Viêm da cơ địa ở tay và những điều cần biết

Viêm da cơ địa ở tay là một trong những vấn đề da liễu gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh. Vậy, nguyên nhân của bệnh này là gì và phương pháp điều trị như thế nào?

Bệnh viêm da cơ địa ở tay là gì?

Viêm da cơ địa ở tay, hay còn được gọi là Atopic Dermatitis (AD) hand, là một bệnh lý viêm da mãn tính đi kèm với những dấu hiệu như ngứa dai dẳng, da nổi mẩn đỏ, sần ngứa tại khu vực tay và tróc vảy sừng trên da.

Do tay thường tiếp xúc với nhiều yếu tố gây kích ứng như chất tẩy rửa, bụi bẩn, mủ thực vật, nấm mốc và hoạt động đa dạng nên triệu chứng viêm da cơ địa thường xuất hiện nhiều hơn ở vùng này so với các vị trí khác trên cơ thể.

Bệnh này thường phổ biến ở mọi đối tượng với khoảng 30% trẻ em và 10% người trưởng thành bị ảnh hưởng. Đa số người mắc viêm da cơ địa đã phải đối mặt với tình trạng này từ khi còn nhỏ và nó có thể kéo dài trong một thời gian dài hoặc biến mất sau một thời gian. Tình trạng này gây tổn thương da nặng nề.

Dấu hiệu đặc trưng nhất của bệnh là cảm giác ngứa ngáy, sưng đỏ và nổi sần trên bàn tay. Trong các trường hợp nghiêm trọng hơn, vùng da tay có thể xuất hiện mụn ngứa, rỉ nước và bong tróc ở các kẽ ngón tay, đầu ngón tay và lòng bàn tay.

Dấu hiệu điển hình của viêm da cơ địa ở tay

Viêm da cơ địa ở tay thường phát triển qua các giai đoạn và mức độ khác nhau, mỗi giai đoạn đi kèm với các triệu chứng riêng như sau:

• Giai đoạn cấp tính: Bàn tay xuất hiện các nốt ban đỏ có hình tròn, hình thành thành từng mảng. Da nổi ban có ranh giới rõ ràng, sưng lên, đi kèm với mụn nước nhỏ. Bề mặt da trở nên sần sùi, thô ráp nhưng không có vảy sừng. Ngứa kéo dài và nặng nề, có thể gây tổn thương khi gãi, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn nếu không được chăm sóc đúng cách.
• Giai đoạn bán cấp: Đây là giai đoạn chuyển tiếp từ cấp tính sang mãn tính. Ngứa thường đi kèm với đau nhức tại vùng khớp tay dưới vùng da tổn thương. Da trở nên khô và xuất hiện lớp sừng cứng, dễ bị nứt nẻ.
• Giai đoạn mãn tính: Vùng da tổn thương trên tay bắt đầu hình thành lớp sừng dày, mảng lichen hóa và sẫm màu, da trở nên khô và nứt nẻ. Ở trẻ nhỏ, triệu chứng bao gồm đau ngứa da, bé có thể trở nên khó chịu, quấy khóc, ít ăn và ngủ.

Nguyên nhân gây bệnh

Viêm da cơ địa ở tay thường là một bệnh lý mãn tính, di truyền và có thể kéo dài trong thời gian dài. Khi tiếp xúc với các tác nhân gây kích ứng, bệnh có thể trở nên nặng hơn và tiến triển. Mặc dù nguyên nhân chính xác vẫn chưa được xác định rõ, nhưng một số nghiên cứu đã chỉ ra các yếu tố có khả năng gây bùng phát bệnh, bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Khoảng 60% các trường hợp viêm da cơ địa được cho là do di truyền. Nếu trong gia đình có bố mẹ mắc bệnh, nguy cơ mắc bệnh ở con cái sinh ra sẽ rất cao.
• Tiếp xúc với dị nguyên: Sự tiếp xúc thường xuyên với các chất tẩy rửa, hóa chất, mủ thực vật, mỹ phẩm, lông động vật,... có thể kích thích cơ thể tạo ra các phản ứng dị ứng, tăng nguy cơ bùng phát bệnh.
• Môi trường ô nhiễm: Các yếu tố như khói bụi, bụi bẩn, ẩm mốc, chất thải sinh hoạt, hóa chất công nghiệp,... cũng được cho là nguyên nhân gây ra các bệnh ngoài da như viêm da cơ địa ở tay và toàn thân, viêm da do tiếp xúc, viêm da dị ứng,...
• Thời tiết lạnh khô: Sống trong điều kiện thời tiết hanh khô, lạnh thường có nguy cơ cao hơn bị viêm da cơ địa ở tay. Da dễ khô ráp hơn, mất nước nhanh chóng và trở nên nhạy cảm hơn, dễ bị tổn thương khi tiếp xúc với các dị nguyên.

