Dây thìa canh có tác dụng gì? Một số bài thuốc với dây thìa canh

Ở Việt Nam có nhiều cây thảo mộc tốt và việc khai thác tiềm năng dinh dưỡng của chúng vẫn còn hạn chế. Trong đó, dây thìa canh là loại thảo mộc có nhiều công dụng với sức khỏe, cùng tìm hiểu dây thìa canh có tác dụng gì, cách sử dụng và lưu ý khi dùng trong bài viết dưới đây.

Tìm hiểu về dây thìa canh

Dây thìa canh có tên khoa học là Gymnema sylvestre, là một loại cây leo thân gỗ có nguồn gốc từ các khu rừng nhiệt đới ở miền trung và miền nam Ấn Độ. Dây thìa canh phân bố trên toàn thế giới và được ghi nhận trong các tài liệu y học cổ truyền của nhiều quốc gia, bao gồm Úc, Nhật Bản và Việt Nam. Cây này đã được sử dụng trong y học cổ truyền từ hàng ngàn năm để hỗ trợ điều trị các bệnh như tiểu đường, béo phì và các vấn đề về tiêu hóa.

Nhờ vào các đặc tính sinh học đa dạng và khả năng thích nghi với nhiều điều kiện môi trường, dây thìa canh đã trở thành một loại thảo dược phổ biến trong nhiều nền y học cổ truyền. Dây thìa canh thường phát triển tốt ở vùng khí hậu nhiệt đới và cận nhiệt đới. Cây thích hợp với đất ẩm nhưng thoát nước tốt, thường mọc ở các khu vực rừng thưa hoặc bìa rừng. Dây thìa canh có những đặc điểm sinh học và hình thái như sau:

• Hình dạng: Là một loài cây leo, dây thìa canh có thể phát triển kèm theo các cây khác hoặc dựa vào các vật hỗ trợ để leo lên. Thân cây có màu xám hoặc nâu nhạt, bề mặt nhẵn, đôi khi có lông mịn.
• Lá: Lá cây thìa canh có hình trứng hoặc hình elip, mọc đối xứng. Mặt trên của lá có màu xanh đậm hơn mặt dưới, và khi sờ vào có cảm giác nhám nhẹ. Kích thước lá thường từ 5 đến 7cm dài và từ 3 đến 5cm rộng.
• Hoa: Hoa của dây thìa canh thường nhỏ, có màu vàng nhạt hoặc trắng, mọc thành cụm ở kẽ lá. Mùa hoa nở thường vào khoảng tháng 6 đến tháng 8 hàng năm.
• Quả: Quả có hình dạng giống quả trám, dài từ 6-8cm, màu nâu khi chín. Khi quả chín, nó chứa nhiều hạt bên trong.

Dây thìa canh có tác dụng gì?

Dây thìa canh có tác dụng gì? Dây thìa canh có nhiều tác dụng đối với sức khỏe, đặc biệt trong việc hỗ trợ các vấn đề liên quan đến điều hòa đường huyết và quản lý cân nặng. Dưới đây là những tác dụng chính của dây thìa canh:

Điều trị bệnh tiểu đường

Các nhà nghiên cứu khẳng định rằng dây thìa canh có khả năng giảm đường huyết thông qua việc kích thích sản xuất insulin từ tuyến tụy và tăng cường hoạt động của nó. Nó cũng có thể giúp giảm hấp thụ glucose ở ruột, từ đó hỗ trợ kiểm soát đường huyết. Các nghiên cứu đã chứng minh lợi ích hạ đường huyết vượt trội của nó giúp duy trì mức đường huyết bình thường, đặc biệt là sau bữa ăn.

Hỗ trợ giảm cân

Dây thìa canh đang ngày càng được quan tâm trong điều trị béo phì do loại thảo mộc này có khả năng giúp giảm cân, ngăn ngừa hấp thụ glucose và giảm cơn thèm ngọt. Hợp chất trong dây thìa canh, đặc biệt là gymnemic acid, có thể làm thay đổi vị giác đối với vị ngọt, dẫn đến giảm cảm giác thèm ăn đồ ngọt. Điều này rất có ích cho những người đang muốn giảm tiêu thụ đường. Bằng cách giảm cảm giác thèm ngọt và hỗ trợ chức năng insulin, dây thìa canh có thể góp phần vào việc quản lý cân nặng hiệu quả.

