Cường Aldosteron tiên phát là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và điều trị Cường Aldosteron tiên phát

Cường Aldosteron tiên phát là gì?

Cường Aldosteron tiên phát có nghĩa là tuyến thượng thận sản xuất quá nhiều hormone aldosteron, loại hormone này có vai trò giúp điều chỉnh bài tiết natri và kali. Tuyến thượng thận là hai tuyến nhỏ hình tam giác nằm trên mỗi quả thận.

Cường Aldosteron tiên phát thường được biểu hiện bằng tình trạng huyết áp cao và nồng độ kali trong máu thấp. Nếu không được kiểm soát, huyết áp cao sẽ làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng bao gồm đau thắt ngực và đột quỵ, trong khi nồng độ kali máu thấp có thể gây ra rối loạn nhịp tim.

Những dấu hiệu và triệu chứng của Cường Aldosteron tiên phát

Thông thường, người bệnh không có triệu chứng nhưng cũng có thể biểu hiện các triệu chứng như mệt mỏi, yếu cơ, chuột rút (thứ phát do hạ kali máu), đau đầu và đánh trống ngực. Người bệnh cũng có thể cảm thấy khát nước và đa niệu do đái tháo nhạt gây ra bởi tình trạng hạ kali máu.

Nhiều người được phát hiện mắc bệnh Cường Aldosteron do triệu chứng của hạ kali máu và tăng huyết áp kéo dài. Một số người khác có thể bị rối loạn nhịp tim nghiêm trọng sau khi bắt đầu dùng thuốc lợi tiểu để điều trị tăng huyết áp. Cuối cùng, có một số người bệnh có biểu hiện tăng huyết áp không đáp ứng điều trị (tăng huyết áp kháng trị).

Một số vấn đề có thể gặp của bệnh như:

• Tăng huyết áp;
• Chướng bụng;
• Tắc ruột liên quan đến hạ kali máu;
• Xuất hiện âm thổi liên quan đến tăng huyết áp, thay đổi trạng thái tinh thần, bệnh võng mạc.

Biến chứng có thể gặp khi mắc bệnh Cường Aldosteron tiên phát

Nếu bạn không điều trị bệnh Cường Aldosteron tiên phát, huyết áp của bạn có thể tăng đến mức nguy hiểm. Bệnh cũng gây phá vỡ sự cân bằng điện giải trong cơ thể.

Mất cân bằng điện giải và tăng huyết áp kéo dài làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:

• Đau thắt ngực hoặc suy tim;
• Rối loạn nhịp tim;
• Suy thận;
• Đột quỵ;
• Yếu cơ thoáng qua hoặc không thể di chuyển.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Khi nào cần đến gặp bác sĩ để sàng lọc bệnh?

• Người bệnh tăng huyết áp độ 2 hoặc độ 3;
• Tăng huyết áp kháng trị;
• Tăng huyết áp do hạ kali máu tự phát hoặc do lợi tiểu;
• Tăng huyết áp kèm theo u tuyến thượng thận;
• Tăng huyết áp có tiền sử gia đình mắc bệnh tăng huyết áp khởi phát sớm hoặc bệnh mạch máu não;
• Người bệnh có người thân thế hệ thứ nhất được chẩn đoán mắc bệnh Cường Aldosteron nguyên phát;
• Bất kỳ người bệnh nào bị nghi ngờ tăng huyết áp thứ phát.

Nguyên nhân dẫn đến Cường Aldosteron tiên phát

Tăng Aldosteron tiên phát là kết quả của việc tuyến thượng thận sản xuất quá mức hormone aldosteron. Hormone này giúp điều chỉnh sự cân bằng nước và natri, lượng máu và huyết áp của cơ thể.

Trong một số trường hợp, Cường Aldosteron tiên phát là kết quả của các khối u lành tính hoặc không phải ung thư ở một hoặc cả hai tuyến thượng thận.

Hiếm khi, Cường Aldosteron tiên phát xảy ra do rối loạn di truyền. Một số trường hợp cực kỳ hiếm gặp, ung thư ở một hoặc cả hai tuyến thượng thận gây ra chứng tăng aldosteron tiên phát.

