Chăm sóc trẻ bị viêm tai giữa đúng cách

Viêm tai giữa là tình trạng nhiễm trùng tai giữa của trẻ. Có nhiều loại viêm tai giữa như: Viêm tai giữa cấp, bán cấp và viêm tai giữa mãn tính. Bệnh nếu để lâu dài và không có chế độ chăm sóc, điều trị đúng cách, trẻ có thể xảy ra biến chứng như giảm thính lực. Đối với những trẻ chưa phát triển lời nói, có thể dẫn đến rối loạn ngôn ngữ như nói ngọng, nói không rõ âm và từ,… làm giảm sút nghiêm trọng chất lượng giao tiếp sau này của trẻ.

Không những thế, viêm tai giữa ở trẻ nếu không phát hiện và điều trị kịp thời rất nguy hiểm, có thể gây ra những biến chứng khó lường và khó khắc phục như biến chứng viêm màng não, áp xe não, gây liệt dây thần kinh số 7 và thủng màng nhĩ và viêm tai xương chũm,...

Bên cạnh việc thực hiện theo đúng phác đồ của bác sĩ điều trị tại bệnh viện, phụ huynh cũng chăm sóc đúng cách khi trẻ bị viêm tai giữa nhằm đẩy nhanh quá trình hồi phục, giúp trẻ giảm thiểu những triệu chứng ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống như đau tai, đau đầu, nôn ói,...

Vì sao trẻ là đối tượng dễ bị viêm tai giữa?

Trẻ em có hệ miễn dịch đang dần hoàn thiện do đó rất dễ bị những tác nhân gây bệnh tấn công, trong đó bệnh viêm tai giữa được xem là bệnh lý rất phổ biến.

Tác nhân gây bệnh viêm tai giữa ở trẻ

• Phế cầu khuẩn.
• Vi khuẩn Haemophilus influenzae (Hib).
• Do liên cầu khuẩn nhóm A.
• Vi khuẩn tụ cầu vàng.
• Do virus hợp bào hô hấp RSV (respiratory syncytial virus).

Yếu tố nguy cơ gây ra bệnh viêm tai giữa ở trẻ

• Do môi trường sống: Khi thời tiết thay đổi đột ngột, hoặc do trẻ sống ở môi trường có nhiều khói bụi, khói xe, khói thuốc lá, thuốc lào hoặc khói than bẩn,...
• Do cấu trúc tai của trẻ chưa hoàn chỉnh: Tai trong của trẻ sẽ được kết nối với mặt sau của cổ họng bằng vòi nhĩ. Bình thường khi trẻ thực hiện động tác nuốt, vòi nhĩ sẽ mở cho phép chất lỏng và các tạp chất dư thừa thoát khỏi tai ra bên ngoài. Khi vòi nhĩ bị tắc do cấu trúc tai chưa hoàn chỉnh sẽ khiến chất thải trên không thoát được và bị kẹt lại. Khi đó, dịch bị kẹt lại có nguy cơ bị vi khuẩn xâm nhập và gây nhiễm trùng. Trẻ em có cấu trúc vòi nhĩ ngắn và hẹp, dễ phù nề hơn người trưởng thành nên dễ bị tắc nghẽn.
• Do bất thường sọ mặt như: Khe hở vòm và hội chứng Down.
• Do nhiễm khuẩn hô hấp cấp và dị ứng cũng gây ra viêm tai giữa ở trẻ.

Nguyên nhân gây viêm tai giữa ở trẻ

Do rối loạn chức năng vòi nhĩ.

Do nhiễm trùng đường hô hấp như: Viêm mũi họng, viêm VA, viêm amidan và viêm xoang,…

Biểu hiện của trẻ bị viêm tai giữa ở trẻ

Ngoài đau tai và ù tai là biểu hiện đặc trưng của viêm tai giữa ở trẻ, những dấu hiệu và triệu chứng ban đầu của bệnh rất dễ nhầm lẫn với những lý thông thường ở trẻ em như sau:

• Đau tai, ù tai dẫn đến giảm thính lực nếu như bệnh không phát hiện và điều trị sớm.
• Một số trường hợp có thể chảy mủ, chảy dịch tai kèm theo sổ mũi, hắt hơi và ho.
• Trẻ sốt nhẹ hoặc khi tình trạng viêm nhiễm xâm nhập nặng nề trẻ có thể sốt cao lên đến 39^oC.
• Trẻ chán ăn, bỏ bú và nôn trớ đối với những trẻ nhỏ.
• Trẻ bị rối loạn tiêu hóa.
• Một số trẻ quấy khóc thường xuyên và khó ngủ.

