Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1 là gì? Cơ hội chữa khỏi và cách phòng ngừa bệnh

Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1 là gì?

Ung thư phổi là một chẩn đoán đã trở thành nguyên nhân tử vong hàng đầu thế giới do ung thư. Tử vong do ung thư phổi đã trở nên nhiều hơn so với số ca tử vong của cả ung thư tiền liệt tuyến, ung thư não, ung thư đại trực tràng và vú cộng lại. Hiện nay, ung thư phổi là nguyên nhân tử vong hàng đầu do ung thư ở nam giới và thứ hai ở nữ giới. Tuy nhiên, số liệu thống kê đang giảm phần lớn do các chiến dịch chống hút thuốc và giảm sử dụng thuốc lá tại Mỹ.

Ung thư phổi không tế bào nhỏ (Non-small cell lung cancer) là một thuật ngữ bao gồm nhiều loại ung thư phổi khác nhau, trong đó đáng chú ý nhất là:

• Ung thư biểu mô tuyến;
• Ung thư biểu mô tế bào vảy;
• Ung thư biểu mô tế bào lớn.

Ung thư phổi không tế bào nhỏ chiếm phần lớn trong chẩn đoán ung thư phổi, cứ 10 người ung thư phổi thì có khoảng gần 9 người mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ.

Các giai đoạn ung thư phổi không tế bào nhỏ sẽ được chia dựa theo ba tiêu chí:

• Khối u (Tumor - T): Kích thước và mức độ xâm lấn của khối u như thế nào?
• Hạch (Nodes - N): Có các hạch bạch huyết hay không?
• Di căn (Metastasis - M): Ung thư đã lan bao xa so với vị trí ban đầu?

Ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1 là giai đoạn đầu hay giai đoạn sớm, được chia thành hai loại chính:

• Giai đoạn 1A: Khối u chỉ nằm bên trong phổi và không lớn hơn 3cm, có thể được chia nhỏ hơn dựa vào kích thước của khối u (giai đoạn 1A1, giai đoạn 1A2 và giai đoạn 1A3).
• Giai đoạn 1B: Khối u lớn hơn 3cm nhưng không quá 4cm và chưa lan đến các hạch bạch huyết. Hoặc khối u có thể có kích thước bất kỳ lên đến 4cm và ít nhất một trong 3 tiêu chí sau đây:
  • Khối u nằm trong đường thở chính (phế quản) nhưng không cách vùng carina trong vòng 2cm.
  • Ung thư đã lan đến màng phổi.
  • Phổi bị xẹp hoặc bị viêm.

Những dấu hiệu và triệu chứng của ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1

Ở giai đoạn đầu của ung thư phổi hay ung thư phổi không tế bào nhỏ, bạn có thể không biết do không có triệu chứng nào. Nếu có, các triệu chứng có thể bao gồm:

• Ho kéo dài trên 3 tuần;
• Ho trở nên nặng hơn;
• Ho ra máu hoặc ra dịch có vướng máu;
• Đau ở xương sườn, vai hoặc đau ngực;
• Tức ngực hoặc đau khi hít thở hay khi ho;
• Khàn tiếng;
• Mệt mỏi hoặc thiếu năng lượng;
• Chán ăn, sụt cân;
• Nhiễm trùng như viêm phổi hay viêm phế quản không giảm hoặc tái phát;
• Khó thở kéo dài;
• Khó nuốt.

Điều quan trọng là bạn cần được chẩn đoán bởi bác sĩ, vì không chắc rằng bạn mắc các bệnh lý khác hay mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ.

Biến chứng có thể gặp khi mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1

Các biến chứng của ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1 có thể liên quan đến mức độ xâm lấn cục bộ, hoặc có thể tiến triển di căn nếu không được điều trị sớm.

Các biến chứng trong lồng ngực có thể bao gồm tràn dịch màng phổi ác tính, có thể dẫn đến khó thở hoặc suy hô hấp tùy thuộc và mức độ bệnh lý và tình trạng bệnh đi kèm.

