Nhiễm Escherichia coli là gì? Nguyên nhân gây bệnh, phương pháp điều trị và nguyên tắc phòng ngừa

Nhiễm Escherichia coli là gì?

Các bệnh do E. coli gây ra:

• Nhiễm trùng đường tiết niệu (UTI; phổ biến nhất);

• Nhiễm trùng đường ruột (một số chủng nhất định);

• Nhiễm trùng xâm lấn (hiếm, ngoại trừ ở trẻ sơ sinh);

• Nhiễm trùng ở các vị trí khác.

Thông thường nhất, E. coli gây ra nhiễm trùng tiểu, thường biểu hiện nhiễm trùng lan rộng (tức là từ đáy chậu qua niệu đạo). E. coli cũng có thể gây viêm tuyến tiền liệt và bệnh viêm vùng chậu (PID).

E. coli thường sống trong đường tiêu hóa; tuy nhiên, một số chủng mang các gen có khả năng gây nhiễm trùng đường ruột. Khi đi vào hệ tiêu hoá của người, các chủng sau có thể gây tiêu chảy:

E. coli gây xuất huyết ruột (Enterohemorrhagic): Chủng này (bao gồm serotype O157: H7 và những chủng khác) tạo ra một số cytotoxin, neurotoxins và enterotoxins, bao gồm cả độc tố Shiga (verotoxin), và gây tiêu chảy kèm máu; hội chứng tán huyết - urê huyết xuất hiện trong 2 - 7% trường hợp. Những chủng này thường nhiễm từ thịt bò xay chưa nấu chín nhưng cũng có thể lây nhiễm từ những người bị nhiễm bệnh qua đường phân - miệng khi vệ sinh kém.

E. coli sinh độc tố ruột (Enterotoxigenic): Gây tiêu chảy, đặc biệt ở trẻ sơ sinh và khách du lịch.

E. coli xâm lấn: Gây tiêu chảy do viêm.

E. coli gây bệnh đường ruột: Gây tiêu chảy ra nước, đặc biệt là ở trẻ sơ sinh.

E. coli gây dính ruột (Enteroaggregative): Gây tiêu chảy dai dẳng ở bệnh nhân AIDS và trẻ em ở các khu vực nhiệt đới.

Các chủng khác có khả năng gây nhiễm trùng ngoài đường tiêu hóa nếu các hàng rào niêm mạc bình thường của ruột bị phá vỡ (ví dụ như do thiếu máu cục bộ, bệnh viêm ruột, viêm túi thừa đại tràng hoặc chấn thương), trong trường hợp đó vi khuẩn có thể lây lan sang các cấu trúc lân cận hoặc xâm nhập vào máu. Nhiễm trùng gan mật, phúc mạc, da và phổi cũng xảy ra. Nhiễm khuẩn huyết do E. coli cũng có thể xảy ra mà không có con đường xâm nhập rõ ràng.

Ở trẻ sơ sinh, đặc biệt là trẻ sinh non, nhiễm khuẩn huyết do vi khuẩn E. coli và viêm màng não (gây ra bởi các chủng có nang K1, một dấu hiệu cho sự xâm lấn thần kinh) phổ biến.

Những dấu hiệu và triệu chứng của nhiễm Escherichia coli

Nhiễm trùng EHEC cấp tính thường bắt đầu với các cơn đau quặn bụng dữ dội và tiêu chảy lẫn máu trong vòng 24 giờ (viêm đại tràng xuất huyết). Bệnh nhân thường không bị sốt hoặc chỉ ở mức độ nhẹ, đôi khi lên tới 39°C. Trong trường hợp nhiễm trùng không biến chứng, tiêu chảy có thể kéo dài từ 1 - 8 ngày.

Hội chứng tán huyết - urê huyết gây giảm hematocrit và số lượng tiểu cầu nhanh chóng, tăng creatinin huyết thanh, tăng huyết áp, và có thể có các dấu hiệu của quá tải chất lỏng, chảy máu nội tạng, và các triệu chứng và dấu hiệu thần kinh.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh nhiễm Escherichia coli

Viêm màng não do E. coli ở trẻ sơ sinh thường để lại di chứng thần kinh.

Một số người, đặc biệt là trẻ nhỏ và người lớn tuổi có thể phát triển một dạng suy thận đe dọa tính mạng được gọi là hội chứng tán huyết - ure huyết.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến nhiễm Escherichia coli

Có nhiều con đường lây nhiễm Escherichia coli như:

Thực phẩm ô nhiễm: Là nguyên nhân phổ biến nhất, do:

• Sơ chế hoặc bảo quản không đúng cách;

• Không rửa tay hoặc rửa chưa kỹ trước khi nấu hoặc ăn;

• Sử dụng chén dĩa hoặc dụng cụ làm bếp không hợp vệ sinh;

• Thức ăn bị hư hỏng do bảo quản không đúng cách ;

• Ăn phải thức ăn chưa chín, ăn hải sản sống chưa được rửa kỹ;

• Uống sữa chưa tiệt trùng;

• Giết mổ hoặc chế biến thịt của các loại gia cầm đang bị nhiễm bệnh.

Nước ô nhiễm: Uống nước bị ô nhiễm hoặc bơi trong hồ nước bị ô nhiễm

Lây từ người sang người: Các vi khuẩn dễ lây lan sang người khác khi rửa tay không kỹ sau khi vệ sinh và chạm vào người khác hoặc dùng chung các vật dụng với người bị nhiễm bệnh.

Động vật: Những người tiếp xúc với động vật, đặc biệt là bò, dê, cừu có thể bị nhiễm bệnh từ vi khuẩn sống ở động vật.