Adenomyosis là bệnh gì? Nguyên nhân, triệu chứng, phương pháp chẩn đoán và điều trị

Adenomyosis phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, đặc biệt là từ 35 đến 50 tuổi. Hiện nay nguyên nhân cụ thể và chính xác gây Adenomyosis vẫn chưa được biết đến đầy đủ tuy nhiên chúng ta không khó để phát hiện ra bệnh do những triệu chứng điển hình cũng như nhờ công nghệ chẩn đoán hiện đại hiện nay. Để hiểu Adenomyosis là bệnh gì, hãy cùng tìm hiểu trong bài viết dưới đây.

Adenomyosis là bệnh gì?

Lạc nội mạc tử cung (Adenomyosis) là một tình trạng bệnh lý phức tạp, dễ gây ra các vấn đề nguy hiểm cho phụ nữ khi mắc phải. Tình trạng này xảy ra khi các tế bào lớp nội mạc tử cung (lớp lót bên trong của tử cung) bị bong tróc trong chu kỳ kinh nguyệt không thể thoát ra ngoài mà bị đẩy ngược trở lại vào trong. Điều này không chỉ gây ra sự bất thường mà còn làm thay đổi tính chất của cơ tử cung, gây khó khăn trong việc co thắt bình thường và dẫn đến các vấn đề như đau bụng kinh và chảy máu bất thường.

Cơ chế bệnh sinh của Adenomyosis:

• Xâm nhập tế bào: Các tế bào nội mạc tử cung xâm nhập sâu vào trong cơ tử cung.
• Phản ứng hormone: Các tế bào này vẫn phản ứng với các hormone sinh dục nữ, đặc biệt là estrogen, giống như chúng vẫn ở trong lớp nội mạc tử cung. Điều này dẫn đến việc các tế bào phát triển và phì đại trong mỗi chu kỳ kinh nguyệt.
• Gây đau và viêm: Khi đến kỳ kinh nguyệt, các tế bào nội mạc này cũng trải qua quá trình tăng trưởng và từ đó sưng phù, tạo áp lực và kích thích các dây thần kinh gây đau. Do các tế bào nội mạc không có đường thoát ra ngoài, máu bị ứ đọng lại tạo áp lực và viêm nhiễm tại chỗ.
• Hình thành mô sẹo: Sau mỗi chu kỳ kinh nguyệt, các tổn thương và viêm có thể để lại sẹo và mô liên kết, làm tăng tính chất mạn tính của bệnh và gây ra các triệu chứng lâu dài.
• Tăng tiến trình bệnh: Nếu không được điều trị, số lượng và mức độ của các mô nội mạc bên trong cơ tử cung có thể tăng lên, khiến bệnh trở nên trầm trọng hơn và triệu chứng đau nặng hơn trong các kỳ kinh tiếp theo.

Nguyên nhân bệnh Adenomyosis

Chúng ta đã hiểu khái niệm Adenomyosis là bệnh gì. Tính tới hiện nay, nguyên nhân gây ra nó thì vẫn còn nhiều tranh cãi, dưới đây là một số nguyên nhân được cho là thuyết phục nhất gây nên Adenomyosis.

• Sự xâm nhập của nội mạc: Trong một số trường hợp, các tế bào nội mạc có thể xâm nhập “ngược” vào cơ tử cung, có thể do tổn thương cơ tử cung từ phẫu thuật, sinh nở, hoặc các tổn thương khác. Việc xâm nhập này có thể gây ra viêm và sự phát triển của các tế bào nội mạc ở những nơi bất thường.
• Các yếu tố nội tiết tố: Hormone, đặc biệt là estrogen, có ảnh hưởng lớn trong sự phát triển của bệnh lý Adenomyosis. Estrogen có thể kích thích sự phát triển của các tế bào nội mạc, sự mất cân bằng của hormone này có thể thúc đẩy sự phát triển nhanh hơn của bệnh. Điều này cũng giải thích tại sao Adenomyosis thường giảm khi phụ nữ đạt đến thời kỳ mãn kinh, khi nồng độ estrogen tự nhiên giảm xuống.
• Yếu tố di truyền: Mặc dù còn nhiều tranh cãi, tuy nhiên một số nghiên cứu gần đây đã chỉ ra rằng có thể có yếu tố di truyền liên quan đến sự phát triển của Adenomyosis.

Triệu chứng của Adenomyosis

Adenomyosis gây nhiều triệu chứng khó chịu và khác nhau. Sau đây là một số triệu chứng thường xảy ra và dễ nhận biết nhất:

• Đau bụng dưới và vùng chậu: Đau thường tăng lên trong chu kỳ kinh nguyệt do sự co thắt của tử cung. Cơn đau có thể bắt đầu trước kỳ kinh và kéo dài sau khi kinh nguyệt kết thúc.
• Chu kỳ kinh nguyệt đau và kéo dài: Kinh nguyệt không chỉ đau hơn mà còn có thể nhiều hơn và kéo dài hơn bình thường. Điều này có thể dẫn đến sự mất máu nhiều, ảnh hưởng đến mức sắt trong cơ thể và gây ra tình trạng thiếu máu.
• Đau khi quan hệ tình dục: Sự xâm lấn của mô nội mạc vào cơ tử cung có thể làm cho khu vực này trở nên nhạy cảm hơn, gây đau khi có sự tiếp xúc hoặc áp lực.
• Cảm giác mệt mỏi và đau lưng: Cảm giác mệt mỏi có thể do mất máu trong kỳ kinh nguyệt hoặc do cơ thể phải chiến đấu với viêm và đau liên tục. Đau lưng có thể xuất phát từ áp lực do tử cung phình to hoặc do sự co thắt của các cơ quanh vùng chậu.
• Bất thường khi tiểu tiện hoặc đại tiện trong thời gian kinh nguyệt: Các khối mô có thể gây áp lực lên bàng quang hoặc trực tràng, dẫn đến khó khăn hoặc đau khi đi tiểu hoặc đại tiện.

