Xơ phổi vô căn là gì? Nguyên nhân và cách điều trị xơ phổi vô căn

Xơ phổi vô căn là gì?

Xơ phổi vô căn là một bệnh mãn tính nghiêm trọng ảnh hưởng đến các mô xung quanh túi khí hoặc phế nang trong phổi. Tình trạng này phát triển khi mô phổi trở nên dày và cứng không rõ nguyên nhân. Theo thời gian, những thay đổi này có thể gây ra sẹo vĩnh viễn trong phổi, được gọi là xơ hóa, khiến bạn khó thở dần dần.

Xơ phổi vô căn tiến triển khác nhau ở mỗi người và sẹo có thể xảy ra chậm hoặc nhanh. Ở một số người, bệnh không thay đổi trong nhiều năm. Ở những người khác, tình trạng trở nên trầm trọng nhanh hơn. Các biến chứng khác của xơ phổi vô căn bao gồm tăng huyết áp phổi và suy hô hấp, xảy ra khi phổi không thể cung cấp đủ oxy vào máu mà không có sự hỗ trợ. Điều này ngăn không cho não và các cơ quan khác nhận được lượng oxy cần thiết.

Hiện tại không có cách chữa khỏi xơ phổi vô căn. Tuy nhiên, một số phương pháp điều trị có thể làm chậm sự tiến triển của xơ phổi vô căn và giúp phổi của bạn hoạt động tốt hơn. Điều này có thể kéo dài tuổi thọ và cải thiện chất lượng cuộc sống của những người mắc bệnh.

Những dấu hiệu và triệu chứng của xơ phổi vô căn

Bạn có thể bị xơ phổi vô căn trong một thời gian dài mà không nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào. Sau nhiều năm, vết sẹo trong phổi của bạn trở nên tồi tệ hơn và bạn có thể bị:

• Ho khan, ho dai dẳng không khỏi.
• Đau hoặc tức ngực.
• Chân bị sưng tấy lên.
• Ăn mất ngon.
• Khó thở, đặc biệt là khi bạn đi bộ hoặc làm các hoạt động khác.
• Cảm thấy mệt mỏi hơn bình thường.
• Đau khớp và cơ.
• Giảm cân không cần cố gắng.
• Ngón tay dùi trống, khi các đầu ngón tay và ngón chân của bạn rộng ra.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Gặp bác sĩ gia đình nếu bạn khó thở trong một thời gian hoặc bị ho hơn 3 tuần. Nếu có bất kỳ triệu chứng nào nêu trên xảy ra, bạn nên liên hệ ngay với bác sĩ để được kiểm tra và tư vấn. Chẩn đoán và điều trị sớm sẽ giảm nguy cơ tăng nặng của bệnh và giúp bạn mau chóng hồi phục sức khỏe.

Nguyên nhân dẫn đến xơ phổi vô căn

Ở những người bị xơ phổi vô căn, các túi khí nhỏ trong phổi (phế nang) bị tổn thương và hình thành sẹo phổi. Điều này khiến phổi trở nên cứng lại và khiến oxy khó đi vào máu. Nguyên nhân dẫn đến xơ phổi thường không xác định được. Tuy nhiên, một số giả thiết được đặt ra là:

• Tiếp xúc với một số loại bụi, chẳng hạn như bụi kim loại hoặc gỗ.
• Nhiễm virus.
• Tiền sử gia đình mắc xơ phổi vô căn.
• Trào ngược axit.
• Hút thuốc.

Ở những người mang đặc tính nhạy cảm di truyền cao, tổn thương biểu mô hô hấp do khói thuốc lá, ô nhiễm không khí hít vào, dịch trào ngược từ dạ dày sẽ gây kích hoạt hệ thống viêm và các cơ chế chống oxy hóa, tế bào sợi lưu hành và kích hoạt đại thực bào. Các đường dẫn này gây mất cân bằng trong sự sản xuất các yếu tố gây xơ và chống xơ, dẫn đến sự kích hoạt các loại tế bào khác nhau (chủ yếu là tế bào nội mạc, tế bào biểu mô hô hấp, tế bào sợi), gây tổn thương chức năng và thay đổi sự tương tác giữa các tế bào sợi và quá trình xơ hóa. Các tế bào này tăng tiết các chất ngoại bào vào nhu mô phổi, mà sự co thắt của chúng dẫn đến biến dạng cấu trúc phổi và làm tổn hại đến quá trình trao đổi khí.