Dị vật giác mạc: Biểu hiện, cách xử lý và phòng ngừa

Trong bối cảnh này, việc hiểu biết về dị vật giác mạc từ nguy cơ, biểu hiện đến cách xử lý, điều trị và phòng ngừa trở nên cực kỳ quan trọng. Bài viết này sẽ tập trung vào việc cung cấp thông tin đầy đủ và chi tiết về vấn đề này, đem đến cái nhìn rõ ràng và đúng đắn về cách bảo vệ và chăm sóc sức khỏe mắt.

Hiểu về dị vật giác mạc

Dị vật giác mạc, những vật thể bất thường nằm bên ngoài và gắn vào bề mặt của giác mạc, đặt ra một vấn đề nghiêm trọng trong lĩnh vực y học. Có thể phân loại chúng thành hai loại chính tùy thuộc vào độ sâu và mức độ xâm nhập:

• Dị vật trong giác mạc nông: Đây là những vật lạ gắn vào và kết dính vào lớp biểu mô của giác mạc. Dù không đi sâu vào cấu trúc của mắt, chúng vẫn có thể gây ra nhiều vấn đề và bất tiện cho người bệnh.
• Dị vật trong giác mạc sâu: Đây là loại dị vật xâm nhập sâu vào giác mạc từ lớp màng Bowmans cho đến các lớp nội mô bên trong. Những vật thể này thường gây ra tổn thương nghiêm trọng và đòi hỏi can thiệp y tế kịp thời và chính xác.

Dị vật ở giác mạc không chỉ đơn thuần là một tình trạng y tế cấp cứu mà còn mang theo rủi ro về việc suy giảm thị lực và các biến chứng tiềm ẩn. Các biến chứng phổ biến của dị vật trong giác mạc có thể kể đến như viêm - loét giác mạc, rách giác mạc, sẹo giác mạc, hoặc nhiễm kim loại giác mạc (thường gặp là vòng rỉ sắt).

Trong trường hợp các dị vật phức tạp, việc thực hiện thủ thuật lấy dị vật là không thể tránh khỏi. Các bác sĩ chuyên môn cần phải thực hiện can thiệp một cách cẩn thận và chính xác để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân và tránh được những vấn đề tiềm ẩn có thể gặp phải sau can thiệp.

Biểu hiện khi có dị vật trong giác mạc

Để nhận biết có dị vật trong mắt, đây là những dấu hiệu quan trọng mà bạn cần lưu ý:

• Đau nhói trong mắt: Cảm giác đau nhói hoặc đau nhức phát sinh từ khu vực mắt có thể là dấu hiệu rõ ràng của việc có dị vật gây tổn thương.
• Nóng rát và kích ứng: Một cảm giác nóng rát và kích ứng trong mắt thường xuất hiện khi có dị vật gây kẹt hoặc gây sưng tấy vùng mắt.
• Cảm giác có cái gì đó trong mắt: Một cảm giác lạ và khó chịu như có một vật thể lạ kẹt trong mắt có thể là dấu hiệu tiêu biểu của dị vật trong giác mạc.
• Chảy nước mắt và đỏ mắt: Sự kích ứng từ dị vật trong mắt có thể dẫn đến tình trạng chảy nước mắt và mắt đỏ.
• Nháy mắt liên tục: Phản xạ tự nhiên của cơ thể để loại bỏ dị vật có thể là việc nháy mắt liên tục để cố gắng loại bỏ nó.
• Cảm giác khó chịu khi chớp mắt: Cảm giác không thoải mái hoặc đau rát khi chớp mắt cũng có thể là một biểu hiện của sự kích thích từ dị vật.
• Mờ mắt hoặc mất thị lực ở mắt: Dị vật trong giác mạc có thể gây ra mờ mắt hoặc mất thị lực tạm thời, tùy thuộc vào mức độ tổn thương.
• Nhạy cảm với ánh sáng: Mắt có thể trở nên nhạy cảm với ánh sáng khi bị kích thích bởi dị vật, gây ra cảm giác không thoải mái.
• Chảy máu vào tròng trắng mắt (xuất huyết kết mạc): Trong các trường hợp nghiêm trọng, dị vật có thể gây ra xuất huyết kết mạc, làm cho tròng trắng mắt chảy máu, một tình trạng cần phải được xử lý ngay lập tức.

Nếu bạn cảm thấy mắt đau liên tục hoặc có sự thay đổi về thị lực, hãy liên hệ ngay với bác sĩ chuyên khoa Mắt để được sơ cứu và xử trí đúng cách, tránh được tổn thương nặng hơn cho mắt. Đây là một biện pháp quan trọng để bảo vệ sức khỏe của mắt và duy trì thị lực.

