Thắc mắc: Bị stress có tăng cân không?

Dưới áp lực của cuộc sống, công việc, các mối quan hệ,... chúng ta rất dễ bị stress. Điều đáng lo ngại hơn là cân nặng lại còn tăng trong khi chúng ta đang phải đối mặt với tình trạng stress hàng ngày. Làm sao đây? Bạn đừng quá lo nhé. Những thông tin trong bài viết này sẽ giúp bạn hiểu hơn về mối quan hệ giữa stress và tăng cân để từ đó bạn có thể áp dụng những biện pháp kiểm soát phù hợp.

Stress có tăng cân không?

Nếu bạn thắc mắc "Liệu bị stress có tăng cân không?" thì câu trả lời là "Có". Mối quan hệ phức tạp giữa căng thẳng (hay stress) và tăng cân được thúc đẩy bởi sự gia tăng nồng độ cortisol và một loạt các hành vi không lành mạnh xảy ra khi căng thẳng xuất hiện.

Hormone stress gia tăng khiến bạn tăng cân

Khi bị stress, cơ chế phòng vệ của cơ thể chúng ta bắt đầu hoạt động, giải phóng cortisol - loại hormone gây căng thẳng điển hình. Phản ứng sinh học này được thiết lập để cung cấp năng lượng cần thiết chống lại nguồn gây căng thẳng. Kết quả là, adrenaline và cortisol tăng vọt trong hệ thống của chúng ta, kích hoạt giải phóng glucose vào máu để chúng ta cảm thấy tràn đầy năng lượng tích cực.

Tuy nhiên, một khi căng thẳng giảm bớt, lượng đường trong máu giảm mạnh và cortisol có vai trò phải bổ sung năng lượng dự trữ cho chúng ta. Quá trình này kéo theo những tác động về trọng lượng cơ thể.

Cortisol khiến chúng ta thèm đường

Đường là nguồn năng lượng mà cơ thể chúng ta khao khát trong thời gian bị stress. Cortisol làm tăng ham muốn của chúng ta đối với các món ăn có đường vì cơ thể chúng ta coi đó là một nguồn nhiên liệu hiệu quả. Theo thời gian, sở thích đồ ngọt này hình thành thói quen, dẫn đến việc tích trữ lượng đường dư thừa. Thật không may, kết quả chung của việc dự trữ này là sự tích tụ mỡ bụng, kết quả trực tiếp của việc tăng cân do căng thẳng.

Cortisol làm chậm quá trình trao đổi chất

Ảnh hưởng của cortisol vượt ra ngoài cảm giác thèm ăn. Nó cũng điều chỉnh quá trình trao đổi chất của bạn, làm chậm quá trình này và khiến quá trình giảm cân trở thành một cuộc chiến khó khăn. Hơn nữa, mức độ căng thẳng tăng cao dẫn đến tăng sản xuất insulin, một loại hormone nổi tiếng trong việc thúc đẩy lưu trữ chất béo.

Các thói quen không lành mạnh khi stress làm tăng cân

Ngoài sự ảnh hưởng nội tiết tố, stress còn gây ra một loạt thói quen không lành mạnh góp phần gây tăng cân. Dưới đây là một số ví dụ điển hình:

Sự cám dỗ của thức ăn nhanh

Khi căng thẳng hiện diện, bạn thường sẽ ưu tiên chọn thức ăn nhanh, tiện lợi nhưng nhiều dầu mỡ. Thật không may, những lựa chọn này có xu hướng chứa nhiều calo, càng làm trầm trọng thêm tình trạng cân nặng của chúng ta.

Ăn uống theo cảm xúc

Cortisol không chỉ dừng lại ở việc thúc đầy cảm giác thèm ăn. Dưới ảnh hưởng của nó, cảm xúc của chúng ta thường quyết định thói quen ăn uống của chúng ta. Căng thẳng, kết hợp với cortisol, khiến chúng ta tiêu thụ nhiều hơn, một loại cơ chế đối phó. Việc ăn uống theo cảm xúc này chắc chắn sẽ dẫn đến tăng cân.

