Ung thư nhau thai: Nguyên nhân, triệu chứng, chẩn đoán và điều trị

Ung thư nhau thai là gì?

Ung thư nhau thai (choriocarcinoma) là một loại ung thư hiếm gặp phát triển từ các tế bào của nhau thai trong tử cung phụ nữ, thường xảy ra sau khi mang thai. Đây là một loại bệnh lý thuộc nhóm bệnh u nguyên bào nuôi thai kỳ (gestational trophoblastic disease - GTD), có đặc tính phát triển nhanh.

Ung thư nhau thai thường bắt đầu trong mô của nhau thai, cơ quan cung cấp dưỡng chất cho thai nhi trong suốt thai kỳ. Tuy nhiên, bệnh không chỉ giới hạn ở tử cung mà còn có khả năng di căn sang các bộ phận khác trong cơ thể.

Có hai loại choriocarcinoma chính:

• Ung thư nhau thai thai kỳ (gestational choriocarcinoma): Phát triển từ thai kỳ và liên quan trực tiếp đến quá trình mang thai.
• Ung thư nhau thai không liên quan đến thai kỳ (non-gestational choriocarcinoma): Loại này có thể xuất hiện cả ở nam giới và phụ nữ, thường dưới dạng một phần của u tế bào mầm hỗn hợp.

Ung thư nhau thai đã được mô tả từ thời Hy Lạp cổ đại bởi Hippocrates vào năm 400 Trước Công nguyên.

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư nhau thai

Ung thư nhau thai có thể gây ra nhiều triệu chứng khác nhau, đặc biệt ở những phụ nữ vừa mới mang thai. Các triệu chứng thường gặp bao gồm:

• Xuất huyết âm đạo bất thường: Đây là dấu hiệu phổ biến nhất, có thể là xuất huyết từng đợt, xuất huyết nặng hoặc xuất hiện dịch âm đạo bất thường.
• Đau vùng chậu: Bệnh nhân có thể cảm thấy đau hoặc khó chịu ở khu vực hạ vị (vùng bụng dưới).

Nếu ung thư di căn sang các cơ quan khác trong cơ thể, các triệu chứng có thể nhiều hơn, tùy thuộc vào cơ quan bị di căn:

• Khi di căn đến âm đạo: Có thể gây xuất huyết nặng, tiết dịch bất thường hoặc xuất hiện các khối u nhỏ trong âm đạo.
• Khi di căn đến phổi: Có thể gây ho, khó thở hoặc đau ngực.
• Khi di căn đến não: Bệnh nhân có thể bị co giật, đau đầu, chóng mặt hoặc gặp các vấn đề liên quan đến thần kinh.
• Khi di căn đến thận hoặc gan: Có thể gây đau hoặc áp lực ở vùng bụng.

Những triệu chứng này có thể xuất hiện cùng lúc hoặc riêng lẻ, tùy thuộc vào mức độ và vị trí mà ung thư đã lan rộng. Do tính chất nguy hiểm và phát triển nhanh của bệnh, việc phát hiện sớm và điều trị kịp thời là rất quan trọng.

Biến chứng của ung thư nhau thai

Ung thư nhau thai là một loại ung thư phát triển rất nhanh và có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Một số biến chứng chính bao gồm:

Di căn nhanh chóng: Do tính chất phát triển nhanh và xâm lấn mạnh mẽ, ung thư nhau thai có thể nhanh chóng lan sang các cơ quan khác như phổi, não, gan, thận, và âm đạo. Khi di căn, bệnh sẽ gây ra những triệu chứng nặng nề như khó thở, đau ngực, co giật, đau đầu và các vấn đề liên quan đến chức năng của các cơ quan này.

Tử vong: Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời, ung thư nhau thai có thể dẫn đến tử vong. Đây là một dạng ung thư rất nguy hiểm nếu không được kiểm soát.

Biến chứng do điều trị hóa trị: Mặc dù hóa trị là phương pháp điều trị hiệu quả nhưng nó có thể gây ra nhiều tác dụng phụ như:

• Buồn nôn và nôn mửa;
• Rụng tóc;
• Tiêu chảy;
• Sốt và nhiễm trùng;
• Cần truyền máu do suy giảm hồng cầu;
• Nguy cơ phát triển các bệnh ung thư thứ phát do tác động lâu dài của hóa trị.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bạn nên đến khám và nhận sự tư vấn bởi bác sĩ Sản phụ khoa nếu bạn bị xuất huyết âm đạo bất thường hoặc đau vùng chậu, đặc biệt nếu bạn đã từng mang thai trứng hoặc phát triển các triệu chứng trong vòng 1 năm sau khi sinh con.

Ung thư nhau thai phát sinh khi các tế bào hình thành nhau thai, gọi là tế bào nguyên bào nuôi biến đổi thành ác tính. Mặc dù cơ chế phát triển chính xác của bệnh chưa được hiểu rõ hoàn toàn, có một số nguyên nhân và yếu tố sinh học được liên kết với sự xuất hiện của ung thư nhau thai:

• Thai trứng: Khoảng 50% các trường hợp ung thư nhau thai phát triển sau khi người bệnh trải qua một thai trứng. Đây là hiện tượng khi các túi chứa dịch hoặc khối u hình thành trong tử cung thay vì phát triển thành nhau thai. Thai trứng hoàn toàn hoặc bán phần đều có thể gây ra sự phát triển bất thường của tế bào nguyên bào nuôi và dẫn đến ung thư nhau thai.
• Các loại thai kỳ khác: Ung thư nhau thai cũng có thể xuất hiện sau một thai kỳ bình thường, sảy thai, thai ngoài tử cung hoặc sau khi sinh. Bất kỳ loại thai kỳ nào cũng có thể kích hoạt sự phát triển bất thường của tế bào nhau thai, dẫn đến ung thư nhau thai.
• Ung thư nhau thai không liên quan đến thai kỳ: Trong những trường hợp hiếm, ung thư nhau thai có thể phát triển mà không liên quan đến thai kỳ. Loại này thường xảy ra ở buồng trứng, tinh hoàn hoặc tử cung và các tế bào trong những cơ quan này bắt đầu sản xuất hormone hCG (human chorionic gonadotropin) và có biểu hiện giống tế bào nguyên bào nuôi dưới kính hiển vi.
• Yếu tố di truyền và sinh học: Một số yếu tố di truyền đã được liên kết với choriocarcinoma, bao gồm sự biểu hiện quá mức của gen p53 và MDM2. Các yếu tố khác như NECC1, EGF receptor, E-cadherin, HLA-G cũng đã được phát hiện có vai trò thay đổi môi trường vi mô của khối u thông qua việc vô hiệu hóa hệ miễn dịch địa phương.
• Thai kỳ bất thường: Những trường hợp mang thai không phát triển đầy đủ hoặc những sự kiện như sảy thai, thai ngoài tử cung hoặc khối u sinh dục đều có thể tạo điều kiện cho sự phát triển của ung thư nhau thai.