Thoái hóa cột sống đau xương khớp, coi chừng biến chứng khó lường

Khi bị thoái hóa cột sống, người bệnh sẽ bị những cơn đau hành hạ, ảnh hưởng rất lớn đến sinh hoạt hàng ngày, tâm lý và chất lượng cuộc sống. Để điều trị bệnh thoái hóa cột sống đau xương khớp hiệu quả, người bệnh cần hiểu rõ nguyên nhân và triệu chứng của bệnh, từ đó biết cách chữa bệnh và phòng bệnh đúng cách.

Thoái hóa cột sống đau xương khớp là gì?

Nguyên nhân gây bệnh

Thoái hóa cột sống đau xương khớp thường xảy ra ở người già

Thoái hóa cột sống đau xương khớp là tình trạng viêm xương khớp tại cột sống. Đây là một căn bệnh mạn tính, có thể xảy ra ở cột sống cổ, cột sống ngực (trên và giữa lưng), đặc biệt phổ biến ở cột sống thắt lưng (phần lưng dưới).

Đối tượng có nguy cơ cao bị thoái hóa cột sống thuộc các nhóm sau đây:

• Người trên 60 tuổi.
• Nam dưới 45 tuổi, nữ trên 45 tuổi.
• Người thừa cân, béo phì.
• Người có tiền sử viêm xương khớp hoặc chấn thương.
• Những người làm công việc văn phòng hoặc hoạt động thể lực mạnh.

Bệnh thoái hóa cột sống xuất phát từ hai nhóm nguyên nhân gồm nguyên nhân nguyên phát và nguyên nhân thứ phát.

Nguyên nhân nguyên phát

• Một trong những tác nhân chính gây ra bệnh thoái hóa cột sống là quá trình lão hóa tự nhiên. Khi tuổi tác càng cao thì cấu trúc cột sống càng suy yếu, gây ra các triệu chứng như bao xơ đĩa đệm dễ bị rách vỡ, đĩa đệm bị mất nước, dây chằng bị xơ hóa hoặc các mô sụn bị hao mòn.
• Thông thường, bệnh diễn tiến nhanh hay chậm phụ thuộc vào chế độ ăn uống và lối sống sinh hoạt của mỗi người.
• Mọi người thường ngồi tư thế gập cổ, gù lưng, nằm gối quá cao hoặc vận động thể thao không đúng cách.
• Chế độ dinh dưỡng thiếu Canxi, Magie, Glucosamine hoặc Collagen tuýp 2 khiến cột sống ngày càng hư hại, tăng nguy cơ mắc bệnh xương khớp. Thoái hóa cột sống còn xuất phát từ thói quen ăn nhiều thức ăn nhanh, thức ăn nhiều dầu mỡ hoặc lạm dụng chất kích thích như rượu bia, thuốc lá.

Nguyên nhân thứ phát

• Những người làm việc văn phòng, ít vận động hoặc lao động nặng nhọc nhưng sai tư thế khiến cột sống mất đi đường cong sinh lý, cả cơ thể gập cong về phía trước.
• Người bệnh bị chấn thương trong quá trình sinh hoạt, vận động hoặc té ngã do tai nạn.

Triệu chứng thoái hóa cột sống gây đau xương khớp

Người bị thoái hóa cột sống sẽ gặp triệu chứng chung như sau:

• Đau nhức, cứng cơ cổ, lưng và vai gáy vào buổi sáng sớm.
• Mệt mỏi, khó thở, sốt kèm theo co thắt dạ dày.
• Đau cột sống âm ỉ, khi vận động càng đau nhiều hơn và khi nghỉ ngơi thì giảm đau.
• Yếu hoặc tê bì chân tay. Đau ở mức độ nghiêm trọng có thể ảnh hưởng tới tủy sống, dây thần kinh cột sống.
• Đau đầu, chóng mặt hoặc đau ở vai.

Thoái hóa cột sống đau xương khớp làm đau đầu, chóng mặt, mất ngủ

Người bị thoái hóa cột sống cổ sẽ gặp triệu chứng sau:

• Đau nhức cổ, cứng cổ, vận động cổ khó khăn. Cơn đau xuất hiện đột ngột và đau nhiều kéo dài trong vài giờ hoặc vài ngày, có thể lan xuống một bên vai hoặc cánh tay.
• Tình trạng tê, yếu liệt ngón tay, cánh tay hoặc bả vai.
• Nếu bị thoái hóa đốt sống cổ C1 – C2 sẽ có biểu hiện như ngáp, đau đầu, chóng mặt.

Người bị thoái hóa cột sống lưng sẽ gặp triệu chứng sau:

• Đau thắt lưng âm ỉ, cơn đau kéo dài trong nhiều tuần.
• Khi người bệnh vận động, ở tư thế cong, xoay người hoặc nâng vác đồ vật nặng, cơn đau có thể tăng lên.
• Khi tình trạng thoái hóa cột sống thắt lưng L3 L4 trở nên nghiêm trọng, cơn đau ở lưng có thể lan xuống chân, gây tê liệt và mất thăng bằng khi di chuyển.
• Thoái hóa đốt sống lưng gây mất kiểm soát ruột hoặc bàng quang, kèm theo cơn đau co thắt cơ bắp.

Biến chứng của thoái hóa cột sống

Nếu bệnh thoái hóa cột sống đau xương khớp không được chữa trị kịp thời, có thể dẫn đến nhiều biến chứng, nặng nhất là tàn phế hoặc mất khả năng đi lại.

