Cách điều trị tiểu đường thai kỳ an toàn mẹ bầu cần biết

Tiểu đường thai kỳ phản ánh lượng đường trong máu tăng cao hơn so với mức bình thường và xảy ra trong giai đoạn thai nhi phát triển từ tuần thứ 24 - 28. Có nhiều cách điều trị tiểu đường thai kỳ khác nhau, nhưng nếu không kịp thời sẽ ảnh hưởng lớn tới sức khỏe của mẹ lẫn thai nhi.

Nguyên nhân gây ra đái tháo đường thai kỳ

Carbohydrate trong thức ăn khi vào cơ thể sẽ biến thành glucose, loại đường này sẽ vào máu và được gửi đến tế bào để cung cấp năng lượng cho cơ thể. Tuyến tụy tạo insulin để giúp đường vào tế bào và duy trì mức đường trong máu ổn định.

Trong thai kỳ, nhau thai sẽ sản xuất hormon để giúp thai nhi phát triển. Tuy vậy, các hormon này có thể gây khó khăn trong việc sản xuất hoặc sử dụng insulin trong cơ thể người mẹ. Hiện tượng này được gọi là kháng insulin.

Để điều chỉnh mức đường trong máu, tuyến tụy của phụ nữ mang thai phải sản xuất insulin nhiều hơn bình thường. Nếu lượng insulin không đủ, đường sẽ tăng cao trong máu, gây ra tình trạng đái tháo đường khi mang thai.

Có một số yếu tố tăng nguy cơ gặp tiểu đường khi mang thai, bao gồm:

• Tăng cân nhanh chóng trong thai kỳ;
• Thừa cân hoặc béo phì trước khi mang thai;
• Có người trong gia đình mắc tiểu đường tuýp 2;
• Có tiền sử về tiểu đường trước đó;
• Độ tuổi khi mang thai trên 35;
• Đã từng mang thai và mắc tiểu đường trước đó;
• Có tiền sử về thai lưu, sinh non, hoặc con có dị tật bẩm sinh;
• Sinh em bé nặng hơn 4kg trước đó;
• Mắc hội chứng buồng trứng đa nang.

Triệu chứng cảnh báo tiểu đường thai kỳ

Tiểu đường thai kỳ cũng sẽ có những biểu hiện tương tự như những người mắc tiểu đường khác:

• Sút cân nhanh không rõ nguyên nhân;
• Thường xuyên khát nước và đi tiểu nhiều;
• Ngứa ngáy, khó chịu và xuất hiện nấm men ở vùng kín;
• Mệt mỏi, thiếu sức sống, thiếu năng lượng;
• Vết thương và vết trầy xước lâu lành;
• Nhiều kiến bâu vào nước tiểu.

Thai nhi sẽ bị ảnh hưởng như thế nào khi người mẹ bị tiểu đường thai kỳ?

Nếu mẹ không kiểm soát được đường huyết khi mang thai, thai nhi có thể phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng. Cụ thể:

• Béo phì: Nếu mẹ trước đó đã bị béo phì hoặc tiểu đường trước khi mang bầu, em bé có thể gặp nguy cơ thừa cân gấp 3,5 lần so với trẻ khác.
• Hội chứng hạ đường huyết ở trẻ sơ sinh: Khi sinh ra, tuyến tụy của trẻ tiếp tục tiết insulin để ổn định đường huyết sau khi ra khỏi bụng mẹ. Điều này có thể dẫn đến hạ đường huyết, và nếu không phát hiện và kiểm tra kịp thời, có thể gây co giật, hôn mê và tổn thương não cho trẻ.
• Hội chứng suy hô hấp ở trẻ sơ sinh xảy ra khi phổi của trẻ không phát triển đủ để hoạt động bình thường, thường do sinh non.
• Các nguy cơ có thể gặp phải bao gồm dị tật ở hệ tim mạch, thần kinh, tiết niệu, thai to, giảm sự trưởng thành của phổi, chậm phát triển và nguy cơ tử vong.
• Trẻ mới sinh có thể mắc bệnh vàng da trong 28 ngày đầu sau khi sinh, được xem là bệnh vàng da bẩm sinh.

