Rối loạn vận mạch não: Nguyên nhân và cách điều trị

Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn sâu sắc về rối loạn vận mạch não, từ định nghĩa, nguyên nhân, triệu chứng, cho đến cách điều trị và phòng ngừa. Hãy cùng nhau tìm hiểu nhé!

Rối loạn vận mạch não là gì?

Rối loạn vận mạch não là một tình trạng y khoa phức tạp, trong đó các mạch máu cung cấp máu cho não gặp phải các vấn đề bất thường. Các mạch máu não nuôi não như động mạch và tĩnh mạch bị rối loạn, dẫn đến quá trình cung cấp máu bị gián đoạn. Vì thế, sự vận chuyển oxy và chất dinh dưỡng cần thiết đến các tế bào não bị trì hoãn và có thể dẫn đến các hậu quả nghiêm trọng.

Triệu chứng khi mắc rối loạn vận mạch não

Rối loạn vận mạch não có thể biểu hiện qua nhiều triệu chứng khác nhau, phụ thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương mạch máu. Khi mức độ tổn thương não càng lớn thì triệu chứng gây ra cho bệnh nhân càng nặng nề. Các triệu chứng khi mắc phải rối loạn trong vận mạch ở não bao gồm:

• Đau đầu do vận mạch và chóng mặt: Khi lưu lượng máu đến não bị giảm, các tế bào não không nhận đủ oxy và chất dinh dưỡng, dẫn đến đau đầu và chóng mặt. Đau đầu có thể từ nhẹ đến nặng, thường xuyên hoặc gián đoạn. Đau có thể là cảm giác nặng nề, căng tức xung quanh đầu, hoặc đau nhức âm ỉ.
• Rối loạn thị giác: Rối loạn vận mạch não có thể gây ra các vấn đề về thị giác như mờ mắt, nhìn đôi, hoặc mất tạm thời khả năng nhìn. Điều này xảy ra do sự giảm lưu lượng máu đến các vùng của não kiểm soát thị giác, làm suy giảm chức năng nhìn.
• Yếu cơ hoặc tê liệt: Khi bị rối loạn vận mạch có thể làm suy yếu hoặc làm mất hoàn toàn khả năng vận động của một hoặc nhiều nhóm cơ. Điều này thường xuất hiện rõ ràng trên một bên cơ thể. Các triệu chứng có thể bao gồm sự yếu đột ngột của cánh tay, chân, hoặc khuôn mặt, đôi khi kèm theo cảm giác tê bì.
• Rối loạn ngôn ngữ: Khi mắc phải tổn thương ở các vùng não chịu trách nhiệm cho ngôn ngữ có thể gây ra những rối loạn này. Người bệnh có thể gặp tình trạng khó khăn trong việc nói hoặc hiểu ngôn ngữ. Điều này bao gồm khó khăn trong việc tìm từ, nói lắp, hoặc không thể hiểu được những gì người khác nói.

Nhận biết sớm các triệu chứng của rối loạn vận mạch não là cực kỳ quan trọng, vì nó có thể giúp định hướng các biện pháp can thiệp y khoa kịp thời. Nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng nào trong số này, việc tìm kiếm sự tư vấn y khoa ngay lập tức là điều cần thiết để đánh giá và điều trị thích hợp.

Nguyên nhân gây rối loạn vận mạch ở não

Rối loạn vận mạch não là một tình trạng y khoa nghiêm trọng, có thể phát sinh từ nhiều nguyên nhân khác nhau. Mỗi nguyên nhân dưới đây đều góp phần tạo nên rủi ro và thách thức trong việc duy trì sức khỏe của hệ thống mạch máu não.

Xơ vữa động mạch

Xơ vữa động mạch là một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra rối loạn vận mạch. Đây là quá trình tích tụ mảng bám gồm chất béo, cholesterol, canxi và các chất khác trên thành động mạch. Quá trình này làm hẹp và cứng các mạch máu, ảnh hưởng đến độ đàn hồi của chúng. Khi các động mạch bị hẹp, lưu lượng máu cung cấp oxy và chất dinh dưỡng đến não giảm đi đáng kể, gây ra rối loạn vận mạch não. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng như đau đầu, chóng mặt và thậm chí là đột quỵ. 

Bệnh lý mạch máu

Các tình trạng bệnh lý về mạch máu, như viêm động mạch, không chỉ gây hẹp mạch máu mà còn gây tổn thương nội mạc mạch máu. Khi các mạch máu bị viêm và tổn thương, lưu lượng máu đến não bị giảm và gây ra rối loạn vận mạch não.