Những ai có nguy cơ mắc phải Cường Aldosteron tiên phát?

Bất cứ ai cũng có thể mắc bệnh Cường Aldosteron tiên phát. Nhưng bệnh có nhiều nguy cơ xuất hiện hơn nếu bạn có:

• Kali trong máu có nồng độ thấp (hạ kali máu);
• Tăng huyết áp bắt đầu trước tuổi 30;
• Tăng huyết áp cần ba loại thuốc trở lên để kiểm soát;
• Khối u ở thượng thận.

Yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải Cường Aldosteron tiên phát

Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc phải Cường Aldosteron tiên phát bao gồm:

• Tăng huyết áp khi còn trẻ;
• Nồng độ kali thấp và người bị tăng huyết áp;
• Có khối u ở tuyến thượng thận.

Phương pháp xét nghiệm và chẩn đoán Cường Aldosteron tiên phát

Các bác sĩ chẩn đoán bệnh Cường Aldosteron tiên phát bằng cách đo nồng độ hormon như aldosterone và renin cùng với các chất điện giải, bao gồm natri và kali ở người bệnh tăng huyết áp có nguy cơ.

Bác sĩ có thể đề nghị thêm các cận lâm sàng khác để loại trừ khối u tuyến thượng thận. Chúng có thể bao gồm:

• Chụp cắt lớp vi tính (CT scan);
• Chụp cộng hưởng từ (MRI).

Phương pháp điều trị Cường Aldosteron tiên phát hiệu quả

Nếu lượng aldosteron dư thừa được sản xuất bởi cả hai tuyến thượng thận thì nó thường được điều trị bằng các loại thuốc như spironolactone hoặc eplerenone để ngăn chặn tác dụng của aldosteron.

Nếu lượng aldosteron tăng là do sản xuất bởi một tuyến thượng thận, việc loại bỏ tuyến thượng thận đó là một giải pháp thay thế cho các loại thuốc.

Bác sĩ cũng có thể đề nghị thay đổi lối sống, bao gồm:

• Tập thể dục thường xuyên;
• Hạn chế uống rượu bia;
• Giảm natri trong chế độ ăn uống;
• Ngừng hút thuốc lá.

Những thói quen sinh hoạt có thể giúp bạn hạn chế diễn tiến của Cường Aldosteron tiên phát

Chế độ sinh hoạt:

Chế độ sinh hoạt cho người bệnh Cường Aldosteron tiên phát thường tập trung vào việc kiểm soát nồng độ aldosteron trong cơ thể và quản lý các triệu chứng liên quan. Dưới đây là một số lời khuyên chung về chế độ sinh hoạt:

• Giảm uống bia rượu: Thức uống có cồn có thể gây tăng huyết áp và căng thẳng cho hệ thống mạch máu thận. Nên hạn chế hoặc tránh uống thức uống có cồn để giữ mức độ aldosteron và huyết áp ổn định.
• Luyện tập thể dục: Các bài tập thể dục đều đặn có thể giúp giảm huyết áp và cải thiện sức khỏe chung. Hãy thảo luận với bác sĩ để tìm hiểu về loại hình và mức độ hoạt động thích hợp cho bạn.
• Theo dõi định kỳ: Điều quan trọng là theo dõi sức khỏe và định kỳ kiểm tra các chỉ số nồng độ của aldosteron và huyết áp. Điều này giúp bác sĩ đánh giá tình trạng của bạn và điều chỉnh phương pháp điều trị nếu cần thiết.

Lưu ý rằng chế độ sinh hoạt cụ thể có thể khác nhau tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe và chỉ dẫn của bác sĩ. Vì vậy, hãy thảo luận và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo chế độ sinh hoạt phù hợp và tối ưu cho bạn.

