Cách phòng tránh bệnh tiêu chảy hiệu quả

Có rất nhiều cách phòng tránh bệnh tiêu chảy hiệu quả. Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu một số biện pháp đơn giản nhưng thiết thực nhé!

Tổng quan về tiêu chảy

Tiêu chảy là gì?

Tiêu chảy là tình trạng đại tiện nhiều lần trong ngày, phân lỏng hoặc toàn nước. Bệnh có thể do nhiều nguyên nhân gây ra, bao gồm:

• Virus: Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy, đặc biệt là ở trẻ em. Một số virus gây tiêu chảy phổ biến bao gồm rotavirus, norovirus và adenovirus.
• Vi khuẩn: Một số vi khuẩn gây tiêu chảy phổ biến bao gồm Salmonella, Shigella và Escherichia coli (E. coli).
• Ký sinh trùng: Một số ký sinh trùng gây tiêu chảy phổ biến bao gồm giun đũa, giun móc và amip.
• Ngộ độc thực phẩm: Ăn phải thực phẩm bị ô nhiễm bởi vi khuẩn, virus hoặc ký sinh trùng có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm và gây tiêu chảy.
• Sử dụng thuốc kháng sinh: Sử dụng thuốc kháng sinh có thể tiêu diệt vi khuẩn có lợi trong đường ruột, dẫn đến mất cân bằng vi sinh vật và gây tiêu chảy.
• Bệnh lý đường tiêu hóa: Có nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm bệnh Crohn, viêm đại tràng,...

Biểu hiện

Biểu hiện của tiêu chảy có thể khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân gây bệnh, nhưng một số biểu hiện phổ biến bao gồm:

• Đi ngoài nhiều lần trong ngày: Người bệnh có thể đi ngoài từ 3 lần đến hơn 20 lần trong một ngày.
• Phân lỏng hoặc toàn nước: Phân lỏng hoặc toàn nước, không có dạng khuôn.
• Đau bụng: Đau bụng kiểu chuột rút, quặn thắt hoặc đau âm ỉ.
• Buồn nôn, nôn: Buồn nôn, nôn mửa có thể khiến người bệnh mất nhiều nước và điện giải.
• Sốt: Sốt thường gặp trong tiêu chảy do vi khuẩn hoặc virus.
• Mệt mỏi: Mệt mỏi do mất nước và điện giải.
• Sụt cân: Sụt cân do tiêu chảy kéo dài.

Ngoài những biểu hiện phổ biến trên, tiêu chảy còn có thể có một số biểu hiện khác như:

• Phân có máu: Phân có máu có thể do viêm hoặc loét đại tràng.
• Chất nhầy trong phân: Chất nhầy trong phân có thể do nhiễm ký sinh trùng.
• Tiêu chảy cấp: Tiêu chảy cấp là tình trạng tiêu chảy kéo dài dưới 2 tuần. Tiêu chảy cấp thường do virus gây ra.
• Tiêu chảy mãn tính: Là tình trạng tiêu chảy kéo dài hơn 4 tuần, thường do bệnh lý như viêm đại tràng hoặc do sử dụng thuốc kháng sinh kéo dài.

Các biện pháp kiểm soát bệnh tiêu chảy

Với những biện pháp kiểm soát hợp lý, bạn có thể đẩy lùi căn bệnh này một cách hiệu quả. Dưới đây là một số biện pháp quan trọng:

• Bù nước và điện giải: Nước là yếu tố quan trọng nhất để bù lại lượng nước, điện giải bị mất do tiêu chảy. Nên uống nước lọc, nước oresol hoặc các dung dịch điện giải theo hướng dẫn của bác sĩ. Tránh đồ uống có ga, cafein và rượu bia, những loại đồ uống này có thể khiến tình trạng tiêu chảy trở nên tồi tệ hơn.
• Chế độ ăn uống hợp lý: Ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa, nên chọn các loại thực phẩm như cháo, súp, cơm trắng, bánh mì, khoai tây luộc. Tránh thức ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ, đồ sống tái. Trái cây, rau củ cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ cần thiết cho cơ thể, giúp phục hồi sức khỏe sau khi bị tiêu chảy. Thay vì ăn ba bữa chính, bạn nên chia nhỏ thành 5 - 6 bữa mỗi ngày để giảm bớt gánh nặng cho hệ tiêu hóa.
• Sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ: Bao gồm thuốc chống tiêu chảy, thuốc kháng sinh, men vi sinh.
• Vệ sinh cá nhân: Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã cho trẻ em. Giữ cho nhà cửa, môi trường sống xung quanh sạch sẽ, vệ sinh để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn gây bệnh.
• Nghỉ ngơi đầy đủ: Nghỉ ngơi đầy đủ giúp cơ thể phục hồi sức khỏe sau khi bị tiêu chảy. Tránh vận động mạnh và làm việc quá sức.
• Đối với trẻ em: Nên bú sữa mẹ hoàn toàn, sữa mẹ cung cấp đầy đủ dưỡng chất và kháng thể cần thiết cho trẻ, giúp tăng cường sức đề kháng, phòng ngừa tiêu chảy.

