Trẻ ăn dặm bị táo bón: Nguyên nhân và cách điều trị

Ăn dặm là giai đoạn quan trọng trong quá trình phát triển của trẻ nhỏ. Tuy nhiên, không ít trường hợp trẻ ăn dặm bị táo bón. Táo bón không chỉ khiến trẻ khó chịu, nếu kéo dài còn ảnh hưởng tới sự phát triển của trẻ. Vậy nên, các bậc phụ huynh cần hiểu rõ nguyên nhân gây táo bón ở trẻ ăn dặm và cách để giúp con trẻ xử lý kịp thời nhé! 

Nguyên nhân gây táo bón ở trẻ ăn dặm

Trẻ ăn dặm bị táo bón thường bắt đầu từ giai đoạn chuyển sang chế độ ăn đặc, một số nguyên nhân gây táo bón ở trẻ ăn dặm như sau:

Chưa quen với thức ăn đặc

Khi mới chuyển sang ăn đặc, hệ tiêu hóa của trẻ chưa thích nghi kịp, dẫn tới tình trạng táo bón. Hệ tiêu hóa cần thời gian để làm việc “cật lực” hơn và làm quen với loại thức ăn mới, hoàn toàn khác với sữa mẹ. 

Không đủ nước

Trẻ ăn dặm bị táo bón có thể do không cung cấp đủ nước cho cơ thể. Nước giúp phân mềm và dễ rời khỏi ruột. Vậy nên ngược lại khi thiếu nước thì phân khô và khó để đào thải ra ngoài, gây táo bón.

Thói quen, cảm xúc

Sự căng thẳng, lo lắng hoặc thay đổi môi trường cũng là nguyên nhân khiến trẻ ăn dặm bị táo bón. 

Thời gian ăn dặm quá sớm 

Nếu mẹ cho trẻ ăn dặm từ những tháng thứ 4, thứ 5 thì cũng rất dễ bị táo bón. Bởi lúc này hệ tiêu hoá của bé chưa hoàn thiện và gặp nhiều khó khăn hơn khi phải tiêu hoá thức ăn đặc. 

Sữa công thức sai tỷ lệ

Uống sữa công thức sai cách cũng là nguyên nhân gây rối loạn tiêu hoá ở trẻ. Nếu bố mẹ pha quá nhiều nước hoặc ít nước đều làm ảnh hưởng đến quá trình hấp thu dưỡng chất và hoạt động hệ tiêu hoá của con. Một số mẹ còn vô tình cho thêm nước ép hoa quả, rau củ vào sữa, gây nên những hậu quả xấu trên đường tiêu hoá của trẻ. 

Quá nhiều protein 

Theo khuyến cáo từ chuyên gia dinh dưỡng, trẻ từ 1 - 3 tuổi chỉ nên dung nạp đối đa 13g protein trong ngày. Nếu ăn quá nhiều đạm sẽ tạo áp lực lớn lên hệ tiêu hoá, gây ra tình trạng táo bón. 

Ít vận động

Trẻ trong độ tuổi ăn dặm nếu thụ động hay ít vận động sẽ làm ruột hoạt động kém hơn, dẫn đến tình trạng táo bón. 

Biến chứng có thể gặp ở trẻ ăn dặm bị táo bón

Nếu trẻ ăn dặm bị táo bón kéo dài, không chỉ ảnh hưởng đến sự phát triển của trẻ mà còn có nguy cơ dẫn đến nhiều vấn đề sức khoẻ nguy hiểm như:

• Làm tích tụ độc tố trong cơ thể.
• Bị nứt kẽ hậu môn, đau rát hậu môn khi đi đại tiện.
• Thường xuyên phải rặn khi đi đại tiện tiện, làm cho trẻ ngại đi vệ sinh và khiến táo bón nặng nề hơn.
• Mắc bệnh trĩ do táo bón lâu dài. 

