Cho bé ăn dặm sớm có tốt không?

Bắt đầu việc ăn dặm cho bé là một bước quan trọng trong hành trình phát triển của trẻ. Tuy nhiên, có một số quan điểm và tranh cãi về việc có nên cho bé ăn dặm sớm hay không. Trong khi một số người tin rằng việc này có thể mang lại nhiều lợi ích, thì lại có những ý kiến phản đối với việc giới thiệu thức ăn rắn trước thời điểm quy định. Hãy cùng Nhà thuốc Long Châu khám phá xem cho bé ăn dặm sớm có tốt không và những ưu điểm, nhược điểm liên quan đến quyết định này.

Cho bé ăn dặm sớm có tốt không?

Vì sao không nên cho trẻ ăn dặm sớm? Việc ăn bổ sung quá sớm có thể gây ra nhiều hậu quả tiêu cực đối với sức khỏe của trẻ. Trong giai đoạn sơ sinh, hệ tiêu hóa của bé chưa hoàn thiện, không đủ mạnh mẽ để xử lý thức ăn đặc và phức tạp. Điều này có thể dẫn đến những vấn đề như ít bú sữa mẹ và thiếu dinh dưỡng cho sự phát triển của bé.

Trẻ ăn dặm quá sớm cũng tăng nguy cơ mắc các bệnh do thiếu yếu tố miễn dịch có trong sữa mẹ. Trong giai đoạn đầu, hệ tiêu hóa của bé chưa có đủ men tiêu hóa và dịch tiêu hóa, đặc biệt là không có men amylase để tiêu hóa tinh bột. Do đó, việc ăn dặm quá sớm có thể gây rối loạn tiêu hóa, biểu hiện qua tình trạng đầy bụng, đi ngoài phân lổn nhổn và mùi chua do thức ăn không tiêu hóa và hấp thụ được.

Nên cho trẻ bắt đầu ăn dặm vào thời điểm nào?

Có nên cho trẻ ăn dặm sớm không? Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo rằng việc bắt đầu ăn dặm nên diễn ra khi bé đạt 6 tháng tuổi. Lúc này, hệ tiêu hóa của bé đã có thể xử lý các loại thức ăn mềm, giúp bé dễ dàng hấp thu các chất dinh dưỡng từ thức ăn khác ngoài sữa mẹ. Trong trường hợp mẹ phải đi làm trước khi bé đủ 6 tháng tuổi, có thể sử dụng sữa mẹ bằng cách đảm bảo bé được bú trước khi mẹ đi làm, buổi trưa tranh thủ về cho bé bú, và tăng cường bú ban đêm hoặc vắt sữa để ở nhà cho bé. Nếu lượng sữa mẹ không đủ, chỉ sau đó nên xem xét việc cho bé ăn sữa công thức.

Đối lập với việc ăn dặm quá sớm, việc trì hoãn đến sau 6 tháng tuổi cũng mang theo nhiều vấn đề tiêu cực đối với sức khỏe của bé:

• Làm chậm sự phát triển của bé: Bé ăn dặm muộn sau 6 tháng tuổi có thể gặp khó khăn trong việc tăng cân và phát triển, dẫn đến tình trạng gầy mòn và yếu đuối.
• Gây thiếu sắt ở trẻ bú mẹ: Việc chậm bắt đầu ăn dặm có thể dẫn đến thiếu hụt sắt, một vấn đề quan trọng đối với bé, đặc biệt là khi bé chỉ bú sữa mẹ.
• Trì hoãn chức năng vận động miệng và khả năng nhai của răng: Bé có thể trì hoãn sự phát triển của miệng và khả năng nhai nếu không được giới thiệu với thức ăn cố định và khó nhai đúng cách.
• Gây ác cảm với thức ăn đặc: Trẻ ăn dặm muộn có thể phản đối khi tiếp xúc với thức ăn đặc, gây khó khăn trong việc chuyển từ chế độ ăn sữa sang chế độ ăn dặm.

Ngoài ra, việc trì hoãn ăn các loại thực phẩm có thể gây dị ứng, như đậu phộng, trứng và cá, không được chứng minh là có thể ngăn ngừa một số vấn đề sức khỏe như bệnh chàm, hen suyễn, viêm mũi dị ứng hoặc dị ứng thực phẩm. 

Dấu hiệu nên cho trẻ ăn dặm

Khi bé đến gần 6 tháng tuổi, cha mẹ có thể bắt đầu nhận thấy một số dấu hiệu bé muốn ăn dặm. Các dấu hiệu này bao gồm:

• Cân nặng tăng gấp đôi so với khi sinh: Đây là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy bé cần nhận thêm thức ăn để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng ngày càng tăng.
• Giữ được tư thế ngồi cân bằng, đầu ổn định: Bé có khả năng giữ tư thế ngồi cân bằng là một dấu hiệu quan trọng, cho thấy bé đủ cứng cáp để bắt đầu làm quen với thức ăn đặc.
• Tự lấy thức ăn và đưa vào miệng: Bé thể hiện khả năng tự chủ động khi lấy thức ăn và đưa nó vào miệng, làm cho quá trình ăn trở nên thú vị hơn.
• Phản xạ đưa môi dưới về phía trước để nhận thức ăn từ thìa: Đây là một phản xạ quan trọng khi bé bắt đầu ăn dặm, giúp bé thích ứng với việc nhận thức ăn từ thìa.
• Bé ngoảnh đầu đi nơi khác khi không muốn ăn một món nào đó: Bé bắt đầu thể hiện sự tự ý thức và sự lựa chọn trong việc ăn uống.
• Lưỡi bé không còn phản xạ tự động đẩy vật lạ như trước: Phản xạ này giảm đi, giúp bé dễ dàng hơn khi tiếp xúc với thức ăn mới.
• Bé thể hiện sự thích thú với thức ăn mà người lớn đưa cho: Sự tò mò và thích thú với thức ăn mới là một dấu hiệu tích cực.

Tuy nhiên, phụ huynh cần lưu ý rằng những hành vi như ngậm nắm tay, đòi ăn thêm sữa, thức dậy trong đêm không nhất thiết là dấu hiệu bé đã sẵn sàng ăn dặm. Điều này có thể là các hành vi phổ biến và không liên quan đến việc chuyển sang ăn thức ăn đặc.

Giai đoạn trẻ ăn dặm không chỉ đánh dấu sự chuyển giao từ chế độ ăn uống dựa hoàn toàn vào sữa mẹ hoặc sữa công thức sang thức ăn đặc, mà còn mang lại những ảnh hưởng lớn đối với sự phát triển toàn diện của trẻ. Việc cho bé ăn dặm sớm có tốt không cần có sự cân nhắc của ba mẹ để phù hợp với sự phát triển của trẻ.

Xem thêm:

• Bé mấy tháng ăn được lòng trắng trứng? Cần lưu ý gì?
• Các loại bột ăn dặm cho bé mà phụ huynh có thể tham khảo