Cách phòng tránh bệnh tiêu chảy

Để bảo vệ bản thân và gia đình khỏi căn bệnh này, chúng ta cần thực hiện các cách phòng tránh bệnh tiêu chảy hiệu quả sau đây.

Tăng cường vệ sinh cá nhân và môi trường

• Rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và nước sạch, đặc biệt là trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã cho trẻ em và sau khi tiếp xúc với người bệnh.
• Sử dụng khăn giấy hoặc khăn tay che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi, sau đó vứt bỏ đúng cách.
• Giữ nhà cửa và môi trường xung quanh sạch sẽ, thông thoáng.
• Xử lý rác thải đúng cách.

Bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm

• Rửa sạch tay trước khi chế biến thức ăn và sau khi tiếp xúc với động vật.
• Rửa sạch các loại thực phẩm trước khi ăn. Chế biến thức ăn chín kỹ, đặc biệt là thịt, hải sản và trứng.
• Bảo quản thực phẩm đúng cách trong tủ lạnh hoặc tủ cấp đông.
• Ăn chín, uống sôi. 
• Không ăn thức ăn nguội lạnh, ôi thiu, hoặc chưa được nấu chín kỹ.
• Tránh ăn thức ăn đường phố hoặc từ những nguồn không đảm bảo vệ sinh.
• Cẩn thận khi ăn hải sản sống hoặc tái chín.

Bảo vệ nguồn nước và dùng nước sạch

• Sử dụng nước sạch để uống và nấu ăn.
• Không sử dụng nước bẩn để rửa mặt, đánh răng, hoặc tắm rửa.
• Đảm bảo nguồn nước sinh hoạt không bị ô nhiễm.
• Xử lý nước giếng trước khi sử dụng.

Tiêm phòng

Tiêm phòng vắc-xin rotavirus cho trẻ em để phòng ngừa tiêu chảy do rotavirus, nguyên nhân hàng đầu gây tiêu chảy cấp ở trẻ em. 

Tiêm phòng vắc-xin tả cho người lớn và trẻ em trên 6 tháng tuổi nếu sống hoặc đi du lịch đến những khu vực có nguy cơ cao bị bệnh tả.

Sử dụng thuốc đúng cách

Không sử dụng thuốc kháng sinh bừa bãi, vì có thể làm tăng nguy cơ lây lan vi khuẩn kháng thuốc. Chỉ sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.

Bổ sung các vi sinh vật có lợi cho đường ruột

Ăn thực phẩm lên men như sữa chua, dưa muối, miso và tương nén (tempeh). Bổ sung men vi sinh dạng thực phẩm chức năng theo hướng dẫn của bác sĩ.

Giữ gìn sức khỏe

• Ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, cân bằng.
• Uống đủ nước mỗi ngày.
• Tập thể dục thường xuyên.
• Ngủ đủ giấc.
• Giảm căng thẳng.

Tiêu chảy là một căn bệnh phổ biến nhưng có thể phòng ngừa được. Phòng tránh bệnh tiêu chảy là trách nhiệm của mỗi cá nhân và cộng đồng. Bằng cách thực hiện các biện pháp vệ sinh cá nhân, vệ sinh môi trường, ăn uống hợp lý, tiêm phòng đầy đủ, chúng ta có thể bảo vệ bản thân và gia đình khỏi căn bệnh nguy hiểm này. Hãy cùng chung tay nâng cao ý thức về cách phòng tránh bệnh tiêu chảy để bảo vệ sức khỏe cộng đồng.

Xem thêm:

• Xuất huyết tiêu hóa trên là gì? Dấu hiệu, nguyên nhân và cách xử trí
• Bị đau bụng tiêu chảy nên ăn gì an toàn và nhanh khỏi?