Cách trị táo bón cho trẻ mới ăn dặm

Táo bón rất dễ xảy ra ở trẻ nếu bố mẹ không chú ý xây dựng chế độ dinh dưỡng ngay từ đầu. Để giải quyết tình trạng táo bón khi trẻ đang ăn dặm, bố mẹ nên:

• Bắt đầu với các loại thức ăn lỏng, rồi từ từ chuyển sang dạng mềm, đặc hơn.
• Chọn thực phẩm giàu chất xơ như rau xanh, hoa quả, ngũ cốc để đưa vào chế độ ăn dặm của trẻ.
• Cung cấp đủ nước cho trẻ, đặc biệt là sau khi ăn. Trẻ có thể được uống nước, nước trái cây, nước súp khi bắt đầu ăn dặm.
• Giảm thiểu sự căng thẳng cho con, tạo môi trường thoải mái khi trẻ bắt đầu tập ăn dặm.
• Tăng cường cho trẻ vận động phù hợp với lứa tuổi. Ít vận động cũng là một trong những nguyên nhân gây ra tình trạng táo bón ở trẻ.
• Massage bụng đúng cách giúp trẻ thư giãn và cải thiện tiêu hoá.

Hướng dẫn massage bụng giảm táo bón cho trẻ sơ sinh: Mẹ dùng hai tay xoa tản từ vùng bụng giữa đều ra hai bên mép bụng và theo chiều từ ngực xuống. Sau đó, lần lượt đi nhẹ nhàng ngón tay vòng quanh bụng và ấn nhẹ toàn bộ lòng bàn tay xuống, để kích thích ruột tăng cường hoạt động.

Gợi ý kế hoạch ăn dặm lý tưởng cho con

Để phòng tránh tình trạng táo bón và giúp cả bố mẹ và con có hành trình ăn dặm vui khoẻ, các bậc phụ huynh cần nhớ:

Bắt đầu cho con ăn dặm theo cột mốc khuyến cáo từ bác sĩ, thường là ở 6 tháng tuổi. Trước độ tuổi này, ăn dặm chỉ là một cách để trẻ làm quen với thức ăn và sữa mẹ vẫn là một nguồn dinh dưỡng chính. 

Bố mẹ nên cho trẻ làm quen với 1 loại thức ăn trong 3 ngày, sau đó chuyển sang loại thực phẩm khác. Điều này giúp bố mẹ xác định được một số loại thực phẩm gây dị ứng cho con (nếu có).

Chỉ nên cho bé ăn dặm 1 bữa trong ngày và tăng dần tần suất ăn dặm khi bé đã thích nghi với chế độ ăn dặm. Thông thường trẻ từ 7 - 9 tháng tuổi có thể tăng lên 2 bữa ăn dặm trong ngày, trẻ 9 - 12 tháng tuổi có thể ăn 3 bữa ăn chính và 1 - 2 bữa phụ trong ngày. 

Nên chọn lựa nguồn thực phẩm đảm bảo tươi, ngon và giàu dinh dưỡng cho con, cân bằng với các nhóm chất, bao gồm rau củ quả, thịt gà, thịt heo, thịt bò, ngũ cốc,...

Cuối cùng, bố mẹ đừng quên cho bé uống nước nhiều hơn khi ăn dặm. Bổ sung nước ép trái cây hay các loại súp phù hợp cũng là cách để đảm bảo đủ nước cho cơ thể trẻ. 

Hy vọng bài viết trên đây đã cung cấp những kiến thức nuôi dạy con hữu ích cho các bậc phụ huynh. Đặc biệt là nguyên nhân và cách để xử trí, phòng ngừa tình trạng trẻ ăn dặm bị táo bón. Táo bón rất phổ biến và là nguyên nhân cản trở hành trình phát triển toàn diện của con, vì thế ngay từ khi bắt đầu cho con ăn dặm, bố mẹ cần chú ý xây dựng chế độ ăn uống và vận động hợp lý cho con nhé! 

Xem thêm: 

• Hướng dẫn cho bé ăn dặm từ 6 đến 12 tháng tuổi
• Trẻ ăn dặm xong có nên uống nước không và các lưu ý

Quỳnh Vi 

Nguồn tham khảo: Tổng hợp