Thói quen ăn uống ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?

Trong cuộc sống hàng ngày, chúng ta có thể vô tình duy trì các thói quen xấu ảnh hưởng đến sức khỏe mà không biết. Ngoài thói quen xấu liên quan đến lối sống, vận động, còn có những thói quen xấu về ăn uống khiến sức khỏe tổng thể bị ảnh hưởng. Vì vậy, hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu về thói quen ăn uống ảnh hưởng đến sức khỏe, đâu là thói quen tốt nên duy trì và đâu là thói quen xấu cần sớm từ bỏ bạn nhé!

Thói quen ăn uống ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào?

Có thể thấy, các thói quen ăn uống hàng ngày có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể của chúng ta theo cả hướng tích cực lẫn tiêu cực. Ngay bây giờ chúng ta sẽ cùng tìm hiểu chi tiết về điều đó.

Các tác động tích cực

Chế độ ăn uống cân đối, đa dạng và đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng (chất đạm, chất béo, chất bột đường, vitamin và khoáng chất) là nền tảng cho một cơ thể khỏe mạnh. Chất bột đường là nguồn năng lượng chính cho cơ thể. Chất đạm cần thiết cho sự phát triển và sửa chữa tế bào, sản xuất hormone và enzyme. Chất béo cung cấp năng lượng, hỗ trợ hấp thu vitamin tan trong dầu (A, D, E, K) và bảo vệ các cơ quan nội tạng. Vitamin và khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong nhiều quá trình sinh học, từ tăng cường hệ miễn dịch, giúp duy trì sức khỏe xương và răng.

Một chế độ ăn lành mạnh cũng giúp tăng cường hệ miễn dịch của cơ thể. Rau củ quả, trái cây và ngũ cốc nguyên hạt cung cấp các chất chống oxy hóa, vitamin (C, E) và khoáng chất (kẽm, selen) giúp tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại bệnh tật. Theo một nghiên cứu năm 2018 trên tạp chí Nutrients, những người ăn nhiều rau củ quả có nguy cơ mắc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp thấp hơn so với những người ăn ít rau củ quả.

Ăn uống điều độ, kết hợp với hoạt động thể chất, giúp duy trì cân nặng hợp lý, giảm nguy cơ béo phì. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), duy trì cân nặng hợp lý có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch lên đến 35% và nguy cơ mắc bệnh tiểu đường tuýp 2 lên đến 58%.

Các tác động tiêu cực

Ngoài các thói quen ăn uống lành mạnh, cũng có những thói quen ăn uống sẽ tàn phá cơ thể chúng ta. Một thói quen ăn uống ảnh hưởng đến sức khỏe theo hướng tiêu cực là ăn nhiều đồ ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn, đồ uống có đường và chất béo bão hòa. Việc này có thể dẫn đến tăng cân không kiểm soát, béo phì. 

Béo phì làm tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, tim mạch, huyết áp cao, đột quỵ và một số loại ung thư. Theo một nghiên cứu năm 2017 trên tạp chí The Lancet, chế độ ăn uống kém lành mạnh là nguyên nhân gây ra khoảng 11 triệu ca tử vong trên toàn cầu mỗi năm.

Ăn uống không đa dạng, thiếu rau củ quả và các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng cũng là thói quen ăn uống nguy hại gây thiếu hụt vitamin và khoáng chất. Thiếu sắt là nguyên nhân phổ biến nhất gây thiếu máu, trong khi thiếu vitamin A có thể dẫn đến mù lòa ở trẻ em.

Thói quen ăn uống kém lành mạnh ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần, gây ra các vấn đề về tiêu hóa. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ giữa chế độ ăn uống kém lành mạnh với các vấn đề sức khỏe tâm thần như trầm cảm, lo âu và rối loạn ăn uống. Thói quen ăn quá nhanh, ăn quá nhiều hoặc ăn quá ít chất xơ có thể gây ra các vấn đề tiêu hóa như táo bón, tiêu chảy và hội chứng ruột kích thích.