Ít tập thể dục

Sự thờ ơ do căng thẳng gây ra là một thực tế không thể phủ nhận. Một ngày bận rộn làm chúng ta mất hứng thú với các hoạt động thể chất và phần lớn thời gian của chúng ta dành cho việc ngồi. Lối sống ít vận động này góp phần tích trữ năng lượng dư thừa, làm tăng thêm cân nặng.

Thiếu ngủ

Stress thường sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ của chúng ta, gây rối loạn giấc ngủ, thiếu ngủ, mất ngủ. Ai cũng biết rằng, một giấc ngủ ngon, chất lượng sẽ giúp cơ thể chúng ta được nghỉ ngơi, tái tạo năng lượng. Thiếu ngủ gây ra sự chậm lại trong quá trình trao đổi chất, dẫn đến giảm tiêu hao năng lượng và tích tụ mỡ không mong muốn.

Như vậy, bị stress có tăng cân không thì chắc chắn là nó sẽ khiến bạn tăng cân một cách mất kiểm soát. Mối liên hệ giữa stress và tăng cân là một mạng lưới phức tạp của các phản ứng nội tiết tố và mô hình hành vi. Hiểu mối liên hệ này sẽ giúp chúng ta có thêm sức mạnh để chống lại căng thẳng không chỉ vì sức khỏe tinh thần mà còn vì sức khỏe thể chất của chúng ta.

Những rủi ro từ căng thẳng và tăng cân

Bên trên, bạn đã giải đáp cho câu hỏi stress có tăng cân không rồi. Nếu bạn để quá trình căng thẳng kéo dài, cơ thể mệt mỏi, suy yếu trong khi cân nặng lại tăng lên quá nhiều thì điều gì sẽ xảy ra? Đây chính là lúc mối đe dọa tiềm ẩn tấn công bạn, chính là trầm cảm, huyết áp cao, mất ngủ, bệnh tim, lo âu và béo phì…

Tăng huyết áp

Sự kết hợp không mong muốn giữa stress và tăng cân bao vây hệ thống tim mạch của bạn, biểu hiện là tăng huyết áp - tiền thân của bệnh tim và đột quỵ. Áp lực dồn lên các mạch máu của bạn và kéo theo những mối đe dọa nghiêm trọng không báo trước.

Bệnh tiểu đường

Khi cân nặng tăng lên, sự cân bằng phức tạp trong quá trình trao đổi chất của cơ thể bạn bị lệch hướng. Tăng cân và căng thẳng phủ bóng đen lên độ nhạy insulin, mở đường cho bệnh tiểu đường - một chứng rối loạn mãn tính đòi hỏi sự quản lý tỉ mỉ.

Bệnh tim và đột quỵ

Tăng cân không chỉ gây gánh nặng cho hình thể của bạn, nó còn nhắm vào chính trái tim của bạn. Tăng cân do căng thẳng tạo ra một cơ hội cho bệnh tim và đột quỵ xảy ra, đe dọa sức khỏe của bạn bất cứ lúc nào.

Khả năng sinh sản

Mối liên hệ giữa căng thẳng, tăng cân còn khiến bạn đối mặt với các vấn đề về khả năng sinh sản.

Giảm chức năng phổi và hệ hô hấp

Hệ thống hô hấp có thể chùn bước trước gánh nặng của việc tăng cân do căng thẳng. Khi đó, chức năng phổi suy giảm kéo theo hàng loạt những ảnh hưởng nghiêm trọng tiếp theo.

Ung thư

Béo phì có mối liên quan đến một số bệnh ung thư, bao gồm ung thư tuyến tụy, thực quản, ruột kết, vú, thận.

Sức khỏe tinh thần

Khi căng thẳng kéo theo tăng cân, sự ảnh hưởng của mối quan hệ này còn tác động đến sức khỏe tinh thần. Trầm cảm và lo lắng khiến cảm xúc của bạn trở nên tiêu cực hơn.

