Tán sỏi bằng sóng xung kích: Phương pháp điều trị cho người bị sỏi

Bài viết này sẽ cung cấp cái nhìn tổng quan về nguyên lý hoạt động, quy trình thực hiện, cũng như những lợi ích và rủi ro tiềm ẩn của phương pháp tán sỏi bằng sóng xung kích. Hãy cùng khám phá bài viết để hiểu rõ hơn về lựa chọn điều trị này trong việc chăm sóc sức khỏe bạn nhé!

Phương pháp tán sỏi bằng sóng xung kích

Tán sỏi bằng sóng xung kích là gì?

Tán sỏi bằng sóng xung kích là một thủ thuật hiện đại, hiệu quả trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến sỏi thận, niệu quản, ống mật và ống tụy. Phương pháp này sử dụng sóng xung kích được phát ra từ máy tán sỏi, có khả năng phá vỡ sỏi thành những mảnh nhỏ mà không cần can thiệp phẫu thuật xâm lấn. Qua việc nhắm mục tiêu chính xác bằng tia X, sóng xung kích sẽ tác động trực tiếp vào sỏi, giúp cho việc loại bỏ chúng trở nên dễ dàng hơn cho bác sĩ.

Đặc biệt, với sỏi ở thận và niệu quản, các mảnh vụn sẽ theo nước tiểu thoát ra ngoài một cách tự nhiên, giảm thiểu đau đớn và thời gian hồi phục cho bệnh nhân.

Cơ chế hoạt động tán sỏi bằng sóng xung kích

Tán sỏi bằng sóng xung kích sử dụng sóng xung kích để phá vỡ sỏi thành những mảnh nhỏ. Sóng xung kích hoạt động dựa trên nguyên lý áp lực âm với bước sóng ngắn, thường dưới 10 microsecond. Điều này cho phép sóng tập trung tác động trực tiếp vào viên sỏi mà không làm tổn thương các mô xung quanh.

Máy tán sỏi bằng sóng xung kích bao gồm bốn bộ phận chính:

• Nguồn tạo sóng xung kích: Có ba nguồn tạo sóng xung kích chính là điện thủy lực, điện từ trường và áp điện. Đặc biệt, điện thủy lực với đặc điểm nổi bật là điện cực được đặt trong một dung dịch dẫn truyền điện. Điều này không chỉ giúp điện cực ít bị bào mòn mà còn đảm bảo cường độ sóng ổn định hơn.
• Thiết bị tập trung sóng: Thiết bị này giúp định hướng sóng xung kích vào tiêu điểm chính xác, tối ưu hóa khả năng phá vỡ sỏi.
• Hệ thống định vị sỏi: Nhằm mục đích xác định vị trí sỏi một cách chính xác, có thể sử dụng một trong hai hoặc cả hai thiết bị máy siêu âm và soi huỳnh quang.
• Môi trường dẫn truyền sóng: Môi trường này đóng vai trò quan trọng trong việc truyền sóng xung kích từ máy vào cơ thể, giúp sóng xung kích tác động lên sỏi một cách hiệu quả nhất.

Quy trình thực hiện tán sỏi bằng sóng xung kích

Tán sỏi bằng sóng xung kích được chỉ định cho những đối tượng nào?

Phương pháp tán sỏi bằng sóng xung kích thường được chỉ định cho các bệnh nhân mắc sỏi thận, sỏi niệu quản và một số tình huống đặc biệt khác. Phương pháp này được khuyến nghị cho bệnh nhân có kích thước sỏi trong khoảng 6 - 15 mm và có cấu trúc thận bình thường. Đối với các trường hợp có sỏi nhỏ hơn 6 - 7 mm nhưng bệnh nhân xuất hiện triệu chứng nặng, việc can thiệp cũng cần được xem xét.

