Thân chung động mạch là gì? Có nguy hiểm hay không?

Thân chung động mạch là gì?

Thân chung động mạch là một dị tật tim bẩm sinh gây tím, đặc trưng bởi thông liên thất, đơn van và chung buồng thất. Bệnh xảy ra khi mạch máu ở tim trẻ không tách rời hoàn toàn trong quá trình phát triển của trẻ khiến động mạch chủ và động mạch phổi vẫn còn dính với nhau. Ngoài ra, trẻ còn có một lỗ giữa hai tâm thất của tim hay còn gọi là thông liên thất. Bệnh thân chung động mạch được coi là bệnh tim bẩm sinh nặng.

Ở trẻ không có bệnh tim bẩm sinh, tâm thất phải sẽ bơm máu nghèo oxy qua động mạch phổi đến phổi. Tâm thất trái bơm máu giàu oxy qua động mạch chủ để đến những nơi khác trong cơ thể.

Ở trẻ mắc bệnh thân chung động mạch, máu nghèo oxy và máu giàu oxy bị trộn lẫn và có quá nhiều máu đi đến phổi khiến tim phải hoạt động nhiều hơn để có thể bơm máu đến toàn cơ thể. Ngoài ra, trẻ mắc bệnh thân chung động mạch thay vì có van động mạch chủ và van động mạch phổi thì lại chỉ có một van chung duy nhất. Van này thường dày lên và hẹp khiến máu khi ra khỏi tim ít hơn bình thường.

Những bất thường tim khác có thể xuất hiện chung với bệnh thân chung động mạch:

• Thông liên nhĩ: Lỗ xuất hiện trên vách liên nhĩ - thành ngăn cách hai buồng nhĩ của tim.
• Đứt đoạn cung động mạch chủ.
• Còn ống động mạch: Sự kết nối bất thường giữa động mạch chủ và động mạch phổi.

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh thân chung động mạch

Trẻ mắc bệnh thân chung động mạch thường có dấu hiệu suy nhược và nguy hiểm ngay sau khi sinh vì tim phải làm việc quá sức để bơm máu. Các dấu hiệu khác của bệnh gồm:

• Da hơi xanh hoặc tím;
• Tăng trưởng và phát triển chậm;
• Khó thở, thở nhanh;
• Thường xuyên ngủ gà;
• Âm thổi tim;
• Ăn kém, tăng cân chậm;
• Nhịp tim nhanh hoặc mạch yếu;
• Đổ mồ hôi.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh thân chung động mạch

Bệnh thân chung động mạch không được điều trị có thể dẫn đến các biến chứng:

• Rối loạn nhịp tim;
• Suy tim;
• Tim phì đại;
• Tăng áp động mạch phổi;
• Đột quỵ.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bệnh thân chung động mạch có thể được phát hiện khi bạn đi khám thai định kỳ. Tuy nhiên, trường hợp trẻ chưa được phát hiện bệnh trong giai đoạn thai kỳ, nếu trẻ có bất kỳ dấu hiệu nào dưới đây hãy đi khám bác sĩ ngay:

• Trẻ xuất hiện tình trạng thờ ơ;
• Trẻ thường xuyên mệt mỏi hoặc khó thở;
• Ăn kém, chán ăn;
• Trẻ phát triển và tăng trưởng chậm.

Đối với trẻ đã được chẩn đoán mắc bệnh thân chung động mạch, trẻ có da, môi hoặc móng tay có màu xanh hay tím hoặc trẻ có tình trạng khó thở cần đưa trẻ đến phòng cấp cứu ngay.

Nguyên nhân dẫn đến bệnh thân chung động mạch

Nguyên nhân gây ra bệnh thân chung động mạch ở hầu hết trẻ sơ sinh vẫn chưa được hiểu rõ. Thân chung động mạch xảy ra do quá trình phát triển phôi học của thai nhi bất thường. Bình thường, khi thai phát triển thân chung sẽ chia thành động mạch chủ và động mạch phổi. Khi sự phân chia không xảy ra sẽ gây bệnh thân chung động mạch.

Một số trẻ bị bệnh tim bẩm sinh là do thay đổi bất thường của gen hoặc nhiễm sắc thể. Bệnh tim bẩm sinh cũng có thể là do sự kết hợp của gen và các yếu tố nguy cơ khác như những chất độc mà người mẹ tiếp xúc, những thực phẩm mẹ ăn uống hoặc thuốc mà mẹ sử dụng trong thời gian mang thai.