Thói quen ăn uống có hại cho sức khỏe cần tránh

Qua nội dung trên đây có lẽ bạn đã biết thói quen ăn uống ảnh hưởng đến sức khỏe như thế nào. Vì vậy, chúng ta cần cố gắng tránh xa các thói quen ăn uống có hại cho sức khỏe như:

• Ăn quá nhiều đồ ăn chế biến sẵn và đồ ăn nhanh: Các loại thực phẩm này thường chứa nhiều đường, muối, chất béo không lành mạnh và chất bảo quản, có thể gây tăng cân, tăng huyết áp, tiểu đường và các bệnh tim mạch. Ăn quá nhiều đồ ăn chế biến sẵn chính là một thói quen ăn uống gây ung thư.
• Ăn quá nhanh và ăn quá no: Ăn quá nhanh khiến não bộ không kịp nhận tín hiệu no, dẫn đến ăn quá nhiều. Ăn quá no gây áp lực lên hệ tiêu hóa và có thể gây ra các vấn đề như đầy bụng, khó tiêu.
• Uống không đủ nước: Nước rất quan trọng cho mọi chức năng của cơ thể. Uống không đủ nước có thể gây mất nước, mệt mỏi, táo bón và ảnh hưởng đến chức năng thận.
• Thói quen bỏ ăn sáng rất có hại cho sức khỏe: Bữa sáng cung cấp năng lượng cho cơ thể hoạt động suốt buổi sáng. Bỏ bữa sáng có thể gây mệt mỏi, giảm tập trung và tăng nguy cơ ăn quá nhiều vào các bữa sau.
• Lạm dụng đồ uống có cồn và đường: Đồ uống có cồn và đường cung cấp nhiều calo rỗng, không có giá trị dinh dưỡng và có thể gây tăng cân, làm gan nhiễm mỡ và các vấn đề sức khỏe khác.
• Ăn không đủ rau xanh và trái cây: Rau xanh và trái cây cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết cho cơ thể. Thiếu các chất này có thể làm giảm sức đề kháng, tăng nguy cơ mắc bệnh mãn tính. Tuy nhiên, nhiều người vẫn giữ thói quen ăn uống ảnh hưởng đến sức khỏe theo hướng tiêu cực này.

Thói quen ăn uống tốt cho sức khỏe cần duy trì

Để duy trì một sức khỏe tốt, bạn nên duy trì những thói quen ăn uống lành mạnh sau đây:

• Ăn uống điều độ, đủ 3 bữa chính mỗi ngày (sáng, trưa và tối). Bạn tuyệt đối không nên bỏ bữa, đặc biệt là bữa sáng. Việc ăn đúng giờ, tránh ăn quá muộn vào buổi tối cũng rất cần thiết.
• Tăng cường rau xanh và trái cây, mỗi người nên ăn ít nhất 5 phần rau củ quả mỗi ngày.
• Bạn cũng nên chọn ngũ cốc nguyên hạt: Gạo lứt, bánh mì nguyên cám, yến mạch... thay vì ngũ cốc tinh chế.
• Ưu tiên protein nạc (Thịt gà không da, cá, đậu hũ, các loại đậu…).
• Hạn chế chất béo bão hòa và chất béo chuyển hóa có nhiều trong đồ ăn nhanh, đồ ăn chế biến sẵn, mỡ động vật.
• Hạn chế đồ uống có đường, bánh kẹo, nước ngọt và thực phẩm chế biến sẵn.
• Uống ít nhất 2 lít nước mỗi ngày, hạn chế đồ uống có đường, đồ uống có cồn. Nếu bắt buộc phải uống, nên uống những đồ uống này một cách có chừng mực.

Thói quen ăn uống ảnh hưởng đến sức khỏe theo cả hướng tích cực và tiêu cực. Để có một sức khỏe tốt, bạn nên xây dựng một chế độ ăn uống lành mạnh, cân đối và đa dạng. Nếu bạn có bất kỳ mối quan tâm nào về sức khỏe hoặc chế độ ăn uống, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để được tư vấn cụ thể hơn.