Phương pháp tán sỏi bằng sóng xung kích thường được áp dụng khi sỏi niệu quản nằm ở đoạn 1/3 trên, gần đài bể thận và có kích thước nhỏ hơn 10 mm. Đối với những viên sỏi ở đoạn giữa hoặc đoạn dưới của niệu quản, tán sỏi nội soi ngược dòng là lựa chọn tối ưu hơn. Ngoài ra, sóng xung kích cũng có thể được sử dụng để điều trị những trường hợp sỏi còn sót lại sau khi thực hiện tán sỏi qua da, hoặc khi sỏi bám vào ống thông niệu quản.

Lưu ý phương pháp tán sỏi bằng sóng xung kích không được sử dụng cho các đối tượng sau: Phụ nữ mang thai, bệnh nhân mắc chứng rối loạn đông máu, viêm đường niệu cấp hoặc tắc nghẽn đường niệu và bệnh nhân béo phì.

Quy trình tán sỏi bằng sóng xung kích

Quy trình tán sỏi bằng sóng xung kích diễn ra theo các bước cơ bản sau:

• Bệnh nhân sẽ nằm trên máy tán sỏi, với lưng tiếp xúc với thiết bị phát sóng xung kích, đảm bảo chính xác vị trí của viên sỏi.
• Bác sĩ sẽ điều chỉnh sóng xung kích để tập trung vào viên sỏi sau khi đã xác định được vị trí sỏi, thông thường không quá 3000 nhịp để đảm bảo an toàn cho bệnh nhân.
• Đây là phương pháp ít xâm lấn và các mảnh vụn sỏi sẽ tự thải ra qua nước tiểu sau khoảng 7 - 15 ngày. Thời gian tán sỏi thường kéo dài từ 30 đến 45 phút, sau khi thực hiện, bệnh nhân có thể ra viện sau một thời gian nghỉ ngơi ngắn.

Tán sỏi bằng sóng xung kích cần chú ý gì?

Rủi ro của phương pháp tán sỏi bằng sóng xung kích 

Mảnh sỏi vụn có kích thước nhỏ hơn 5 mm có khả năng tự đào thải qua nước tiểu. Tuy nhiên, những mảnh sỏi này vẫn có thể gây ra nguy cơ nhiễm trùng đường tiết niệu, đau quặn thận, thậm chí có khả năng tái phát sỏi trở lại.

Bên cạnh đó, vi khuẩn và các nội độc tố trong nước tiểu cũng có thể xâm nhập vào máu, đặc biệt là trong trường hợp có tổn thương mô và mạch máu do sóng xung kích. Vì vậy, việc theo dõi, quản lý sau điều trị là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe của bệnh nhân.

Quy trình tán sỏi bằng sóng xung kích có ưu và nhược điểm gì?

Một trong những ưu điểm lớn nhất của phương pháp này là khả năng điều trị sỏi mà không cần phẫu thuật, giúp hạn chế các biến chứng có thể xảy ra. Bệnh nhân thường nằm viện ngắn, khả năng phục hồi nhanh chóng và chi phí điều trị thấp hơn so với phương pháp phẫu thuật truyền thống.

Tuy nhiên, phương pháp này cũng tồn tại một số nhược điểm. Không phải tất cả các loại sỏi thận đều có thể được điều trị bằng sóng xung kích; một số loại sỏi có kích thước hoặc vị trí nhất định có thể không phù hợp sử dụng phương pháp điều trị này. 

Bên cạnh đó, sau khi thực hiện tán sỏi bằng sóng xung kích, có thể một số mảnh sỏi vẫn còn tồn tại trong cơ thể, lúc này cần áp dụng thêm các biện pháp điều trị khác để loại bỏ triệt để.

Tán sỏi bằng sóng xung kích là một phương pháp điều trị hiện đại, an toàn và hiệu quả cho những bệnh nhân mắc sỏi thận, sỏi niệu quản. Với phương pháp này, bệnh nhân có thể không cần phẫu thuật, giúp giảm thiểu biến chứng, thời gian nằm viện và chi phí điều trị. Hãy tham khảo lời khuyên từ bác sĩ để có quyết định phù hợp với tình trạng bản thân.