Tế bào gốc máu cuống rốn là gì? Tế bào gốc máu cuống rốn được lấy từ đâu?

Tế bào máu cuống rốn là một loại tế bào gốc tạo máu ở dạng phôi thai với khả năng tăng sinh tốt và dễ lưu trữ. Sau khi được lưu trữ, tế bào gốc cuống rốn có thể được dùng trong ứng dụng y học khi cần thiết. Trong bài viết hôm nay, hãy cùng đi vào tìm hiểu chi tiết về loại tế bào gốc này nhé!

Tế bào gốc máu cuống rốn là gì?

Tế bào gốc máu cuống rốn là những tế bào gốc tạo máu được thu thập từ máu có trong dây rốn và bánh nhau sau khi em bé được sinh ra. Đây là loại tế bào gốc ở dạng phôi thai, có khả năng tự tái tạo và phát triển thành các tế bào máu như hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu. Tế bào gốc máu cuống rốn được đánh giá cao vì chưa từng tiếp xúc với các tác nhân gây bệnh, có khả năng tăng sinh tốt và dễ dàng lưu trữ lâu dài. So với tế bào gốc trưởng thành, tế bào gốc từ máu cuống rốn ít bị đào thải hơn khi ghép vào cơ thể. Ngoài ra, tỷ lệ nhiễm virus lây truyền qua đường máu trong tế bào gốc này cũng rất thấp.

Trước đây, bánh nhau và dây rốn sau khi cắt bỏ được coi là chất thải y tế. Tuy nhiên, với sự phát triển của phương pháp điều trị bệnh bằng tế bào gốc, máu cuống rốn đã được thu thập, xử lý, kiểm tra chất lượng và bảo quản, để khi cần thiết có thể sử dụng để chữa trị cho chính đứa trẻ hoặc các thành viên trong gia đình.

Vào những năm đầu thập niên 80, các nghiên cứu đã chứng minh máu cuống rốn chứa lượng lớn tế bào gốc tạo máu. Các tế bào gốc này có thể thay thế tế bào gốc tủy xương trong việc điều trị các bệnh lý liên quan đến hệ tạo máu. Bên cạnh đó, các nhà khoa học cũng phát hiện và phân lập được các tế bào gốc biểu mô và tế bào gốc trung mô, mặc dù tỷ lệ chúng trong máu cuống rốn khá thấp.

Tế bào gốc máu cuống rốn được lấy từ đâu?

Quá trình thu thập tế bào gốc máu cuống rốn không xâm lấn, không gây đau cho cả mẹ và em bé. Kỹ thuật này có thể áp dụng cho cả sinh mổ và sinh thường. Trước khi tiến hành lưu trữ tế bào gốc máu cuống rốn, mẹ bầu cần đến cơ sở lưu trữ để làm các xét nghiệm và kiểm tra sức khỏe, nhằm đảm bảo không mắc các bệnh lây truyền qua đường máu, từ đó đáp ứng các yêu cầu để tiến hành lưu trữ theo quy định.

Máu cuống rốn được lấy từ tĩnh mạch của dây rốn. Kỹ thuật viên sẽ sử dụng túi thu thập vô trùng để thu máu, tương tự như quá trình lấy máu của người hiến. Thời điểm thu thập tốt nhất là ngay sau khi bác sĩ kẹp và cắt dây rốn khỏi em bé, khi bánh nhau vẫn còn trong tử cung của mẹ (trước khi tiến hành sổ nhau).

Nếu không thể thu thập máu cuống rốn ngay tại thời điểm trên, thì việc thu thập sẽ được thực hiện sau khi bánh nhau được lấy ra khỏi tử cung của mẹ. Khi đó, kỹ thuật viên sẽ đặt dây rốn và bánh nhau vào dụng cụ chuyên dụng, treo lên giá cao và tiến hành thu máu cuống rốn. Tuy nhiên, lượng máu thu được và số lượng tế bào gốc sẽ ít hơn so với phương pháp thu thập ngay trước khi sổ nhau.

Sau khi thu thập, máu cuống rốn sẽ được xử lý bằng các kỹ thuật chuyên sâu. Các bác sĩ và kỹ thuật viên sẽ tách chiết tế bào gốc từ máu cuống rốn thông qua hệ thống bán tự động hoặc hoàn toàn tự động.

Tế bào gốc máu cuống rốn được ứng dụng ra sao?

Tế bào gốc máu cuống rốn có khả năng phát triển thành nhiều loại tế bào máu khác nhau. Chẳng hạn như:

• Tế bào hồng cầu giúp vận chuyển oxy đến các tế bào trong cơ thể.
• Tiểu cầu có vai trò quan trọng trong việc cầm máu khi có vết thương.
• Tế bào bạch cầu thực hiện chức năng bảo vệ cơ thể, giúp chống lại các tác nhân gây bệnh.

Điều này có nghĩa là tế bào gốc máu cuống rốn có thể được sử dụng để điều trị nhiều bệnh lý liên quan đến hệ tạo máu, tương tự như phương pháp ghép tủy xương, đồng thời hỗ trợ điều trị các rối loạn di truyền trong hệ tạo máu.

Theo thống kê năm 2010, tế bào gốc máu cuống rốn đã được ứng dụng trong việc điều trị hơn 80 loại bệnh. Khoảng 50% các bệnh ung thư ở trẻ em có thể điều trị bằng phương pháp cấy ghép tế bào gốc. Kể từ năm 1988, đã có hơn 40.000 ca ghép tế bào gốc được thực hiện.

Ngày nay, tế bào gốc máu cuống rốn được ứng dụng để điều trị nhiều bệnh lý, bao gồm các rối loạn trong hệ tạo máu, các bệnh chuyển hóa, rối loạn miễn dịch và bệnh ung thư máu. Đã có rất nhiều bệnh nhân trên khắp thế giới được cứu sống nhờ vào các phương pháp điều trị sử dụng tế bào gốc máu cuống rốn.

Lợi ích của việc lưu trữ tế bào gốc cuống rốn

Việc quyết định đăng ký lưu trữ tế bào gốc máu cuống rốn cho con mang đến một số lợi ích thiết thực như:

• Tăng cơ hội điều trị cho trẻ và các thành viên trong gia đình: Tế bào gốc máu cuống rốn được coi là một dạng bảo hiểm sinh học cho trẻ. Nếu sau này trẻ không may mắc phải các bệnh lý di truyền hoặc các bệnh do tác động từ môi trường, đặc biệt là những bệnh liên quan đến hệ miễn dịch hoặc máu thì có thể sử dụng tế bào gốc máu cuống rốn như một cơ hội điều trị bệnh.
• Tế bào gốc trung mô từ máu cuống rốn là một nguồn chữa trị tiềm năng: Máu cuống rốn có chứa một lượng tế bào gốc trung mô nhất định. Các tế bào này có khả năng điều hòa hệ miễn dịch, rất có lợi cho người nhận tế bào gốc đồng loại. Bên cạnh đó, tế bào gốc trung mô, cùng với các tế bào khác trong máu cuống rốn, tạo ra môi trường lý tưởng để hỗ trợ sự phát triển của tế bào gốc tạo máu trong quá trình ghép.

Tế bào gốc máu cuống rốn đã được chứng minh là có nhiều ứng dụng hữu ích trong y học hiện đại. Với nhiều ưu điểm vượt trội như không xâm lấn trong quá trình thu thập, không gây đau đớn cho mẹ và bé, tế bào gốc máu cuống rốn đã trở thành một nguồn tài nguyên quý giá, mở ra nhiều cơ hội điều trị bệnh cho trẻ và các thành viên trong gia đình.