Những giải pháp khắc phục việc stress làm tăng cân

Stress là tình trạng phổ biến trong cuộc sống hiện đại ngày nay, song sẽ không ai mong muốn mình bị stress nhấn chìm. Các biện pháp đơn giản nhưng hiệu quả sau đây sẽ giúp bạn vượt qua thử thách và đón nhận một cuộc sống lành mạnh, cân bằng hơn.

Tập thể dục đều đặn

Bắt tay vào hành trình hoạt động thể chất có lẽ là bước đơn giản và hiệu quả nhất mà bạn có thể thực hiện. Thể dục thể thao mang lại rất nhiều lợi ích - từ giảm căng thẳng và đốt cháy calo đến tăng cường trao đổi chất và sức khỏe tổng thể. Đây là giải pháp toàn diện giúp thu hẹp khoảng cách giữa việc quản lý căng thẳng và kiểm soát cân nặng.

Bạn có thể tập thể dục bất cứ khi nào, miễn là nó phù hợp và tiện nhất cho bạn. Ngay cả việc chọn cầu thang bộ thay cho thang máy cũng là một cách bạn đưa thói quen vận động vào cuộc sống hàng ngày, mà ngay cả chính bạn cũng không nhận ra ngay hiệu quả mà nó mang lại.

Chế độ ăn uống lành mạnh

Cuộc chiến chống tăng cân do stress gây ra có thể được củng cố thông qua các lựa chọn thực phẩm hợp lý. Một chế độ ăn uống đầy đủ dưỡng chất, cân bằng là rất quan trọng để bạn vui khỏe hơn mỗi ngày.

Các loại thực phẩm như sữa chua, trứng, cá và trái cây,... không thể thiếu trong thực đơn mỗi tuần để giúp cơ thể bạn được bổ sung những chất dinh dưỡng thiết yếu.

Bổ sung nước

Trong cuộc chiến kiểm soát stress lẫn cân nặng, nước là thành phần không thể thiếu.

Cảm giác khát thường có thể ngụy trang thành cơn đói, dẫn đến việc tiêu thụ calo không cần thiết. Do đó, chu kỳ ăn uống quá độ và tăng cân cứ thế kéo dài. Hãy phá vỡ chuỗi này bằng cách thực hiện hành động đơn giản là uống nước - một ly nước sẽ giúp giải tỏa cơn khát và kiểm soát khả năng tăng cân hiệu quả.

Cách tiếp cận toàn diện

Loại bỏ tình trạng tăng cân do căng thẳng trong cuộc sống của bạn là một nỗ lực nhiều mặt. Những biện pháp này, mặc dù hiệu quả, nhưng chỉ là một phần của bức tranh tổng thể. Ngoài tập thể dục và dinh dưỡng còn có một loạt các kỹ thuật quản lý căng thẳng đang cần bạn kết hợp áp dụng. Bạn có thể tham khảo các cách giải tỏa stress hoặc các phương pháp hạn chế stress như dùng nến thơm giảm stress,... tạo cho tinh thần thoải mái nhất.

Thực hành chánh niệm

Kết hợp thiền vào chế độ sinh hoạt hàng ngày của bạn, mang lại sự an ủi cho tâm trí và là nơi trú ẩn khỏi sự căng thẳng. Hòa mình vào âm nhạc sẽ đưa bạn đến một cõi yên bình.

Tóm lại, câu hỏi "Stress có tăng cân không?" thì chắc chắn là "Có". Stress làm tăng hormone cortisol và khiến bạn thường xuyên có những thói quen không lành mạnh ảnh hưởng đến cân nặng. Khi bạn điều hướng các biện pháp giảm stress, tránh tăng cân bằng tăng cường tập thể dục, dinh dưỡng lành mạnh, hydrat hóa và kiểm soát căng thẳng, bạn nhất định sẽ tiến gần và nắm bắt được một cuộc sống mà nơi đó căng thẳng không còn tồn tại.