Giảm mức cholesterol

Dây thìa canh có tác dụng gì? Dây thìa canh đã được chứng minh là có tác dụng ảnh hưởng đến mức cholesterol và khả năng hấp thụ chất béo. Loại thảo mộc này có thể làm giảm triglyceride và cholesterol lipoprotein mật độ thấp, bảo vệ chống lại bệnh tim.

Giảm các triệu chứng viêm khớp

Tính chất chống viêm của dây thìa canh là do chất tannin và saponin có trong nó.

Dây thìa canh giúp chống lại các bệnh viêm nhiễm, chẳng hạn như viêm khớp. Các nhà nghiên cứu cho rằng dây thìa canh có thể làm giảm giải phóng chất trung gian gây viêm, từ đó làm giảm thêm tình trạng mất xương và các triệu chứng viêm khớp.

Ngăn ngừa sâu răng

Tính chất kháng khuẩn của dây thìa canh đã được chứng minh là có thể điều trị nhiễm trùng răng do vi khuẩn. Do đó, bột dây thìa canh đã được sử dụng trong thành phần kem đánh răng thảo dược.

Các bài thuốc sử dụng dây thìa canh

Dây thìa canh đã được sử dụng trong y học cổ truyền với các bài thuốc nhằm hỗ trợ điều trị nhiều bệnh lý khác nhau, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến đường huyết và chuyển hóa. Dưới đây là một số bài thuốc phổ biến sử dụng dây thìa canh:

Bài thuốc hỗ trợ bệnh tiểu đường

• Nguyên liệu: 10-15g lá dây thìa canh khô (tương đương 30 - 40g lá tươi);
• Cách làm: Rửa sạch lá, đun sôi với khoảng 1 lít nước trong 15 - 20 phút;
• Cách dùng: Uống nước này trong ngày, chia làm 2 - 3 lần sau bữa ăn.

Bài thuốc giảm cân và giảm mỡ máu

• Nguyên liệu: 15g dây thìa canh khô, 10g lá sen, 10g chè vằng;
• Cách làm: Đem các nguyên liệu rửa sạch, đun sôi với 1,5 lít nước trong khoảng 20 phút;
• Cách dùng: Uống thay nước hàng ngày, có thể uống ấm hoặc để nguội.

Bài thuốc hỗ trợ tiêu hóa

• Nguyên liệu: 10g dây thìa canh, 10g cam thảo;
• Cách làm: Đun hỗn hợp này với 1 lít nước cho đến khi còn khoảng 500ml;
• Cách dùng: Chia uống 2 lần trong ngày, trước bữa ăn.

Bài thuốc giúp giảm thèm ngọt

• Nguyên liệu: Sử dụng 5 - 10g dây thìa canh khô hãm như trà;
• Cách làm: Đổ nước sôi vào dây thìa canh, hãm như trà trong khoảng 10 - 15 phút;
• Cách dùng: Uống thường xuyên sau bữa ăn để giảm cảm giác thèm ngọt.

Bài thuốc giúp thanh lọc cơ thể

• Nguyên liệu: 10g dây thìa canh, 10g rễ cây cỏ tranh;
• Cách làm: Rửa sạch các nguyên liệu, đun sôi với 1 - 1,5 lít nước trong 20 phút;
• Cách dùng: Uống thay nước lọc trong ngày.

Trên đây là giải đáp dây thìa canh có tác dụng gì? Mặc dù dây thìa canh có nhiều lợi ích, nhưng trước khi sử dụng, bạn nên tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y học cổ truyền, đặc biệt nếu bạn đang dùng thuốc điều trị các bệnh lý khác để tránh tương tác thuốc không mong muốn hoặc tác dụng phụ có thể xảy ra.

Xem thêm: Giải đáp: Ăn hành lá có tác dụng gì?