Liên hệ giữa suy thận và sỏi thận như thế nào?

Suy thận và sỏi thận đều là những vấn đề tổn thương thận làm suy giảm chức năng nhiệm vụ của thận gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe người bệnh. Vậy liệu suy thận và sỏi thận có ảnh hưởng đến nhau như thế nào?

Tìm hiểu về suy thận và sỏi thận

Suy thận và sỏi thận là khái niệm chỉ các tổn thương liên quan đến thận trong hệ tiết niệu.

Suy thận là gì?

Tình trạng suy giảm chức năng của cơ quan thận được định nghĩa là suy thận, hay còn được biết đến dưới tên thận yếu. Suy thận có thể phát sinh do nhiều nguyên nhân và bệnh lý khác nhau.

Thường thì, suy thận được chia thành hai nhóm chính dựa trên thời gian mắc bệnh: Suy thận cấp (còn gọi là tổn thương thận cấp) và suy thận mạn (hay bệnh thận mạn).

Sỏi thận là gì?

Sỏi thận còn được gọi là sạn thận, là một tình trạng bệnh lý xuất hiện khi các chất khoáng trong nước tiểu bắt đầu tập trung lại trong các cơ quan như thận, bàng quang và niệu quản, hình thành thành các tinh thể rắn, thường là tinh thể calci. Kích thước của những viên sỏi này có thể lớn đến vài centimet.

Sỏi thận thường hình thành khi lượng nước tiểu giảm đi và nồng độ các chất khoáng trong nước tiểu tăng cao. Khi một trong hai hoặc cả hai yếu tố này diễn ra trong thời gian dài, nguy cơ hình thành sỏi thận sẽ tăng lên.

Với những viên sỏi thận nhỏ, chúng thường có thể được đẩy ra ngoài cơ thể qua quá trình đi tiểu. Tuy nhiên, khi sỏi có kích thước lớn di chuyển qua các cơ quan như thận, niệu quản và bàng quang, chúng gây ra sự cọ xát và có thể gây tổn thương, thậm chí tắc nghẽn đường dẫn nước tiểu, để lại những hậu quả nghiêm trọng và khó đoán trước.

Liên hệ giữa suy thận và sỏi thận như thế nào?

Sỏi thận xuất phát từ hiện tượng lắng đọng các khoáng chất trong thận và đường tiết niệu do việc tiết nước thải đi kèm với khoáng chất không đủ. Kết quả là sỏi hình thành. Trong trường hợp sỏi nhỏ chỉ tồn tại trong thận, chúng thường không gây ra triệu chứng hoặc có thể được loại bỏ qua đường tiểu mà không gây ra vấn đề gì đáng lo ngại. Nhưng khi sỏi lớn di chuyển, chúng có thể xâm nhập vào đường tiết niệu, tạo cơ hội cho sự cọ xát và tiếp xúc, gây ra cơn đau.

Sự cọ xát của sỏi và khả năng tắc nghẽn niệu quản có thể gây tác động đến niêm mạc niệu quản, làm cho niêm mạc trở nên dễ bị viêm nhiễm. Nếu tình trạng này kéo dài, có thể dẫn đến xơ hóa đường tiểu và làm giảm chức năng thận, gây suy thận. Có một số tình huống mà sỏi thận có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm:

Viêm bể thận và đường tiết niệu cấp tính: Khi sỏi di chuyển và gây cọ xát, chúng có thể làm tổn thương niêm mạc ống thận và đường tiết niệu, dẫn tới nguy cơ nhiễm khuẩn. Mức độ viêm nhiễm cấp tính, nếu được điều trị đúng cách, có thể được khắc phục hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu không được chữa trị kịp thời, nó có thể dẫn tới suy thận cấp tính.

Viêm thận và bể thận mãn tính: Nếu viêm bể thận cấp tính tái phát nhiều lần hoặc không được điều trị, các tổ chức thận có thể bị xơ hóa, làm giảm chức năng thận theo thời gian, dẫn đến suy thận mãn tính.

Suy thận cấp tính: Sỏi di chuyển đến niệu quản và gây tắc nghẽn có thể dẫn đến tình trạng ứ nước toàn phần, tạo điều kiện cho sự phát triển của suy thận cấp tính.

Suy thận mãn tính: Cuối cùng, biến chứng nguy hiểm nhất của sỏi thận là suy thận mãn tính. Do diễn biến lặng lẽ, viêm thận tái phát đa lần có thể khiến cho các tổ chức thận bị xơ hóa, dẫn đến suy giảm chức năng thận. Dù ban đầu tình trạng có thể nhẹ nhàng, nhưng không có phương pháp điều trị nguyên nhân một cách triệt hạ.

Thông qua việc hiểu rõ những rủi ro này, chúng ta có thể nhận thức hơn về tầm quan trọng của việc phát hiện và điều trị sỏi thận kịp thời.

Phòng tránh suy thận do sỏi thận

Đối với những người mắc bệnh sỏi thận, việc tuân thủ chế độ ăn uống theo hướng dẫn của bác sĩ là vô cùng quan trọng để ngăn ngừa sự tái phát của bệnh và tránh những biến chứng nguy hiểm, đặc biệt là suy thận. Dưới đây là những điểm cần quan tâm trong chế độ ăn uống mà người mắc bệnh sỏi thận cần tuân thủ:

Hạn chế ăn muối: Việc ăn các thực phẩm giàu muối có thể tăng nồng độ natri trong nước tiểu, gây thúc đẩy việc bài tiết canxi qua nước tiểu và làm tăng nguy cơ hình thành sỏi thận.

Hạn chế đường: Sucrose và fructose có trong đường có thể góp phần làm tăng nguy cơ phát triển sỏi thận, cũng như các tình trạng khác như đái tháo đường, tăng huyết áp và béo phì.

Giới hạn tiêu thụ thịt đỏ: Thịt đỏ giàu protein và sắt, và việc ăn nhiều thịt đỏ có thể làm giảm nồng độ pH của nước tiểu, tăng sự bài tiết canxi qua nước tiểu và làm giảm mức citrat niệu - một chất có khả năng ngăn chặn hình thành sỏi thận.

Hạn chế thực phẩm giàu oxalat: Một số loại thực phẩm có chứa oxalat, khi tiêu thụ, chất này sẽ tương tác với canxi trong nước tiểu, tạo ra sỏi thận. Việc hạn chế tiêu thụ thực phẩm này có thể giúp giảm nguy cơ hình thành sỏi.

Uống đủ nước: Để hỗ trợ quá trình loại bỏ chất thải và ngăn tạo thành sỏi, bệnh nhân sỏi thận cần uống đủ lượng nước hàng ngày (khoảng 2 - 2.5 lít). Uống nước chanh sau bữa sáng cũng có thể hỗ trợ trong việc điều trị bệnh sỏi thận.

Sỏi thận nếu không được điều trị và để kéo dài có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đáng kể đến chức năng thận và sức khỏe của người bệnh. Việc tuân thủ đúng chế độ ăn uống và hướng dẫn từ bác sĩ có thể giúp ngăn chặn những tình trạng này và duy trì sức khỏe tốt nhất cho cơ thể.

Xem thêm: 

• Sỏi thận 9mm có nguy hiểm không
• Bị sỏi thận 8mm có nguy hiểm không
• Một số dấu hiệu sỏi thận có thể bạn chưa biết