Ung thư đường mật​ là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị

Ung thư đường mật (cholangiocarcinoma) là một loại ung thư hiếm gặp, khởi phát từ các tế bào biểu mô lót trong hệ thống đường mật - ống dẫn mật bên trong và bên ngoài gan. Đây là nhóm bệnh lý ác tính có tiên lượng xấu do thường được phát hiện muộn, khi khối u đã phát triển hoặc lan rộng, gây khó khăn trong việc điều trị triệt để.

Bệnh có thể phân loại dựa trên vị trí khối u, bao gồm: Ung thư đường mật trong gan (intrahepatic), ung thư vùng rốn gan (perihilar, còn gọi là Klatskin tumor) và ung thư đường mật ngoài gan xa (distal extrahepatic). Mỗi thể có đặc điểm lâm sàng, phương pháp chẩn đoán và cách điều trị khác nhau, nhưng đều liên quan chặt chẽ đến tình trạng tắc nghẽn đường mật.

Với tiến triển âm thầm và ít triệu chứng ở giai đoạn sớm, ung thư đường mật thường chỉ được chẩn đoán khi người bệnh xuất hiện vàng da, ngứa, sụt cân hoặc đau bụng. Do đó, hiểu biết tổng quan về bệnh - từ định nghĩa, nguyên nhân, triệu chứng cho đến các phương pháp điều trị - đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao nhận thức và cải thiện kết quả điều trị.

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư đường mật​

Những dấu hiệu ung thư đường mật của ung thư đường mật mà người bệnh có thể gặp phải gồm:

• Vàng da;
• Ngứa da;
• Đau bụng vùng hạ sườn phải hoặc thượng vị;
• Nước tiểu sẫm màu;
• Phân bạc màu;
• Chán ăn, ăn nhanh no;
• Sụt cân không rõ nguyên nhân;
• Buồn nôn, nôn;
• Sốt;
• Mệt mỏi kéo dài.

Bên cạnh đó, các triệu chứng ung thư đường mật thường tiến triển âm thầm và dễ nhầm lẫn với bệnh lý gan mật khác, khiến việc chẩn đoán sớm trở nên khó khăn. Người bệnh thường chỉ phát hiện khi đã có biểu hiện rõ rệt như vàng da, ngứa, sụt cân hay đau bụng kéo dài.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh ung thư đường mật​

Ung thư đường mật nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Khối u phát triển làm tắc nghẽn đường mật, gây ứ mật kéo dài dẫn đến vàng da nặng, nhiễm trùng đường mật và suy gan. Người bệnh cũng có nguy cơ cao bị xơ gan mật thứ phát, suy dinh dưỡng do kém hấp thu, và rối loạn đông máu. Khi ung thư tiến triển, khối u có thể di căn sang gan, phổi, phúc mạc hoặc các cơ quan khác, khiến tiên lượng trở nên xấu và làm giảm đáng kể chất lượng cuộc sống.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Người bệnh cần gặp bác sĩ càng sớm càng tốt khi xuất hiện những dấu hiệu gợi ý ung thư đường mật như vàng da kéo dài, nước tiểu sẫm màu, phân bạc màu, ngứa da không rõ nguyên nhân, đau bụng vùng hạ sườn phải, chán ăn kèm sụt cân nhanh hoặc mệt mỏi triền miên. Việc thăm khám kịp thời giúp phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm hơn, từ đó tăng cơ hội điều trị hiệu quả và hạn chế biến chứng nguy hiểm.

Trong nhiều trường hợp, ung thư đường mật thường không có nguyên nhân rõ ràng, nhưng các nghiên cứu đã chỉ ra một số yếu tố nguy cơ có thể liên quan, bao gồm:

• Viêm đường mật xơ hóa nguyên phát (Primary sclerosing cholangitis - PSC).
• Nhiễm ký sinh trùng đường mật (như sán lá gan Opisthorchis viverrini, Clonorchis sinensis).
• Sỏi mật trong gan và đường mật kéo dài.
• Nang đường mật bẩm sinh hoặc bất thường giải phẫu đường mật.
• Bệnh viêm gan B, viêm gan C và xơ gan.
• Béo phì, đái tháo đường và hội chứng chuyển hóa.
• Tiếp xúc lâu dài với hóa chất độc hại (dioxin, nitrosamine, thuốc trừ sâu).
• Tiền sử gia đình có người mắc ung thư đường mật hoặc bệnh lý gan mật ác tính.