Cách xử lý dị vật giác mạc

Bệnh nhân mắc phải tình trạng dị vật ở giác mạc cần được đưa đến cơ sở y tế để được khám và tư vấn bởi các bác sĩ chuyên khoa. Quy trình lấy dị vật trong giác mạc có thể thực hiện theo các phương pháp sau, tùy thuộc vào mức độ và vị trí của dị vật:

• Dị vật ở trên hoặc trong kết mạc: Trong trường hợp này, dị vật thường có thể được loại bỏ ngay bằng cách rửa sạch tay, vạch mắt bệnh nhân và sử dụng một miếng vải sạch và mềm để đẩy nhẹ dị vật ra khỏi mắt. Đối với các hạt bụi nhỏ, có thể sử dụng phương pháp chớp mắt trong một chén nước sạch hoặc rửa mắt liên tục bằng nước sạch để làm trôi dị vật ra.
• Dị vật nằm trên giác mạc hoặc xuyên qua nhãn cầu: Trong trường hợp này, việc nhỏ phẩm nhuộm fluorescein vào mắt có thể cần thiết để phát hiện các vết trầy xước hoặc xuyên thủng do dị vật gây ra. Đôi khi, cần phải thực hiện các chẩn đoán hình ảnh như siêu âm hoặc chụp X quang.
• Dị vật lớn và găm sâu: Trong trường hợp này, việc gây tê cho bề mặt mắt bằng dung dịch nhỏ mắt thường được thực hiện trước khi sử dụng các dụng cụ chuyên dụng để gắp và loại bỏ dị vật. Sau khi loại bỏ, bác sĩ thường sẽ kê đơn thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc mỡ có chứa kháng sinh và băng lại vùng mắt.

Sau khi dị vật đã được loại bỏ, việc vệ sinh mắt bằng nước sạch là cần thiết. Bệnh nhân cũng có thể được khuyến nghị sử dụng thuốc mỡ tra mắt chloramphenicol ba lần mỗi ngày. Trong trường hợp đau nhiều, việc băng mắt có thể được thực hiện trong khoảng 4 giờ. Bệnh nhân cần được kiểm tra lại sau 24 giờ để đảm bảo không có bất kỳ triệu chứng lạ nào xuất hiện. Điều này là quan trọng để đảm bảo sự khỏe mạnh và sự phục hồi của mắt.

Phòng ngừa dị vật trong mắt

Dị vật có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực cho mắt, bao gồm cộm, đau, và trầy xước các bộ phận bên trong. Nếu không được xử lý và điều trị kịp thời, chúng có thể ảnh hưởng đến thị lực của bạn. Vì vậy, việc chăm sóc và phòng ngừa dị vật là rất quan trọng, và bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Tuyệt đối không dùng tay dụi mắt: Việc này có thể dẫn đến trầy xước và tổn thương giác mạc, vì vậy luôn luôn hạn chế việc chạm vào mắt bằng tay.
• Đeo kính bảo hộ khi làm việc: Đặc biệt là khi làm việc ở những nơi có nhiều bụi, như trong xưởng gỗ. Đeo kính bảo hộ cũng là một biện pháp an toàn khi tham gia vào các hoạt động ngoài trời hoặc thể thao.
• Tránh sử dụng nhíp hoặc đồ dùng sắc nhọn: Việc sử dụng những đồ dùng sắc nhọn có thể gây ra tổn thương cho mắt, vì vậy hãy tránh sử dụng chúng để lấy dị vật.
• Hạn chế tiếp xúc với các môi trường có nguy cơ: Tránh đứng hoặc đi gần những nơi thường xuyên tiếp xúc với bụi, hoặc nơi có máy mài, máy khoan hoặc máy cưa gỗ. Những nơi này có nguy cơ cao về việc gây ra dị vật vào mắt.

Việc nhận biết và xử lý dị vật giác mạc một cách kịp thời là rất quan trọng để tránh các biến chứng nghiêm trọng và bảo vệ sức khỏe của mắt. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn cả là việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa để tránh việc mắc phải tình trạng này. Bằng cách tuân thủ các biện pháp an toàn và hạn chế tiếp xúc với các môi trường có nguy cơ, chúng ta có thể giảm thiểu khả năng dị vật ở giác mạc.

Xem thêm: 

• Cách sơ cứu hóc dị vật hiệu quả, an toàn
• Cách xử lý khi bị dị vật thực quản nhanh chóng