Nguyên nhân trẻ biếng ăn là gì? Các dấu hiệu và cách cải thiện

Bên cạnh niềm vui đón con yêu chào đời, sự lo lắng cũng hiện hữu trong suy nghĩ của nhiều ba mẹ khi phải đối diện với những thử thách, trong hành trình nuôi dưỡng con phía trước, đặc biệt là vấn đề dinh dưỡng của trẻ nhỏ với các biểu hiện như biếng ăn, sức đề kháng yếu, suy dinh dưỡng,... Vậy nguyên nhân trẻ biếng ăn là gì? Làm sao để cải thiện vấn đề này để con yêu phát triển khỏe mạnh, bài viết sau đây sẽ cùng ba mẹ tìm hiểu kỹ hơn về vấn đề này.

Dấu hiệu nhận biết trẻ biếng ăn

Trẻ biếng ăn dẫn đến nhiều ảnh hưởng cho sức khỏe như chậm tăng cân, thiếu hụt nhiều dưỡng chất nghiêm trọng,... với các triệu chứng như sau:

• Trẻ không tăng cân trong 3 tháng liên tục hoặc tăng rất chậm.
• Tới bữa ăn trẻ không thấy đói hoặc không hứng thú.
• Tới bữa ăn trẻ thường quấy khóc hoặc tìm cách để không phải ăn.
• Trẻ ăn ít và thời gian của mỗi bữa ăn cũng kéo dài lâu hơn bình thường.
• Trẻ có biểu hiện buồn nôn khi thấy thức ăn hoặc không chịu ăn các thức ăn đã được chuẩn bị.
• Trẻ ngậm thức ăn trong miệng, không nhai, không nuốt hoặc nhả ra trên bàn.

7 nguyên nhân trẻ biếng ăn và chậm tăng cân

Dù ở giai đoạn bú mẹ hoàn toàn, ăn dặm hay đã ăn cơm, vẫn luôn xảy ra tình trạng trẻ biếng ăn và dưới đây là những nguyên nhân trẻ biếng ăn thường gặp nhất ba mẹ nên lưu ý:

Mẹ cho bé ăn dặm quá sớm

Cho trẻ ăn dặm sớm cũng là nguyên nhân trẻ biếng ăn. Theo khuyến khích từ các chuyên gia, thời điểm cho trẻ ăn dặm phù hợp nhất từ 6 tháng trở lên, lúc này hệ tiêu hóa của trẻ đã hoàn thiện và có thể bổ sung thêm dinh dưỡng từ các thực phẩm bên ngoài.

Riêng trường hợp cho trẻ ăn sớm trước thời gian trên có thể làm trẻ dễ bị thiếu vitamin B, quá trình chuyển hóa thức ăn chậm hơn, hấp thụ dinh dưỡng kém,... khiến trẻ dễ bị táo bón, chướng bụng, nhiều vấn đề tiêu hóa khác dẫn đến trẻ bị khó chịu và biếng ăn.

Trẻ bị thiếu máu và dưỡng chất

Nguyên nhân trẻ biếng ăn tiếp theo là thiếu hụt các nguồn dưỡng chất như kẽm, selen,... nếu không bổ sung vi chất tình trạng biếng ăn sẽ kéo dài, gây suy dinh dưỡng, còi cọc,...

Trẻ thay đổi sinh lý hoặc mắc bệnh

Nguyên nhân dẫn đến tình trạng biếng ăn của trẻ là do thay đổi tâm lý giữa 16 cột mốc phát triển của trẻ trong giai đoạn đầu đời như thời kỳ ăn dặm, tập bò, tập lẫy, tập đi,...

Giai đoạn này sẽ kéo dài trong khoảng thời gian từ 1 - 2 ngày hoặc 1 - 2 tuần, nhưng bố mẹ cần lưu ý nếu tình trạng này kéo dài trong nhiều tuần, cần tham khảo ý kiến bác sĩ đưa ra giải pháp phù hợp.

Trẻ biếng ăn tâm lý

Biếng ăn tâm lý cũng là nguyên nhân trẻ biếng ăn phổ biến ở Việt Nam, có thể do cách chăm sóc ăn uống của trẻ chưa được thoải mái, thực tế nhiều gia đình ép trẻ ăn uống theo cách của người lớn bằng nhiều hình thức từ “dụ dỗ” tới “la mắng” gây áp lực tâm lý lên trẻ, dẫn đến việc trẻ có cái nhìn tiêu cực với đồ ăn.

Ba mẹ tập cho trẻ ăn không đúng cách

Có nhiều ba mẹ vô tình tạo thói quen xấu cho trẻ khi ăn như:

• Vừa ăn vừa xem tivi làm trẻ mất tập trung khi ăn và dẫn đến tình trạng ăn chậm.
• Cho trẻ ăn nhiều bánh kẹo trước bữa chính làm trẻ bị no, không thể ăn thêm được.
• Không cố định thời gian ăn cho trẻ, trẻ sẽ quen với việc bỏ bữa làm ảnh hưởng đến sức khỏe.