Ung thư phổi không tế bào nhỏ cũng là nguyên nhân ác tính phổ biến nhất của hội chứng tĩnh mạch chủ trên (SVC) và chiếm khoảng 50% các trường hợp. Biểu hiện có thể thấy như sưng dần dần ở mặt, cổ với các tĩnh mạch cổ nổi và sưng chi trên do tắc nghẽn lưu lượng máu qua tĩnh mạch chủ trên.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào ở trên, bạn cần đến gặp bác sĩ và nói chuyện với bác sĩ về các triệu chứng của mình. Cơ hội của việc điều trị ung thư phổi hay ung thư phổi không tế bào nhỏ gắn liền với việc phát hiện bệnh sớm. Ở giai đoạn 1, cơ hội chữa khỏi bệnh có thể tốt hơn, hầu hết người bệnh có thể sống thêm được 5 năm hoặc hơn nếu được điều trị.

Nguyên nhân dẫn đến ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1

Việc sử dụng thuốc lá được coi là nguyên nhân của khoảng 90% các ca ung thư phổi (kể cả ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1). Những người bệnh đang hút thuốc và có tiền sử hút thuốc lá 40 gói/năm có nguy cơ mắc ung thư phổi gấp 20 lần những người không hút thuốc.

Nguy cơ mắc ung thư phổi cũng tăng lên nếu có các yếu tố phơi nhiễm môi trường hay phơi nhiễm nghề nghiệp khác.

Xạ trị để điều trị các khối u khác cũng có thể gây ra ung thư phổi nguyên phát. Những người bệnh xơ phổi cũng có nguy cơ phát triển ung thư phổi gấp 7 lần mà không phụ thuộc vào việc hút thuốc lá. Ở dân số mắc virus gây suy giảm miễn dịch (HIV) cũng có tỷ lệ mắc ung thư phổi cao hơn mà không liên quan đến hút thuốc lá và sử dụng thuốc kháng virus để điều trị HIV.

Những ai có nguy cơ mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1?

Mặc dù ai cũng có thể có nguy cơ mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1. Tuy nhiên, có sự khác biệt lớn về tỷ lệ mắc ung thư phổi ở các nhóm dân cư khác nhau phụ thuộc vào tỷ lệ sử dụng thuốc lá ở các quốc gia. Tỷ lệ này liên quan trực tiếp đến việc tăng hoặc giảm tỷ lệ hút thuốc. Do đó, có thể thấy, các đối tượng hút thuốc lá và có tiếp xúc với khói thuốc sẽ có nguy cơ cao hơn phát triển ung thư phổi không tế bào nhỏ.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1

Các yếu tố rủi ro của ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1 sẽ tương tự như yếu tố rủi ro của ung thư phổi, chúng thường được chia thành 2 nhóm, có thể và không thể thay đổi được.

Các yếu tố có thể thay đổi được, ngoại trừ hút thuốc lá đã được đề cập ở phần nguyên nhân, có thể bao gồm:

• Sử dụng rượu;
• Tiếp xúc amiăng;
• Tiếp xúc các tác nhân gây ung thư khác tại nơi làm việc như uranium, asen, berili, cadmium, silica, vinyl clorua, niken, crom, khí thải diesel;
• Một số thực phẩm bổ sung beta carotene.

Các yếu tố rủi ro không thể thay đổi được gồm:

• Xạ trị trước đó ở phổi;
• Ô nhiễm không khí;
• Tiền sử cá nhân hoặc gia đình mắc ung thư phổi.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1

Chẩn đoán ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1, ngoài việc hỏi bệnh và khám bệnh, các xét nghiệm sẽ được thực hiện để chẩn đoán xác định.

Đánh giá ban đầu sau hỏi và khám bệnh sẽ bao gồm xét nghiệm về tổng phân tích tế bào máu và các xét nghiệm sinh hóa khác. Hình ảnh học nên bắt đầu từ chụp X-quang ngực, vì các triệu chứng của ung thư phổi không tế bào nhỏ có thể không đặc hiệu. Nếu có nghi ngờ thì CT scan ngực có thể được chỉ định tiếp theo để mô tả rõ các đặc điểm bệnh lý trên X-quang.

Sinh thiết mô sẽ cần thiết để đánh giá mô bệnh học và hóa mô miễn dịch, nhằm đưa ra chẩn đoán xác định ung thư phổi không tế bào nhỏ. Các xét nghiệm tiếp theo như CT scan ngực, bụng, tuyến thượng thận, chụp cắt lớp phát xạ positron có thể được thực hiện để đánh giá chính xác được giai đoạn, mức độ bệnh và đưa ra quyết định điều trị phù hợp.