Biến chứng thoái hóa cột sống cổ

• Người bệnh mất ngủ kéo dài, mệt mỏi, thậm chí tăng nguy cơ đột quỵ.
• Biến chứng thoái hóa cột sống thắt lưng khiến huyết áp không ổn định, tăng giảm bất thường, ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân.
• Thoái hóa cột sống cổ có thể cản trở lưu thông máu tới não, gây rối loạn tiền đình với các triệu chứng như đau đầu, chóng mặt hoặc chán ăn.
• Các bộ phận bị thoái hóa chuyển sang tình trạng thoát vị đĩa đệm, gây mất kiểm soát vận động, nặng thì dẫn đến cơ thể teo cơ hoặc bại liệt.
• Đốt sống cổ bị thoái hóa, lệch khỏi vị trí ban đầu khiến cấu trúc cột sống cổ chèn ép dây thần kinh chi phối hoạt động tim, dẫn đến rối loạn nhịp tim kéo dài hoặc xuất hiện các cơn đau tim đột ngột.
• Rối loạn dây thần kinh thực vật khiến người bệnh mất kiểm soát đại tiểu tiện.

Biến chứng thoái hóa cột sống vùng thắt lưng

• Do bị đau dữ dội ở thắt lưng, người bệnh phải đứng hoặc di chuyển ở tư thế cúi người xuống hoặc nghiêng người, về lâu dài, cột sống thắt lưng bị biến dạng như gù, vẹo hoặc cong, ảnh hưởng lớn đến đời sống sinh hoạt.
• Thoái hóa cột sống lưng chèn dây thần kinh khiến người bệnh cảm thấy đau lan tỏa vùng mông và tứ chi, có thể gây đau nhức, co cơ và tăng nguy cơ bại liệt.
• Bệnh ảnh hưởng tới thị lực, mắt sưng đau, người bệnh sợ ánh sáng. Một số người có tầm nhìn bị thu nhỏ và có thể bị mù.
• Xuất hiện các cơn đau bầu ngực dai dẳng do gốc thần kinh của cột sống cổ số 6 và số 7 bị chèn ép bởi các gai xương.

Điều trị thoái hóa cột sống, cần làm gì?

Luyện tập tăng cường sức khỏe cột sống

Thoái hoá cột sống nên tập gì? Để hỗ trợ điều trị thoái hóa cột sống đau xương khớp, người bệnh cần luyện tập thường xuyên. Các bài tập có tác dụng kéo giãn cột sống một cách tự nhiên, giúp phục hồi các tổn thương ở đốt sống nhanh chóng, đồng thời hệ thống các khớp cũng trở nên linh hoạt và dẻo dai.

Tuy nhiên, nếu người bệnh tập những bài không phù hợp có thể tạo áp lực thêm cho cột sống, khiến bệnh tiến triển nặng hơn trong khi cơn đau nhức vẫn kéo dài. Tốt nhất người bệnh cần nhờ đến sự tư vấn của bác sĩ để lựa chọn các bài tập phù hợp cho mình.

Các bài tập kéo giãn cột sống giúp phục hồi tổn thương ở đốt sống

Chữa thoái hóa cột sống bằng thuốc

Người bị thoái hóa đốt sống uống thuốc gì để mang lại hiệu quả giảm đau? Dựa theo triệu chứng lâm sàng, để điều trị thoái hóa cột sống đau xương khớp, người bệnh có thể sử dụng một số loại thuốc như thuốc giảm đau Paracetamol, thuốc giãn cơ, thuốc chống viêm không Steroid, thuốc điều trị triệu chứng tác dụng chậm như Glucosamine Sulfate, thuốc ức chế IL1 và tiêm corticoid tại chỗ.

Tuy nhiên người bệnh cần lưu ý rằng các loại thuốc chỉ hỗ trợ giảm cơn đau tạm thời, không thể phục hồi các cấu trúc cột sống đã bị thoái hóa. Nếu ngưng sử dụng thuốc, người bệnh sẽ bị đau nghiêm trọng hơn trước đây. Chưa kể, nhiều bệnh nhân muốn nhanh khỏi bệnh đã tự ý tăng liều dùng thuốc thay vì dùng theo chỉ định của bác sĩ, dẫn đến suy giảm chức năng gan và thận, tăng nguy cơ chảy máu hoặc loét thủng dạ dày.

Châm cứu hỗ trợ giảm đau

Châm cứu giúp xoa dịu cơn đau do thoái hóa cột sống nhanh chóng nhưng chỉ có tác dụng tạm thời vì chưa giải quyết triệt để nguyên nhân gây bệnh. Ngoài ra, người bệnh cần hết sức cẩn trọng khi châm cứu vì có thể để lại một số tác dụng phụ hoặc rủi ro như nhiễm trùng, liệt, teo cơ…

Phẫu thuật cột sống

Bác sĩ chỉ định phẫu thuật cột sống để giải quyết tình trạng trượt đốt sống và hẹp ống sống, thoát vị đĩa đệm kéo dài, gây ảnh hưởng tới sinh hoạt và chất lượng cuộc sống. Theo nhận định của chuyên gia, phẫu thuật cột sống tiềm ẩn nhiều rủi ro và gây nguy hiểm cho người bệnh như rủi ro từ quá trình gây mê toàn thân, có thể gây buồn nôn, đau họng, khô miệng, ớn lạnh hoặc đau tim, đột quỵ, tổn thương não. Bạn có thể tìm hiểu mổ thoái hoá cột sống bao nhiêu tiền.

Ngoài ra, sau khi trải qua cuộc phẫu thuật liên quan tới cột sống, bệnh nhân có thể gặp phải tình trạng đau nhức, rối loạn đông máu, thậm chí là nhiễm trùng. Như vậy, bệnh nhân và người nhà cần cân nhắc thật kỹ càng trước khi quyết định phẫu thuật.

Quỳnh Trang

Nguồn tham khảo: Tổng hợp