Các cách điều trị tiểu đường thai kỳ hiệu quả

Dưới đây là một số cách điều trị tiểu đường thai kỳ được các bác sĩ và chuyên gia y tế trong nước khuyên dùng:

Điều chỉnh chế độ dinh dưỡng

Trong thai kỳ, có đến 70 - 85% trường hợp tiểu đường có thể điều chỉnh đường huyết bằng cách thay đổi chế độ ăn uống mà không cần dùng thuốc. Để làm điều này, các bà bầu cần chú ý đến lượng carbohydrate và chất dinh dưỡng họ tiêu thụ hàng ngày:

• Thay vì ăn cơm trắng, hãy chuyển sang ăn gạo lứt và ưa chuộng ngũ cốc nguyên hạt thay vì tinh chế. Khi thưởng thức trái cây, hãy lựa chọn những loại ít đường, chia nhỏ thành nhiều bữa và tránh xay sinh tố hoặc ép uống trái cây mỗi ngày.
• Tránh tiêu thụ đồ ăn ngọt như kem, bánh kẹo, mứt thạch, bánh rán, đồ uống có gas và nước sốt ngọt.
• Có thể chia nhỏ bữa ăn thành các bữa phụ trong ngày và tăng cường ăn rau xanh như rau cải, xà lách, súp lơ, nấm, và cà rốt.
• Thêm axit folic vào khẩu phần hàng ngày với liều lượng khoảng 5mg. Ngoài ra, bạn nên bắt đầu bổ sung từ khoảng 3 tháng trước khi ngừng sử dụng phương pháp tránh thai. Từ tuần thai thứ 12, giảm liều xuống còn khoảng 0,4 - 1mg mỗi ngày và tiếp tục duy trì cho đến khi bé ngừng bú mẹ.
• Kiểm soát cân nặng ở mức hợp lý theo hướng dẫn của bác sĩ dinh dưỡng và bác sĩ nội tiết:
  • Không nên tăng cân quá nhiều trong thời gian ngắn;
  • BMI trước mang thai dưới 18,5kg/m2: Nên tăng từ 12,5 - 18kg;
  • BMI trước mang thai từ 18,5 - 24,9kg/m2: Nên tăng từ 11,5 - 16kg;
  • BMI trước mang thai từ 25 - 29,9kg/m2: Nên tăng từ 7 - 11,5kg;
  • BMI trước sinh > 30kg/m2: Nên tăng từ 5 - 9kg.

Chế độ tập luyện

Nếu mẹ bầu thường xuyên tập thể dục ở mức độ vừa phải trong thời kỳ mang thai, điều này sẽ giúp hao hụt glucose trong máu. Phương pháp này giúp hỗ trợ điều trị tiểu đường thai kỳ, có thể ngăn chặn vấn đề kháng insulin thường gặp ở nhiều bà mẹ mang thai.

Thường thì mức đường huyết sẽ tăng cao sau khi ăn, do đó, mẹ bầu mắc tiểu đường thai kỳ nên tập thể dục nhẹ nhàng trong khoảng 15 - 20 phút khoảng một giờ sau bữa ăn (miễn là không có chỉ định y tế ngược lại).

Dùng thuốc

Khi đã thử các phương pháp trên nhưng đường huyết vẫn cao, bác sĩ có thể gợi ý mẹ bầu sử dụng thuốc. Ngoài ra, người bệnh cần tự kiểm tra đường huyết từ 4 đến 6 lần mỗi ngày, trước và sau khi ăn, cũng như trước khi đi ngủ.

Điều này giúp điều chỉnh chế độ ăn uống và tập luyện một cách hợp lý để phòng tránh các vấn đề nguy hiểm có thể xảy ra.

Sau khi sinh từ 6 đến 12 tuần, các bà mẹ cần thực hiện kiểm tra tiểu đường, sau đó thực hiện kiểm tra định kỳ từ 1 đến 3 năm. Hầu hết phụ nữ mắc tiểu đường thai kỳ sẽ hồi phục dần sau khi sinh. Tất nhiên, trong thời gian này, họ cần duy trì việc tập thể dục và ăn uống lành mạnh để ngăn chặn nguy cơ mắc tiểu đường type 2.

Bài viết trên đã đề cập với các bạn một số phương pháp điều trị tiểu đường thai kỳ mà mẹ bầu và người thân cần biết. Bên cạnh đó, việc cần làm là tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh đến việc tập thể dục đều đặn và sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Bất kỳ phương pháp nào cũng cần được thực hiện dưới sự giám sát của các chuyên gia y tế, đảm bảo rằng cả mẹ và em bé đều được bảo vệ và chăm sóc tốt nhất.

Đối với phụ nữ mang thai mắc tiểu đường, việc tuân thủ các biện pháp điều trị là quan trọng để giảm nguy cơ cho cả mẹ và thai nhi. Hãy luôn tìm kiếm sự hỗ trợ từ các chuyên gia y tế và tuân thủ mọi hướng dẫn để mang lại một kỳ thai an toàn và lành mạnh nhất có thể.

Xem thêm:

• Quy trình test tiểu đường thai kỳ mà mẹ bầu nên biết
• Xét nghiệm tiểu đường thai kỳ cần chú ý những gì?