Bệnh Still ở người lớn là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Bệnh Still người lớn là một rối loạn viêm hệ thống hiếm gặp, đặc trưng bởi ba triệu chứng chính: sốt cao cơn mỗi ngày, đau và viêm khớp, cùng với phát ban thoáng qua. Tên của bệnh này được đặt theo tên của bác sĩ George Still, người đã mô tả lần đầu các triệu chứng lâm sàng vào năm 1897.

Bệnh Still ở người lớn (Adult-Onset Still’s Disease, AOSD) là một bệnh viêm khớp hiếm gặp. Bệnh Still ở người lớn có thể phân loại thành ba thể khác nhau, dựa vào các biểu hiện lâm sàng và sự phát triển của bệnh:

• Thể tự hạn chế bệnh: Là thể nhẹ nhất, triệu chứng bệnh bao gồm sốt, phát ban đỏ, tăng kích thước gan, lách và hạch. Bệnh nhân thường khỏi bệnh trong vòng một năm.
• Thể bán cấp: Có sự tiến triển qua nhiều đợt cấp, xen kẽ bởi những giai đoạn ổn định kéo dài vài tháng hoặc vài năm. Các đợt bệnh sau thường có tiên lượng tốt hơn so với thời điểm khởi phát bệnh. Thể này được xếp vào mức độ trung bình, có thể bao gồm các biểu hiện tại khớp hoặc không.
• Thể viêm khớp mạn tính: Gây tổn thương khớp nghiêm trọng, đặc biệt ở gốc chi. Bệnh nhân cần phải thay khớp giả và có ban đỏ trên da. Thể bệnh này có tiên lượng xấu nhất.

Những dấu hiệu và triệu chứng của bệnh Still ở người lớn

Bệnh Still ở người lớn thường có những triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:

• Sốt: Sốt cao, trên 39 độ C và kéo dài nhiều ngày, thậm chí nhiều tuần. Sốt thường xuất hiện vào buổi chiều hoặc tối và giảm vào sáng hôm sau. Sốt có thể đi kèm với run rẩy, mồ hôi, đau đầu, mệt mỏi.
• Viêm khớp: Người bệnh thường bị viêm khớp ở một hoặc nhiều khớp, thường là các khớp lớn như khớp vai, khớp khuỷu tay, khớp đầu gối, khớp cổ chân. Viêm khớp gây ra đau nhức, sưng, nóng, khó vận động. Viêm khớp có thể xuất hiện trước, sau hoặc cùng lúc với sốt.
• Nổi ban đỏ: Người bệnh thường có nổi ban đỏ trên da, thường ở ngực, bụng, lưng, cánh tay, đùi. Ban đỏ có màu hồng hoặc đỏ, không ngứa, có thể biến mất trong vài giờ hoặc vài ngày. Ban đỏ thường xuất hiện cùng với sốt hoặc sau khi sốt giảm.
• Các biểu hiện ở cơ quan khác: Viêm gan, viêm lách, viêm phổi, viêm màng tim, viêm màng phổi, suy thận, viêm kết mạc, viêm não, suy giáp, suy thượng thận…

Tác động của bệnh Still ở người lớn đối với sức khỏe

Bệnh Still ở người lớn có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của người bệnh theo nhiều cách, tùy thuộc vào mức độ nặng nhẹ và thể bệnh của từng người. Có một số ảnh hưởng có thể được đề cập như sau:

Giảm chất lượng cuộc sống: Người bệnh có thể bị mất ngủ, mất cân, mất sức lao động, mất khả năng tham gia các hoạt động xã hội, gia đình, gặp khó khăn trong việc chăm sóc bản thân và người thân. Những triệu chứng của bệnh như sốt, viêm khớp, nổi ban đỏ có thể gây ra cảm giác khó chịu, đau đớn, lo lắng, trầm cảm, ảnh hưởng đến tâm lý và tinh thần của người bệnh.

Tăng nguy cơ mắc các bệnh khác: Người bệnh Still ở người lớn có thể có nguy cơ cao hơn mắc các bệnh khác do sự suy giảm của hệ miễn dịch, hoặc do tác dụng phụ của các thuốc điều trị. Một số bệnh có thể kể đến như nhiễm trùng, loét dạ dày, xơ gan, loãng xương, đái tháo đường, tăng huyết áp, bệnh tim mạch, bệnh thận, bệnh lý tuyến giáp, bệnh lý tuyến thượng thận.

Gây ra các biến chứng nghiêm trọng: Viêm màng tim, viêm màng phổi, suy thận, viêm não, suy giáp, suy thượng thận, vô sinh, ung thư…

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bệnh Still ở người lớn là một bệnh viêm hệ thống có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng nếu không được điều trị kịp thời. Bạn nên gặp bác sĩ nếu bạn có các triệu chứng sau:

• Sốt cao, kéo dài trên 39 độ C và không giảm sau khi dùng thuốc hạ sốt.
• Viêm và đau khớp, ảnh hưởng đến hoạt động sinh hoạt hàng ngày.
• Nổi ban đỏ trên da, thường xuất hiện vào buổi chiều hoặc tối, có thể lan rộng khắp cơ thể.
• Sưng hạch, gan, lách hoặc phổi, gây khó thở, ho, đau ngực hoặc bụng.
• Mệt mỏi, suy nhược, giảm cân, mất ngủ hoặc rối loạn tâm trạng.

Hiện nay, nguyên nhân gây bệnh Still ở người lớn vẫn chưa được hiểu rõ. Nhiều chuyên gia đồng ý rằng, bệnh có liên quan đến sự bất thường của hệ thống miễn dịch, khiến cơ thể tự sản sinh ra các chất gây viêm và tấn công các mô và cơ quan của chính mình. Một số yếu tố có thể gây ra hoặc kích hoạt bệnh Still ở người lớn bao gồm:

Nhiễm trùng: Một số loại vi khuẩn, virus hoặc nấm có thể gây ra nhiễm trùng ở hô hấp, tiêu hóa, niệu đạo hoặc xương khớp và kích thích hệ thống miễn dịch phản ứng quá mức, dẫn đến bệnh Still ở người lớn.

Di truyền: Một số nghiên cứu đã phát hiện ra sự liên quan giữa bệnh Still ở người lớn và các gen liên quan đến hệ thống miễn dịch như HLA-B17, HLA-B18, HLA-B35, HLA-DR2, HLA-DR4. Các gen này có thể làm tăng sự nhạy cảm của cơ thể với các tác nhân gây viêm, hoặc làm giảm khả năng kiểm soát các phản ứng viêm.

Môi trường: Các yếu tố môi trường như nhiệt độ cao, ánh sáng mặt trời, ô nhiễm không khí, hóa chất, thuốc lá, rượu… có thể làm suy giảm miễn dịch, hoặc làm kích hoạt các chất gây viêm trong cơ thể.