Huyết khối trong lòng mạch

Bên cạnh đó, huyết khối và tắc nghẽn mạch máu tạo nên cục máu đông hình thành bên trong các mạch máu. Chúng có thể phát triển do nhiều nguyên nhân, bao gồm tốc độ lưu thông máu chậm, tổn thương nội mạc mạch máu, hoặc do các rối loạn đông máu. Khi một cục máu đông chặn dòng máu đến não, nó gây ra tình trạng thiếu máu cục bộ, làm giảm oxy và chất dinh dưỡng cần thiết cho não. Điều này có thể gây ra rối loạn vận mạch não và các triệu chứng như yếu cơ, khó nói, hoặc mất cảm giác.

Chấn thương

Tai nạn và chấn thương ở đầu và cổ có thể gây tổn thương trực tiếp đến các mạch máu não. Điều này có thể dẫn đến sưng, viêm, hoặc thậm chí là vỡ mạch máu, gây rối loạn vận mạch não. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của chấn thương, tác động có thể từ nhẹ đến nghiêm trọng, bao gồm cả nguy cơ đột quỵ và tổn thương não vĩnh viễn.

Các phương pháp điều trị rối loạn vận mạch ở não

Việc điều trị rối loạn vận mạch não đòi hỏi một phương pháp tiếp cận toàn diện, tập trung vào việc giảm thiểu nguy cơ và quản lý các triệu chứng. Mức độ điều trị có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân cụ thể và độ nghiêm trọng của người bệnh. Dưới đây là một số phương pháp điều trị chính rối loạn vận mạch ở não chính:

Điều trị dựa trên nguyên nhân gây ra rối loạn vận mạch

• Đối với xơ vữa động mạch: Nên sử dụng thuốc hạ lipid máu (như statins) để giảm cholesterol, thuốc hạ huyết áp, và các biện pháp điều chỉnh lối sống như chế độ ăn giàu rau củ, ít chất béo, tập thể dục thể thao.
• Đối với huyết khối: Thuốc chống đông máu hoặc chất ức chế kết tập tiểu cầu có thể được chỉ định để ngăn chặn hình thành cục huyết khối mới và giảm nguy cơ đột quỵ.
• Đối với chấn thương: Cần thực hiện phục hồi chức năng thông qua các bài tập vật lý trị liệu.

Điều trị triệu chứng của bệnh rối loạn vận mạch

Có thể sử dụng thuốc giảm đau và các biện pháp thư giãn, như thiền hoặc yoga, để giảm bớt triệu chứng đau đầu và chóng mặt do rối loạn vận mạch não gây ra.

Điều trị rối loạn thị giác thì tùy thuộc vào nguyên nhân, có thể cần đến liệu pháp hỗ trợ hoặc các phương pháp điều chỉnh thị giác cụ thể.

Trong trường hợp tắc nghẽn nghiêm trọng, phẫu thuật hoặc can thiệp nội mạch như đặt stent hoặc loại bỏ huyết khối có thể được cân nhắc và thực hiện. Việc đặt stent nhằm mục đích nong rộng các mạch máu đã bị hẹp, giúp máu lưu thông đến não tốt hơn. Phẫu thuật loại bỏ huyết khối nhằm loại bỏ các vật cản trong lòng mạch não, từ đó máu đến não được dễ dàng.

Sự chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời là chìa khóa để ngăn chặn các biến chứng nghiêm trọng như đột quỵ. Ngoài thực hiện các biện pháp điều trị đã nêu trên, cần duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tăng cường hoạt động thể chất, và kiểm soát các yếu tố nguy cơ. Đồng thời, cần theo dõi sức khoẻ định kỳ để đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh phương pháp điều trị khi cần thiết.

Rối loạn vận mạch não là một tình trạng y tế nghiêm trọng cần được chú ý và can thiệp kịp thời. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và nguyên nhân, cùng với sự điều trị chuyên nghiệp, kết hợp thay đổi lối sống, có thể giúp giảm thiểu rủi ro, mang lại cuộc sống tốt hơn cho người bệnh. Mong qua bài viết này đã giúp bạn đọc hiểu rõ tình trạng này, cũng như nắm được chìa khóa để bảo vệ sức khoẻ của não bộ.

Xem thêm:

• Nguyên nhân và cách phòng ngừa bệnh ù tai vận mạch
• Ù tai rối loạn vận mạch có nguy hiểm không?