Phù não là gì? Triệu chứng và cách điều trị

Phù não là gì?

Hộp sọ được cấu tạo từ hệ thống xương đầu mặt giúp tạo ra một không gian cố định (không thay đổi) để bảo vệ não bộ. Trong hộp sọ gồm có não , mạch máu và dịch não tủy. Chính vì vậy khi bất kì một thành phần nào tăng thể tích với thể tích không đổi thì sẽ làm tăng áp lực trong hộp sọ và gây ra hiện tượng phù não. Việc áp lực càng tăng sẽ làm giảm lượng máu lên não càng ít thì tình trạng tổn thương càng nhiều và phù não sẽ càng nặng. Nó có thể hậu quả của chấn thương đầu, đột quỵ, viêm não màng não…

Cần phải phát hiện và điều trị kịp thời nếu không, áp lực trong não tiếp tục tăng có thể đưa đến tình trạng tổn thương não , gây ra hôn mê và sau cùng là tử vong. Mức độ năng phụ thuộc vào nguyên nhân cũng như thời tốc độ gia tăng áp lực càng nhanh thì phù não sẽ càng nhiều và triệu chứng sẽ càng nặng.

Điều trị phụ vào nguyên nhân gây ra và mức độ của phù não như: Tăng thông khí (máu thở), liệu pháp thẩm thấu, lợi tiểu giải áp bằng phẫu thuật.

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh phù não

Biểu hiện lâm sàng của phù não rất khác nhau, từ không có triệu chứng đến rối loạn chức năng tự chủ nghiêm trọng, hôn mê và tử vong.

• Phù não tại chỗ (khu trú) sẽ có triệu chứng: yếu cơ, rối loạn thị giác, co giật, thay đổi cảm giác, nhìn đôi và các rối loạn thần kinh khu trú khác. Cần chẩn đoán phân biệt với các tổn thương thần kinh khác.
• Phù não lan tỏa, bệnh nhân có thể: đau đầu, buồn nôn, nôn, lờ đờ, thay đổi trạng thái tinh thần, lú lẫn, hôn mê, co giật và có thể tử vong.

Và dấu hiệu khác là tùy vào nguyên nhân gây ra phù não. Ví dụ như viêm não màng não thì sẽ có sốt kèm theo.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh phù não

Phù não càng lớn, tốc độ chèn ép càng nhanh thì giảm tưới máu não, tạo điều kiện thuận lợi cho phù não phát triển, hai yếu tố này tác động qua lại lẫn nhau và hậu quả là gia tăng áp lực nội sọ. Việc tăng áp lực nội sọ quá mức mà không được điều trị, ngoài gây giảm tưới máu não thì áp lực quá mức còn gây đẩy tụt não ra khỏi vị trí ban đầu (thoát vị não) và sau cùng là tử vong.

Một số biến chứng của phù não nhẹ và kéo dài dai dẳng:

• Teo gai thị.
• Đau đầu.
• Trầm cảm.
• Rối loạn ngôn ngữ.
• Rối loạn vận động.
• Lơ mơ, ngủ gà, không tập trung.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Phù não là một tình trạng cực kỳ nguy hiểm, có thể đe dọa đến tính mạng của bạn. vì vậy khi có bất kỳ triệu chứng nào của phũ não bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến phù não

Dựa trên nguyên nhân, phù não có thể chia thành 3 loại chính:

• Phù não do mạch máu: U não, xuất huyết não, huyết khối tĩnh mạch não, thông động tĩnh mạch não.
• Phù não do độc tế bào: Nhồi máu não hoặc các bệnh lý mạch máu nhỏ.
• Phù não do khoảng kẽ: Não úng thủy.

Trong đó phù do mạch máu và do độc tế bào là hay thường gặp hơn và hình ảnh MRI có thể giúp phân biệt hai cái. Có thể kết hợp giữa các nguyên nhân trên trong: Chấn thương não, bệnh não do thiếu oxy, nhiễm trùng hoặc viêm não, các rối loạn chuyển hóa như: Viêm gan, hội chứng Reye, ngộ độc carbon monoxide, ngộ độc chì.