Bé thiếu chất từ trong bụng mẹ

Bà bầu mang thai suy dinh dưỡng trong thai kỳ, thiếu các chất như canxi, kẽm,... làm trẻ bị suy dinh dưỡng ngay trong bụng, sau khi chào đời trẻ bị thiếu cân và có thể lười bú mẹ.

Chế độ ăn không phù hợp

Chế độ dinh dưỡng là nguyên nhân phổ biến dẫn đến việc trẻ biếng ăn, cụ thể:

Món ăn đơn điệu: Với các món ăn thường xuyên, ít thay đổi sẽ làm trẻ bị ngán khi ăn và dẫn đến biếng ăn.

Món ăn không hợp khẩu vị: Mẹ nên để ý đến sở thích của trẻ để kết hợp nhiều loại thực phẩm chế biến món ăn theo sở thích của trẻ, để bé ăn với tâm lý thoải mái nhất.

Bé có nhiều bữa phụ: Như đã đề cập ở trên, việc ăn nhiều quà vặt trước bữa chính sẽ làm bé no bụng và không muốn ăn thêm nữa, ngoài ra ba mẹ cũng nên lưu ý các món quà vặt chứa nhiều dầu mỡ và chất tạo ngọt cũng không tốt cho sức khỏe của bé.

Gợi ý cách khắc phục tình trạng biếng ăn ở trẻ từ chuyên gia

Sau khi tìm hiểu các nguyên nhân trẻ biếng ăn, ba mẹ cần có sự kết hợp giữa gia đình, nhà trường và chuyên gia dinh dưỡng để sớm giúp trẻ ăn ngon miệng và đảm bảo cơ thể được bổ sung đủ dinh dưỡng cần thiết qua một số cách dưới đây.

Thay đổi đa dạng cách chế biến món ăn

Món ăn cho trẻ nhỏ ngoài việc đủ dinh dưỡng còn yêu cầu về cách chế biến đa dạng mỗi ngày như luộc, hấp, cháo, soup,... đồng thời hình thức trình bày bắt mắt để trẻ bị thu hút với màu sắc và kích thích ăn nhiều hơn.

Mặt khác mẹ bỉm có thể cùng bé chọn những thực phẩm yêu thích, cùng tham gia nấu ăn với mẹ để kích thích trẻ ăn ngon miệng hơn.

Tập thói quen cho trẻ không ăn vặt trước bữa chính

Thực tế nhiều ba mẹ để bé tự ý quyết định giờ ăn theo ý thích, nên trẻ sẽ thoải mái ăn vặt mình muốn, không ăn đúng bữa chính nên dễ làm trẻ bị no và dẫn tới biếng ăn. Do đó ba mẹ nên kiểm soát thói quen ăn vặt của trẻ và tự thỏa thuận với bé rằng chỉ được ăn vặt sau khi ăn bữa chính để hình thành nếp ăn uống cho bé.

Khuyến khích trẻ tập thể thao, vận động

Bên cạnh thói quen ăn vặt và thay đổi cách chế biến, vấn đề vận động ở trẻ nhỏ cũng cần được ba mẹ quan tâm. Để cải thiện tình trạng biếng ăn, chậm lớn ở bé, mỗi ngày các phụ huynh có thể cùng trẻ ra ngoài chơi các trò vận động nhẹ như tập xe đạp, đi bơi, đá banh,... để trẻ tiêu hao năng lượng nhiều nhất và sẽ ăn ngon miệng hơn trong các bữa ăn chính.

Một số cách khác

• Tẩy giun định kỳ 6 tháng/lần cho bé yêu vì sức đề kháng của bé còn yếu nên dễ bị nhiễm sán, giun,... dẫn đến biếng ăn, suy nhược cơ thể, chậm tăng cân,...
• Không tự ý trộn thuốc vào món ăn làm thay đổi hương vị món ăn yêu thích của bé vì từ lần sau bé sẽ có sự đề phòng với món ăn đó.
• Kết hợp bổ sung các thực phẩm giàu vi chất, men tiêu hóa hoặc thực phẩm chứa lysine và vitamin thiết yếu để tăng cường tiêu hóa và hấp thụ dinh dưỡng, tuy nhiên ba mẹ cần tham khảo ý kiến bác sĩ để chọn sản phẩm phù hợp với cơ địa của bé giải quyết câu hỏi biếng ăn ở trẻ do đâu.
• Không ép bé ăn nhiều theo ý người lớn chỉ để tăng cân.
• Khi trẻ biếng ăn do mọc răng, ba mẹ cần giảm đau cho trẻ trước vì thực tế ba mẹ thường không để ý đến các vấn đề về răng miệng của trẻ như viêm loét miệng,... Nên ba mẹ cần giảm đau cho trẻ trước, vì nếu đau quá trẻ khó ăn và gây biếng ăn. 

Nguyên nhân trẻ biếng ăn thực tế sẽ xuất phát từ vấn đề khác nhau, thậm chí do trẻ tỏ ra không thích món ăn đó hoặc do rối loạn tâm lý nên dẫn đến biểu hiện ghét ăn uống. Hy vọng qua bài viết trên ba mẹ sẽ hiểu rõ và xác định đúng nguyên nhân gây cảm giác chán ăn cho bé yêu của mình, từ đó có cách khắc phục phù hợp nhất cho mỗi bé.