Ung thư da giai đoạn muộn: Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị

Ung thư da giai đoạn muộn là gì?

Ung thư da là sự phát triển bất thường của các tế bào da, thường do nguyên nhân da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Tuy nhiên, dạng ung thư phổ biến này cũng có thể xảy ra ở những vùng da không thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời.

Có ba loại ung thư da chính, bao gồm:

• Ung thư biểu mô tế bào đáy: Đây là loại ung thư da phổ biến nhất và thường xuất hiện ở các vùng da tiếp xúc nhiều với ánh nắng mặt trời như mặt, cổ, và tay. Loại ung thư da này phát triển chậm và hiếm khi lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, nó có thể xâm lấn sâu và gây tổn thương mô xung quanh.
• Ung thư biểu mô tế bào vảy: Đây là loại ung thư da phổ biến thứ hai, cũng thường xuất hiện ở các khu vực da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Loại ung thư này có khả năng lan rộng hơn so với ung thư biểu mô tế bào đáy, nhưng nếu phát hiện sớm thì tỷ lệ điều trị thành công vẫn cao. Nếu không được điều trị, nó có thể lan sang các hạch bạch huyết và các cơ quan khác.
• Melanoma: Đây là loại ung thư da nguy hiểm nhất. Melanoma bắt nguồn từ các tế bào hắc tố (melanocytes), là tế bào sản xuất sắc tố da. Melanoma có khả năng lan rộng đến các cơ quan khác nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Nó thường biểu hiện dưới dạng nốt ruồi bất thường hoặc thay đổi màu sắc, kích thước, hoặc hình dạng của nốt ruồi.

Ung thư da giai đoạn muộn, còn được gọi là ung thư da giai đoạn 4, là khi ung thư đã phát triển và lan ra ngoài khu vực da ban đầu và các hạch bạch huyết lân cận, lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Đây là giai đoạn nguy hiểm nhất của ung thư da, đặc biệt là với loại melanoma, vì lúc này tế bào ung thư có thể đã lan rộng đến các cơ quan quan trọng như phổi, gan, hoặc não. Ở giai đoạn này, việc điều trị trở nên khó khăn hơn và có thể đe dọa tính mạng.

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư da giai đoạn muộn

Ung thư da giai đoạn muộn, đặc biệt là melanoma giai đoạn 4, xảy ra khi ung thư đã di căn đến các hạch bạch huyết hoặc cơ quan nội tạng như phổi, gan, não, xương, hoặc đường tiêu hóa. Các triệu chứng cụ thể của ung thư da giai đoạn muộn bao gồm:

• Nốt cứng trên da: Có thể xuất hiện nốt cứng, không đau trên da.
• Hạch bạch huyết sưng hoặc cứng: Hạch bạch huyết gần khu vực ung thư có thể trở nên sưng to và cứng.
• Mệt mỏi không giải thích được: Cảm giác mệt mỏi kéo dài mà không rõ nguyên nhân.
• Đau không rõ nguyên nhân: Đau tại các vùng cơ thể, có thể không liên quan đến các khu vực bị ảnh hưởng trước đó.
• Sụt cân không rõ nguyên nhân: Giảm cân mà không có lý do cụ thể, có thể do ung thư ảnh hưởng đến cơ thể.
• Vàng da và vàng mắt: Khi ung thư lan đến gan, nó có thể gây vàng da và mắt.
• Tích tụ dịch trong ổ bụng: Ở giai đoạn muộn, ung thư có thể gây ra sự tích tụ dịch trong ổ bụng (cổ trướng).

Biến chứng của ung thư da giai đoạn muộn

Biến chứng của ung thư da giai đoạn muộn có thể bao gồm:

• Di căn: Ung thư da giai đoạn muộn, đặc biệt là melanoma, có thể lan đến các cơ quan nội tạng như phổi, gan, não, xương, hoặc đường tiêu hóa, gây ra các vấn đề nghiêm trọng về sức khỏe và làm suy giảm chức năng của các cơ quan này.
• Đau mãn tính: Khi ung thư lan rộng, có thể gây đau kéo dài tại các khu vực bị ảnh hưởng, đặc biệt là khi ung thư xâm lấn xương hoặc các cơ quan nhạy cảm.
• Suy giảm chức năng cơ quan: Nếu ung thư di căn đến gan, phổi, hoặc não, nó có thể dẫn đến suy gan, khó thở, hoặc các vấn đề thần kinh nghiêm trọng như co giật, suy giảm nhận thức.
• Suy nhược cơ thể: Ung thư giai đoạn muộn thường gây suy nhược, mệt mỏi, mất sức, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống hàng ngày.
• Tích tụ dịch: Sự di căn của ung thư đến phổi hoặc ổ bụng có thể dẫn đến tích tụ dịch, gây khó thở hoặc sưng phù ở ổ bụng (cổ trướng).

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Thăm khám bác sĩ sớm sẽ giúp phát hiện và điều trị kịp thời, giảm nguy cơ ung thư tiến triển xa hơn. Bạn nên đi khám bác sĩ ngay nếu xuất hiện các triệu chứng sau:

• Thay đổi da bất thường: Nốt ruồi, đốm da hoặc vết thương không lành, thay đổi màu sắc, kích thước hoặc hình dạng.
• Nốt cứng trên da: Nếu xuất hiện nốt cứng hoặc tổn thương không đau trên da mà không tự lành.
• Sưng hạch bạch huyết: Khi bạn cảm thấy hạch bạch huyết sưng hoặc đau ở các khu vực gần vùng da bị tổn thương.
• Đau đột ngột hoặc không rõ nguyên nhân: Đặc biệt nếu đau liên quan đến các cơ quan như xương, bụng hoặc đầu.
• Giảm cân không giải thích được: Mất cân đột ngột mà không có lý do rõ ràng.
• Mệt mỏi, yếu sức: Cảm giác mệt mỏi kéo dài, suy nhược không rõ nguyên nhân, ngay cả khi không làm việc nặng.

Nguyên nhân dẫn đến ung thư da giai đoạn muộn

Nguyên nhân gây ung thư da có thể bao gồm:

Đột biến DNA trong tế bào da: Ung thư da xảy ra khi có các lỗi (đột biến) trong DNA của tế bào da. Những đột biến này khiến các tế bào phát triển không kiểm soát và hình thành khối u ung thư.

Tế bào liên quan đến ung thư da:

• Tế bào vảy (Squamous cells): Nằm ngay dưới bề mặt da, hoạt động như lớp lót bên trong của da.
• Tế bào đáy (Basal cells): Tạo ra tế bào da mới, nằm dưới lớp tế bào vảy.
• Tế bào hắc tố (Melanocytes): Sản xuất melanin, sắc tố giúp bảo vệ da khỏi tác hại của tia UV từ ánh nắng mặt trời.

Tia cực tím (UV) và các yếu tố khác:

• Phần lớn tổn thương DNA trong tế bào da do bức xạ UV từ ánh nắng mặt trời hoặc đèn chiếu trong giường tắm nắng gây ra.
• Tuy nhiên, không phải tất cả ung thư da đều xuất hiện ở vùng da tiếp xúc với ánh nắng. Điều này cho thấy có các yếu tố khác cũng đóng vai trò, như tiếp xúc với chất độc hại hoặc mắc các bệnh suy giảm hệ miễn dịch.