Phương pháp điều trị ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1 hiệu quả

Mục tiêu điều trị của ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn đầu, bao gồm giai đoạn 1 là điều trị khỏi bệnh.

Nếu bạn được chẩn đoán ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1, phẫu thuật có thể là phương pháp điều trị duy nhất bạn cần thực hiện. Điều này có thể bao gồm cắt bỏ thùy phổi có khối u hoặc cắt bỏ một phần nhỏ hơn của phổi. Ít nhất một số hạch bạch huyết trong phổi và khoảng giữa hai phổi cũng sẽ được cắt bỏ và kiểm tra ung thư. Hầu hết các bác sĩ phẫu thuật tin rằng, việc cắt bỏ thùy phổi (nếu người bệnh có thể chịu được) sẽ tốt hơn vì nó mang lại cơ hội chữa khỏi bệnh tốt hơn.

Đối với người bệnh mắc ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1 có nguy cơ tái phát cao hơn (dựa trên kích thước hoặc các yếu tố khác), hóa trị bổ trợ (có thể gồm cả liệu pháp miễn dịch) sau phẫu thuật có thể giảm nguy cơ ung thư quay trở lại. Một số xét nghiệm xem xét các gen có liên quan trong tế bào ung thư có thể giúp xác định được các đối tượng có khả năng được điều trị bổ trợ.

Sau phẫu thuật, phần mô được cắt bỏ sẽ được kiểm tra xem có tế bào ung thư ở rìa hay không. Có thể có một số tế bào ung thư đã bị sót lại, do đó, cuộc phẫu thuật thứ hai có thể được thực hiện để đảm bảo loại bỏ hoàn toàn tế bào ung thư. Một lựa chọn khác có thể được thực hiện là sử dụng xạ trị sau phẫu thuật.

Liệu pháp miễn dịch nivolumab có thể được áp dụng cho ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1 có đường kính 4cm, cùng với hóa trị liệu trước khi phẫu thuật.

Nếu có các vấn đề nghiêm trọng không thể phẫu thuật được, các liệu pháp xạ trị khác nhau có thể được chỉ định làm phương pháp điều trị chính. Đốt sóng cao tần (RFA) có thể là một lựa chọn nếu khối u nhỏ và ở phần ngoài của phổi.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1

Nếu đã được chẩn đoán ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1, để hạn chế diễn tiến của bệnh, việc quan trọng nhất là tuân thủ điều trị để tăng khả năng chữa khỏi, tránh diễn tiến đến các giai đoạn nặng hơn của bệnh.

Bên cạnh đó, bạn nên được hướng dẫn và giáo dục về việc cai thuốc lá và tránh hút thuốc thụ động.

Mặc dù ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1 là giai đoạn sớm, có thể điều trị và khả năng chữa khỏi bệnh, tỷ lệ sống sót cao. Tuy nhiên, việc bạn được chẩn đoán mắc ung thư có thể ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống hằng ngày của bạn. Việc nói chuyện với người thân, với y bác sĩ có thể giúp ích trong việc điều trị bệnh và theo dõi bệnh.

Phương pháp phòng ngừa ung thư phổi không tế bào nhỏ giai đoạn 1 hiệu quả

Không phải tất cả các bệnh ung thư phổi hay ung thư phổi không tế bào nhỏ đều có thể phòng ngừa được. Nhưng có nhiều cách để có thể giúp giảm thiểu rủi ro. Trong đó, cách tốt nhất để giảm nguy cơ mắc ung thư phổi hay ung thư phổi không tế bào nhỏ là không hút thuốc và tránh khói thuốc lá. Tránh tiếp xúc với radon (một tác nhân quan trọng gây ung thư phổi) cũng như tránh các tác nhân khác như đã đề cập ở phần yếu tố nguy cơ.

Ăn uống một chế độ lành mạnh với nhiều trái cây và rau củ quả cũng có thể giúp giảm ung thư phổi. Một số bằng chứng cho thấy chế độ ăn nhiều rau củ quả, trái cây có thể giúp bảo vệ những người hút thuốc và không hút thuốc chống lại ung thư phổi.

Việc bổ sung vitamin để giảm nguy cơ ung thư phổi ở những người đang hút thuốc hay đã từng hút thuốc vẫn chưa được chứng minh. Trên thực tế, một số nghiên cứu đã phát hiện ra việc bổ sung beta caroten dường như làm tăng tỷ lệ ung thư phổi ở những người hút thuốc.