Viêm da cơ địa ở tay có lây không? Có nguy hiểm không?

Viêm da cơ địa ở tay không phải là bệnh truyền nhiễm do virus, vi khuẩn hoặc nấm gây ra. Do đó, bệnh không thể lây nhiễm thông qua tiếp xúc trực tiếp từ người sang người. Người bệnh viêm da cơ địa có thể tiếp xúc và sinh hoạt bình thường với mọi người xung quanh.

Mặc dù không lây nhiễm trực tiếp, nhưng viêm da cơ địa ở tay có tính chất di truyền cho thế hệ sau. Nếu cả cha và mẹ đều mắc bệnh, tỷ lệ con cái mang gen mắc bệnh có thể lên đến 80%. Tuy nhiên, tỷ lệ này có thể thấp hơn, khoảng 60% trong trường hợp chỉ có một trong hai phụ huynh (cha hoặc mẹ) có tiền sử mắc bệnh.

Ngoài ra, các triệu chứng của bệnh thường kéo dài và tái phát nhiều lần gây tổn thương nặng đến cấu trúc da và làm cho người bệnh vô cùng khó chịu. Bệnh viêm da cơ địa lâu dài có thể gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

• Viêm da bội nhiễm, nhiễm trùng da: Khi người bệnh chà xát, gãi cào quá mức, có thể dẫn đến hình thành vết thương hở và trầy xước trên da. Điều này tạo điều kiện cho vi khuẩn, virus hoặc nấm men xâm nhập gây nhiễm trùng da.
• Nhiễm trùng huyết: Tình trạng này xảy ra khi vi khuẩn hoặc virus xâm nhập sâu qua da vào máu có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời.
• Biến dạng móng tay: Trong một số trường hợp, tổn thương da có thể lan rộng đến vùng da dưới móng và gây ra biến dạng móng, ảnh hưởng đến tâm lý và thẩm mỹ của người bệnh.

Cách chữa viêm da cơ địa ở tay

Trong trường hợp viêm da cơ địa ở bàn tay trở nên nghiêm trọng, người bệnh cần kết hợp sử dụng các loại thuốc đặc trị để đạt hiệu quả. Thông thường, bác sĩ sẽ chỉ định các nhóm thuốc điều trị chính sau:

• Thuốc bôi điều trị tại chỗ: Đây là lựa chọn ưu tiên, bao gồm các loại thuốc kháng histamine H1 như Triamcinolon acetonid, Dexamethason, Clobetasol có tác dụng giảm ngứa, sưng đỏ và phù nề trên da. Ngoài ra, thuốc ức chế miễn dịch Calcineurin cũng được sử dụng để làm dịu, phục hồi và ngăn ngừa tổn thương lan rộng trên da.
• Corticoid bôi ngoài da: Đây là nhóm thuốc điều trị phổ biến nhất, có tác dụng chống dị ứng và giảm viêm mạnh. Tuy nhiên, cần sử dụng trong thời gian ngắn vì có thể gây ra tác dụng phụ như teo da, rậm lông và tăng nguy cơ nhiễm trùng.
• Thuốc kháng sinh: Thường chỉ được sử dụng khi có dấu hiệu nhiễm trùng đồng thời với biến chứng bội nhiễm da.

Trong trường hợp không đáp ứng tốt hoặc tình trạng bệnh nghiêm trọng, bác sĩ có thể kê đơn thêm thuốc uống toàn thân hoặc thuốc tiêm trực tiếp vào tĩnh mạch để kiểm soát triệu chứng tổn thương da.

• Thuốc uống: Trong trường hợp viêm da cơ địa ở tay trở nên nặng, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc corticoid, kháng sinh, giảm đau và kháng histamin dạng uống để kết hợp điều trị.

Lưu ý: Những loại thuốc này chỉ có tác dụng cải thiện các triệu chứng bên ngoài của bệnh. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ, không tự sử dụng hoặc thay đổi liều lượng mà không có chỉ định từ bác sĩ.

Tóm lại, viêm da cơ địa ở tay không phải là một bệnh lý nguy hiểm cho sức khỏe nhưng các triệu chứng thường kéo dài và gây ra nhiều bất tiện trong sinh hoạt hàng ngày, tâm lý và cả ngoại hình của người bệnh. Do đó, việc chủ động thăm khám, điều trị và phòng ngừa bệnh từ sớm ngay khi nhận thấy các dấu hiệu của bệnh là rất quan trọng.