Bệnh truyền nhiễm được chia thành mấy nhóm? Các biện pháp phòng bệnh

Trong lịch sử nhân loại, bệnh truyền nhiễm đã gây ra nhiều đại dịch khủng khiếp, cướp đi sinh mạng của hàng triệu người. Để đối phó với những mối đe dọa này, các nhà khoa học đã nghiên cứu và phân loại các bệnh truyền nhiễm thành nhiều nhóm khác nhau. Việc phân loại này không chỉ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đặc điểm của từng loại bệnh mà còn là cơ sở quan trọng để xây dựng các biện pháp phòng ngừa và điều trị hiệu quả. Vậy bệnh truyền nhiễm được chia thành mấy nhóm?

Bệnh truyền nhiễm được chia thành mấy nhóm?

Bệnh truyền nhiễm là những căn bệnh có khả năng lây lan từ người sang người hoặc từ động vật sang người thông qua các tác nhân gây bệnh như vi khuẩn, virus, nấm hoặc ký sinh trùng. Để thuận tiện cho việc quản lý, phòng chống và điều trị, các bệnh truyền nhiễm được phân loại thành các nhóm khác nhau. Theo quy định của pháp luật Việt Nam, bệnh truyền nhiễm được chia thành ba nhóm chính:

Bệnh truyền nhiễm nhóm A

Bệnh truyền nhiễm nhóm A gồm các bệnh truyền nhiễm đặc biệt nguy hiểm, có khả năng lây lan rất nhanh. Nhóm bệnh truyền nhiễm này có thể gây ra tỷ lệ tử vong cao hoặc chưa rõ nguyên nhân gây bệnh. Chúng cũng thường có khả năng gây ra dịch bệnh lớn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe cộng đồng. Ví dụ điển hình như bệnh Ebola, SARS (Hội chứng hô hấp cấp tính nặng), MERS (Hội chứng hô hấp Trung Đông).

Bệnh truyền nhiễm nhóm B

Các loại bệnh truyền nhiễm nhóm B gồm các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có khả năng lây lan nhanh và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm. Các bệnh trong nhóm này thường được quan tâm và có các biện pháp phòng chống đặc biệt. Một số ví dụ điển hình bao gồm cúm, sởi, lao, viêm gan virus, sốt xuất huyết, HIV/AIDS,...

Bệnh truyền nhiễm nhóm C

Bệnh truyền nhiễm nhóm C bao gồm các bệnh truyền nhiễm khác không thuộc nhóm A và B. Các bệnh này thường có mức độ nguy hiểm thấp hơn so với hai nhóm trên nhưng vẫn cần được theo dõi và kiểm soát. Ví dụ như bệnh viêm họng, viêm đường hô hấp trên, một số loại bệnh tiêu hóa,...

Các cách phân loại bệnh truyền nhiễm khác

Ngoài cách phân loại các bệnh truyền nhiễm thành 3 nhóm như trên còn có các cách phân loại khác dựa trên tác nhân gây bệnh, đường lây truyền, đặc điểm lâm sàng.

Phân loại theo tác nhân gây bệnh

Bệnh truyền nhiễm được chia thành mấy nhóm nếu phân loại theo tác nhân gây bệnh? Đầu tiên phải kể đến là các bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn như: Lao, thương hàn, bạch hầu, thường xuất hiện với triệu chứng nhiễm trùng rõ ràng. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), lao là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do vi khuẩn, với 1,6 triệu ca tử vong vào năm 2022.

Thứ hai, bệnh truyền nhiễm do virus bao gồm cúm, sốt xuất huyết, HIV/AIDS. Riêng sốt xuất huyết, Tổ chức Y tế Thế giới ghi nhận 4,2 triệu ca mắc toàn cầu trong năm 2023. Tiếp theo, bệnh truyền nhiễm do nấm, như nấm da, nấm móng, thường gặp ở các khu vực nhiệt đới, nơi khí hậu ẩm ướt. Cuối cùng, bệnh truyền nhiễm do ký sinh trùng, tiêu biểu là sốt rét và giun sán, gây ra bởi các sinh vật ký sinh sống trên cơ thể người.

Phân loại theo đường lây truyền

Bệnh truyền nhiễm còn được phân loại theo đường lây truyền. Các bệnh truyền nhiễm lây qua đường hô hấp như lao, cúm, sởi, là nhóm bệnh phổ biến nhất. Theo CDC Hoa Kỳ, các bệnh cúm mùa gây ra trung bình 290.000-650.000 ca tử vong hàng năm trên toàn cầu. Bệnh truyền nhiễm lây qua đường tiêu hóa gồm viêm gan A, thương hàn, lỵ, thường xảy ra do thực phẩm hoặc nguồn nước ô nhiễm. Bệnh lây qua đường máu như HIV/AIDS, viêm gan B, C, lây qua kim tiêm hoặc truyền máu. Đặc biệt, bệnh lây truyền qua vector, như sốt rét và sốt xuất huyết, phụ thuộc vào các sinh vật trung gian như muỗi.