Chế độ dinh dưỡng:

Dưới đây là một số lời khuyên chung về chế độ dinh dưỡng cho người bệnh Cường Aldosteron tiên phát:

• Hạn chế natri: Giảm lượng natri trong khẩu phần ăn có thể giúp hạ mức độ aldosteron và kiểm soát huyết áp. Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chứa nhiều muối, như mắm, khô, thức ăn nhanh, mỳ chín, thực phẩm chế biến sẵn và đồ ăn mặn. Thay vào đó, tìm cách nấu ăn từ nguyên liệu tươi và tự nấu ăn để kiểm soát lượng muối trong chế độ ăn uống.
• Tăng cường lượng kali nhập vào: Bệnh Cường Aldosteron thường dẫn đến mất kali trong máu. Hãy tìm cách bổ sung kali trong chế độ ăn uống bằng cách tiêu thụ các loại thực phẩm giàu kali như chuối, cam, bắp cải, khoai tây, cà rốt, cà chua, đậu, hạt và các loại thực vật khác.
• Chế độ ăn giàu chất xơ: Tiêu thụ đủ lượng chất xơ có thể giúp kiểm soát huyết áp và hỗ trợ chức năng tiêu hóa. Hãy bao gồm các nguồn chất xơ trong chế độ ăn uống như rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt.
• Hạn chế đồ uống chứa caffein: Đồ uống chứa caffein, như cà phê và nước ngọt có caffein, có thể gây tăng huyết áp. Hạn chế hoặc tránh tiêu thụ các loại đồ uống này để giữ mức huyết áp ổn định.
• Theo dõi cân nặng: Đối với những người bệnh Cường Aldosteron tiên phát, việc duy trì cân nặng là điều quan trọng. Hãy theo dõi cân nặng của bạn và tuân thủ chế độ ăn uống cân đối để đảm bảo không tăng cân quá nhanh.

Lưu ý rằng chế độ dinh dưỡng cụ thể có thể khác nhau tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe của bạn. Hãy thảo luận và tuân thủ theo hướng dẫn của bác sĩ hoặc chuyên gia dinh dưỡng để có chế độ dinh dưỡng phù hợp nhất cho bạn.

Phương pháp phòng ngừa Cường Aldosteron tiên phát hiệu quả

Dưới đây là một số phương pháp phòng ngừa bệnh Cường Aldosteron tiên phát:

• Kiểm tra định kỳ: Đối với những người có nguy cơ cao mắc Cường Aldosteron, kiểm tra định kỳ để phát hiện sớm bất thường hormon aldosteron là cần thiết. Điều này bao gồm kiểm tra huyết áp, đo mức đường huyết và kiểm tra nồng độ hormon aldosteron trong máu hoặc nước tiểu.
• Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh: Chế độ ăn uống giàu kali và thấp natri có thể giúp kiểm soát mức độ aldosteron. Hạn chế tiêu thụ muối và thực phẩm chứa natri cao, trong khi đó tăng cường tiêu thụ thực phẩm giàu kali như trái cây, rau củ và ngũ cốc là lựa chọn tốt.
• Giảm căng thẳng: Căng thẳng có thể ảnh hưởng đến hoạt động của hệ thống nội tiết và kích thích tuyến thượng thận sản xuất aldosteron. Vì vậy, hạn chế và quản lý căng thẳng thông qua các phương pháp như yoga, thực hành mindfulness và tập thể dục có thể hữu ích trong việc phòng ngừa PA.
• Tránh chất kích thích: Một số chất kích thích như caffein và các loại thuốc lá có thể gây kích thích tuyến thượng thận và tăng sản xuất aldosteron. Hạn chế tiêu thụ caffein và ngừng hút thuốc lá có thể hỗ trợ phòng ngừa Cường Aldosteron tiên phát.
• Theo dõi sức khỏe tổng quát: Điều quan trọng là duy trì một lối sống lành mạnh và theo dõi sức khỏe tổng quát. Điều này bao gồm việc duy trì cân nặng, tập thể dục đều đặn, kiểm soát căng thẳng và điều chỉnh các yếu tố nguy cơ khác như bệnh tim mạch và đái tháo đường.

Tuy nhiên, nếu bạn có nghi ngờ mắc bệnh Cường Aldosteron hoặc có yếu tố nguy cơ cao, hãy tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị phù hợp. Họ sẽ có thể cung cấp thông tin chi tiết và chỉ định các phương pháp phòng ngừa phù hợp với trường hợp của bạn.