Các biến chứng nguy hiểm có thể xảy ra khi trẻ bị viêm tai giữa

• Thủng màng nhĩ hoặc xơ nhĩ.
• Liệt dây thần kinh mặt.
• Viêm tai xương chũm và viêm tai cholesteatoma.
• Tiếp nhận và phản xạ âm thanh kém.
• Nặng hơn là biến chứng nội sọ như: Viêm màng não và áp-xe não... thậm chí nếu không được điều trị tích cực, trẻ có thể tử vong.

Chăm sóc trẻ bị viêm tai giữa đúng cách

Chăm sóc vấn đề vệ sinh cá nhân cho trẻ bị viêm tai giữa đúng cách

Về tai:

• Nếu tai trẻ bị chảy dịch, chảy mủ,... hãy làm sạch tai cho trẻ. Không nên lau quá sâu vào bên trong tai của trẻ.
• Không được dùng bông nút bịt kín tai và nên để dịch thoát ra ngoài tự nhiên.
• Khi tắm không được để nước rơi vào tai trẻ.

Về mũi:

Nên rửa mũi cho trẻ 2 lần mỗi ngày bằng nước muối sinh lý. Nếu thời tiết lạnh cần ngâm ấm nước muối sinh lý trước khi nhỏ mũi, nhằm hạn chế bị cảm lạnh.

Về họng:

• Nên vệ sinh lưỡi, rơ lưỡi mỗi ngày cho trẻ.
• Đối với những trẻ lớn hơn nên vệ sinh miệng hàng ngày cho trẻ bằng nước muối.
• Với những trẻ lớn đã có răng nên động viên trẻ đánh răng 2 lần mỗi ngày (sáng sau khi ngủ dậy và tối trước khi đi ngủ).

Chăm sóc ăn uống cho trẻ bị viêm tai giữa

• Nên cho trẻ ăn những thức ăn giàu dinh dưỡng, mềm và dễ tiêu hóa.
• Nên cho trẻ ăn theo nhu cầu, chia thức ăn thành nhiều bữa trong ngày và bổ sung thêm các loại nước hoa quả.
• Đối với trẻ dưới 6 tháng tuổi còn bú mẹ hoàn toàn, nên tăng số lần bú lên.

Khi chăm sóc trẻ bị viêm tai giữa, phụ huynh cần chú ý áp dụng chế độ ăn uống hợp lý. Trẻ bị bệnh có thể khó chịu, quấy khóc vì cơ thể mệt mỏi.

Sử dụng thuốc theo đúng chỉ định của bác sĩ

Ngoài việc sử dụng thuốc uống hoặc thuốc nhỏ tai theo hướng dẫn của bác sĩ điều trị, bạn đọc cũng cần lưu ý chăm sóc và theo dõi khi trẻ vẫn chưa hạ sốt. Tuyệt đối không được để trẻ sốt cao quá lâu vì có nguy cơ xảy ra co giật, ảnh hưởng đến sức khỏe của trẻ sau này. Khi trẻ bị sốt nhẹ, phụ huynh nên chườm ấm giúp trẻ hạ nhiệt bằng, mặc quần áo mỏng, thoáng mát và thấm hút mồ hôi tốt. Đồng thời kết hợp sử dụng thuốc hạ sốt khi trẻ sốt trên 38,5^oC, liều dùng theo hướng dẫn của bác sĩ điều trị.

Ngoài ra, phụ huynh không nên tự ý sử dụng những loại thuốc nào khi không có chỉ định của bác sĩ vì có nguy cơ xảy ra tác dụng phụ không mong muốn. Không những thế, phụ huynh cần nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện khi trẻ có những dấu hiệu như: Các cơn đau tai không thuyên giảm, trẻ khó chịu và quấy khóc nhiều hơn, trẻ nôn nhiều lần trong ngày và sốt cao không đáp ứng thuốc hạ sốt,…

Bệnh viêm tai giữa xảy ra rất phổ biến ở trẻ em. Điều này cũng khiến không ít ông bố, bà mẹ chủ quan. Tuy nhiên, bệnh viêm tai giữa ở trẻ sẽ không quá nguy hiểm nếu được phát hiện kịp thời và được điều trị tích cực cũng như có chế độ chăm sóc đúng cách.

Xem thêm: Vì sao bệnh viêm tai giữa hay tái phát? Cách ngăn ngừa căn bệnh