Phương pháp chẩn đoán Adenomyosis

Chẩn đoán Adenomyosis đòi hỏi một quá trình kỹ lưỡng và có thể cần sử dụng kết hợp nhiều phương pháp để đạt được độ chính xác cao nhất. Dưới đây là mô tả chi tiết hơn về từng bước trong quá trình chẩn đoán này:

• Khám lâm sàng: Đầu tiên, bác sĩ sẽ tiến hành khám lâm sàng để thu thập thông tin về các triệu chứng và tiền sử của bệnh nhân. Trong khám lâm sàng, bác sĩ có thể hỏi về các vấn đề như chu kỳ kinh nguyệt, các cơn đau gần đây, mức độ đau, cũng như các triệu chứng khác có thể liên quan đến Adenomyosis như đau trong quá trình quan hệ tình dục hoặc chảy máu bất thường.
• Siêu âm: Siêu âm là phương pháp chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn, giúp bác sĩ xem xét cấu trúc của tử cung. Trong trường hợp Adenomyosis, siêu âm có thể cho thấy sự dày lên của lớp cơ tử cung hoặc những vùng không đồng nhất (bất thường) trong tử cung. Tuy nhiên, siêu âm không phải lúc nào cũng có thể chính xác 100% trong việc phát hiện Adenomyosis, đặc biệt là ở những trường hợp nhẹ.
• MRI (chụp cắt lớp vi tính từ trường): MRI là một công cụ chẩn đoán hình ảnh mạnh mẽ khác, cung cấp hình ảnh chi tiết về cấu trúc các bộ phận bên trong cơ thể. Đối với Adenomyosis, MRI có thể giúp xác định chính xác hơn về vị trí và mức độ của bệnh, đặc biệt là trong các trường hợp mà siêu âm không cung cấp đủ thông tin. MRI có độ nhạy và độ đặc hiệu cao trong việc phát hiện Adenomyosis, giúp phân biệt với các bệnh lý khác như u xơ tử cung.
• Nội soi tử cung: Đây là một thủ thuật ít xâm lấn, trong đó bác sĩ sử dụng một thiết bị gọi là nội soi để quan sát trực tiếp bên trong của tử cung. Thủ thuật này có thể được kết hợp với lấy mẫu sinh thiết, nơi một mẫu nhỏ của mô tử cung được lấy ra để xét nghiệm. Mặc dù nội soi tử cung ít được sử dụng để chẩn đoán Adenomyosis do tính chất ít xâm lấn của phương pháp và giới hạn trong việc nhìn thấy được các lớp cơ sâu của tử cung, nó vẫn có thể hữu ích trong một số trường hợp đặc biệt.

Qua các bước này, bác sĩ có thể xác định được tình trạng của bệnh nhân và từ đó đưa ra hướng điều trị phù hợp. Việc phát hiện sớm và chính xác là rất quan trọng để giảm thiểu các triệu chứng và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân.

Phương pháp điều trị Adenomyosis

Chắc chắn hai câu hỏi lớn nhất của những người tìm hiểu về Adenomyosis đó là: Adenomyosis là bệnh gì và điều trị nó ra sao? Chúng ta sẽ cùng nhau trả lời nốt câu hỏi thứ hai ngay sau đây.

• Thuốc giảm đau: NSAID (các thuốc chống viêm không steroid) như ibuprofen thường được dùng để giảm đau và viêm. Chúng có thể giúp kiểm soát các triệu chứng như đau bụng kinh và đau trong kỳ kinh nguyệt.
• Liệu pháp hormone: Điều trị bằng hormone có thể bao gồm sử dụng thuốc tránh thai (dạng viên, miếng dán, hoặc vòng tránh thai có chứa hormone), hoặc các loại thuốc khác làm giảm sản xuất estrogen từ buồng trứng và có thể làm giảm các triệu chứng. Liệu pháp hormone có thể làm giảm lượng máu mất đi trong kỳ kinh và giảm sự phát triển của các tế bào niêm mạc tử cung bất thường.
• Phẫu thuật: Các lựa chọn phẫu thuật cắt bỏ tử cung có thể xem xét khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả hoặc khi triệu chứng nghiêm trọng.

Vậy qua bài viết các bạn đã nắm được đầy đủ khái niệm Adenomyosis là bệnh gì? Triệu chứng, cách điều trị nó và rất nhiều thông tin xung quanh nó. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào khiến bạn nghi ngờ tới Adenomyosis hãy đến gặp bác sĩ để nhận được những lời khuyên tốt nhất.