh lý liên quan đến hệ hô hấp, bệnh tim mạch, bệnh tiểu đường, bệnh về gan…
• Hệ quả của việc cấy ghép tạng.
• Bệnh bạch cầu, HIV/AIDS, ung thư…
• Những người thường xuyên lưu trú tại các cơ sở y tế.
• Liệu pháp thở máy.
• Nghiện thuốc lá.

Cách phòng tránh bệnh viêm phổi

Viêm phổi có nguy hiểm không? Câu trả lời là rất nguy hiểm. Do đó, thực hiện các biện pháp phòng ngừa bệnh viêm phổi là việc làm rất quan trọng và cần thiết, đặc biệt là nhóm đối tượng có hệ miễn dịch kém hoặc suy giảm. Dưới đây là những biện pháp giúp phòng tránh bệnh viêm phổi hiệu quả, cụ thể như sau:

Tiêm vắc xin

Theo khuyến cáo của Bộ y tế, mọi người dân nên tiêm phòng vắc xin cúm mùa và vắc xin phế cầu khuẩn để phòng tránh bệnh viêm phổi cũng như nhiều bệnh lý nhiễm trùng khác. Việc tiêm vắc xin đầy đủ sẽ góp phần củng cố hệ miễn dịch, từ đó giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây ra bệnh viêm phổi một cách tối ưu nhất.

Để việc tiêm phòng vắc xin cúm và vắc xin phế cầu khuẩn được an toàn và hiệu quả, mỗi cá nhân nên lựa chọn tiêm chủng tại những cơ sở y tế uy tín, đảm bảo chất. Mọi người có thể tham khảo Hệ thống Trung tâm tiêm chủng Long Châu có các điểm tiêm chủng vắc xin trải dài trên khắp cả nước.

Tiêm chủng Long Châu là một trong những trung tâm tiêm chủng vắc xin uy tín - chất lượng - an toàn. Tại đây, cung cấp nhiều loại vắc xin đạt chuẩn quốc tế và có nguồn gốc từ các quốc gia đầu ngành trong lĩnh vực nghiên cứu và phát minh vắc xin phòng ngừa bệnh như Pháp, Bỉ, Mỹ, Hà Lan… với quy trình khép kín, khoa học và chi phí hợp lý.

Khám sức khỏe định kỳ

Mỗi người nên đi thăm khám sức khỏe định kỳ tối thiểu 6 tháng/lần để phòng ngừa bệnh viêm phổi thông qua việc phát hiện sớm các yếu tố nguy cơ gây bệnh. Bác sĩ sẽ tư vấn và đưa ra những lời khuyên hữu ích để giúp người bệnh nâng cao miễn dịch nhằm củng cố hàng rào bảo vệ cơ thể, giảm thiểu nguy cơ khởi phát bệnh lý viêm phổi.

Giữ gìn vệ sinh sạch sẽ

Một biện pháp khác giúp phòng tránh bệnh viêm phổi hiệu quả là giữ gìn vệ sinh cá nhân và môi trường sống sạch sẽ. Do đó, mỗi người nên tạo thói quen rửa tay bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn thường xuyên, lau dọn không gian sống mỗi ngày, giữ gìn vệ sinh cá nhân… để tránh lây nhiễm bệnh viêm phổi và nhiều bệnh lý nhiễm trùng khác.

Xây dựng lối sống lành mạnh

Việc duy trì các thói quen sống lành mạnh sẽ giúp nâng cao sức khoẻ tổng thể, từ đó đẩy lùi các nguy cơ gây ra bệnh viêm phổi. Lối sống khoa học bao gồm các vấn đề như:

• Xây dựng chế độ dinh dưỡng hợp lý: Chế độ ăn đảm bảo đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể, ưu tiên ăn rau xanh và hoa quả tươi. Hạn chế tiêu thụ đồ ăn nhanh, đồ ăn nhiều dầu mỡ… và không bỏ bữa.
• Uống đủ nước mỗi ngày.
• Rèn luyện cơ thể ít nhất 30 phút/ngày.
• Giữ tinh thần lạc quan, tránh stress, căng thẳng.
• Ngủ đủ giấc, hạn chế thức khuya.
• Luôn giữ ấm cho cơ thể khi nhiệt độ môi trường xuống thấp.

Hy vọng với những thông tin được chia sẻ trong bài viết đã giúp bạn giải đáp được thắc mắc “bệnh viêm phổi có nguy hiểm không?” và nắm được các biện pháp giúp phòng ngừa bệnh viêm phổi hiệu quả. Nếu có dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh viêm phổi thì bạn cần đến bệnh viện càng sớm càng tốt để được thăm khám, điều trị nếu cần.