Phân loại theo đặc điểm lâm sàng

Bệnh truyền nhiễm được chia thành mấy nhóm nếu phân loại theo đặc điểm lâm sàng? Trước hết phải kể đến là bệnh truyền nhiễm cấp tính, như cúm hoặc viêm dạ dày ruột. Các bệnh này thường khởi phát nhanh và hồi phục sau vài ngày nếu được điều trị đúng cách. Bệnh truyền nhiễm mãn tính, như HIV/AIDS hoặc viêm gan B, diễn biến kéo dài và có thể dẫn đến biến chứng nghiêm trọng. Cuối cùng, các bệnh ẩn như nhiễm giun sán không biểu hiện triệu chứng rõ ràng nhưng tiềm ẩn nguy cơ lâu dài.

Ý nghĩa của việc phân loại bệnh truyền nhiễm

Tác hại của bệnh truyền nhiễm là rất lớn. Chúng không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe cá nhân mà còn gây ra những hậu quả nghiêm trọng về kinh tế xã hội. Đối với cá nhân, bệnh truyền nhiễm gây ra nhiều triệu chứng khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, thậm chí gây tử vong. Các biến chứng của bệnh có thể để lại di chứng lâu dài. Đối với cộng đồng, bệnh truyền nhiễm có khả năng lây lan nhanh chóng, gây ra dịch bệnh. Điều này làm ảnh hưởng đến sức khỏe cộng đồng và gây ra gánh nặng kinh tế cho xã hội. Đối với kinh tế xã hội, dịch bệnh làm giảm năng suất lao động, tăng chi phí điều trị, ảnh hưởng đến du lịch, thương mại và đầu tư.

Việc phân loại bệnh truyền nhiễm theo quy định của pháp luật có ý nghĩa rất quan trọng. Cụ thể là:

• Mỗi nhóm bệnh sẽ có những đặc điểm khác nhau về khả năng lây lan, mức độ nguy hiểm và phương thức lây truyền. Việc phân loại giúp các cơ quan chức năng xác định được những nhóm bệnh ưu tiên cần tập trung phòng chống. Từ đó giúp xây dựng các biện pháp phù hợp như tiêm chủng, cách ly, điều trị và kiểm soát dịch bệnh.
• Việc biết rõ bệnh truyền nhiễm được chia thành mấy nhóm giúp người dân dễ dàng nhận biết và hiểu rõ về mức độ nguy hiểm của từng loại bệnh. Từ đó, người dân có thể chủ động phòng ngừa bằng cách thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân, tiêm chủng đầy đủ và tuân thủ các hướng dẫn của cơ quan y tế.
• Việc phân loại bệnh truyền nhiễm giúp tập trung nguồn lực cho các bệnh ưu tiên. Điều này giúp đảm bảo hiệu quả sử dụng ngân sách và đạt được kết quả tốt nhất trong công tác phòng chống dịch bệnh.

Các biện pháp phòng chống bệnh truyền nhiễm

Phòng chống bệnh truyền nhiễm là một nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ ở các cấp độ cá nhân, cộng đồng và quốc gia. Ở cấp độ cá nhân, các biện pháp như giữ gìn vệ sinh cá nhân, thường xuyên rửa tay bằng xà phòng và thực hiện tiêm chủng đầy đủ đóng vai trò then chốt. Tại Việt Nam, để được tiêm chủng với nguồn vaccine chất lượng, người dân nên đến các trung tâm tiêm chủng uy tín như trung tâm tiêm chủng Long Châu.

Ở cấp độ cộng đồng, việc duy trì vệ sinh môi trường là yếu tố cần thiết để hạn chế sự lây lan của tác nhân gây bệnh. Các hoạt động như xử lý rác thải đúng cách, giữ sạch nguồn nước, diệt côn trùng gây bệnh (muỗi, ruồi) giúp kiểm soát hiệu quả các bệnh truyền qua vector, như sốt xuất huyết và sốt rét.

Ở cấp độ quốc gia, các chính phủ cần xây dựng hệ thống giám sát dịch bệnh hiệu quả để phát hiện và ứng phó kịp thời với các đợt bùng phát. Việc nghiên cứu và phát triển vaccine, thuốc điều trị là ưu tiên hàng đầu nhằm giảm thiểu tác động của bệnh truyền nhiễm.

Với những thông tin trên đây, hy vọng bạn đã biết bệnh truyền nhiễm được chia thành mấy nhóm. Việc hiểu rõ cách phân loại này giúp chúng ta có cái nhìn tổng quan hơn về các bệnh truyền nhiễm, từ đó có những biện pháp phòng ngừa và kiểm soát hiệu quả.