Chức năng của thân não và bệnh đột quỵ thân não

Thân não là một cấu trúc nằm sâu bên trong não và có nhiệm vụ quan trọng trong việc kết nối não với các chức năng vận động khác. Vì vậy mà đột quỵ thân não, dù chỉ là cơn đột quỵ nhỏ cũng gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng. Trong bài viết này, hãy cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu rõ hơn về thân não và đột quỵ thân não, để chủ động phòng ngừa bệnh nhé!

Tìm hiểu về đặc điểm của thân não

Thân não nằm sâu bên trong não, ở phía sau đầu và là điểm nối giữa cột sống và hộp sọ. Nó là phần của não chịu trách nhiệm kết nối các chức năng của não với hoạt động thể chất của cơ thể.

Bên ngoài thân não, chúng ta có thể phân chia thành ba phần: Hành tủy, cầu não và não giữa. Bên trong thân não, có sự phân chia theo chiều dọc thành mái, chỏm não và đáy cầu não.

Vị trí thân não trong não bộ:

• Hành tủy và cầu não là nơi bắt đầu của các dây thần kinh số 4 - 12, chứa nhân xám điều hòa hô hấp và vận mạch.
• Não giữa bao gồm nhân xám, củ não và cuống não.

Thân não đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh các hoạt động như:

• Cử động vùng đầu - mặt - cổ, nhãn cầu, tiêu hóa;
• Kiểm soát các phản xạ như tim mạch, hô hấp, hắt hơi, ho, tiêu hóa, và phản xạ ánh sáng, giác mạc;
• Điều chỉnh các hành động tự động như điều hướng mắt và đầu, duy trì thăng bằng, điều chỉnh tư thế,...

Bệnh lý thường gặp ở thân não: Đột quỵ thân não

Thân não gồm hai phần chính là hành tủy và cầu não, bắt đầu từ phía bụng và kéo dài đến tiểu não. Nhiệm vụ của thân não không chỉ là chứa các đường hướng tâm và ly tâm, mà còn bao gồm việc giữ các nhân quan trọng để duy trì sự sống. Sự kết hợp chặt chẽ giữa nhiều bó hướng tâm và ly tâm cùng với các nhân bên trong thân não tạo ra một cấu trúc phức tạp. 

Ngay cả những tổn thương nhỏ bên trong thân não cũng có thể gây ra tổn thương đáng kể cho các bó và nhân bên trong, có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng đối với hệ thần kinh. Trong số đó, đột quỵ thân não là một trong các bệnh lý nguy hiểm, cần được quan tâm. Một cơn đột quỵ ở thân não thường nhỏ nhưng hệ quả mà nó để lại là rất lớn.

Đột quỵ thân não (tai biến mạch máu não) là gì?

Đột quỵ thân não, hay còn được gọi là tai biến mạch máu não, xảy ra khi thân não bị tổn thương do mạch máu cung cấp dưỡng chất bị vỡ hoặc bị tắc nghẽn.

Có nhiều loại hội chứng điển hình của đột quỵ thân não:

• Hội chứng Weber: Đây là cơn đột quỵ ở phần não giữa, gây ra tình trạng suy yếu ở một bên cơ thể, mất khả năng cử động mắt và sụp mí.
• Hội chứng Locked-in syndrome: Đột quỵ ảnh hưởng đến não, khiến mọi bộ phận cơ thể mất khả năng cử động, nhưng khả năng nhận thức vẫn hoàn toàn bình thường. Một số trường hợp, chỉ có khả năng cử động mắt không bị ảnh hưởng.
• Hội chứng Wallenberg: đây là tình trạng gây mất cảm giác ở bên mặt cùng phía với vùng não bị đột quỵ, đồng thời khiến cho phía đối diện với vùng bị tổn thương mất hoàn toàn cảm giác.

Đột quỵ thân não và vỏ não có gì khác nhau?

Có một điểm khác biệt giữa cơn đột quỵ ở thân não và cơn đột quỵ ở vỏ não là ảnh hưởng đến cảm giác của khuôn mặt. Trong trường hợp đột quỵ ở thân não, khuôn mặt thường bị liệt và tê ở cùng bên với phần bị tổn thương. Tuy nhiên, trong trường hợp đột quỵ ở vỏ não, liệt của khuôn mặt thường xuất hiện ở phía đối diện với phần bị tổn thương. Điều này là một trong những chỉ báo mà các chuyên gia thần kinh sử dụng để chẩn đoán đột quỵ ở thân não.

Dấu hiệu và triệu chứng nhận biết cơn đột quỵ thân não

Các triệu chứng của một cơn đột quỵ ở thân não có thể bao gồm:

• Yếu hoặc liệt cảm giác ở bên cơ thể đối diện với bên não bị tổn thương;
• Sự mất cân bằng và chóng mặt do thương tổn chức năng thăng bằng của thân não;
• Méo miệng hoặc sụp mí mắt ở một bên khuôn mặt;
• Khó khăn khi nói chuyện, nuốt, hoặc di chuyển lưỡi;
• Không thể nâng đều cả hai vai;
• Một số người có thể gặp phải các vấn đề như nấc cụt.

Biến chứng của đột quỵ thân não

Đột quỵ thân não có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng. Các biểu hiện kể trên có thể trở nên nặng hơn chỉ sau vài giờ. Nếu không phát hiện và can thiệp kịp thời, bệnh nhân có thể rơi vào tình trạng hôn mê, ngưng thở hoặc tàn tật vĩnh viễn, liệt một phần cơ thể và nhiều biến chứng khôn lường khác.

Vì vậy, việc phát hiện sớm, điều trị, và chăm sóc tích cực đối với bệnh nhân rất quan trọng để tối ưu hóa quá trình phục hồi và giảm thiểu tác động đến chức năng vận động.

Làm sao chẩn đoán được đột quỵ thân não?

Thông thường, hình ảnh của đột quỵ thân não không luôn rõ ràng qua các kết quả CT-Scanner hay MRI như khi đột quỵ xảy ra ở các phần khác của não. Thậm chí, có những trường hợp không có bất kỳ dấu hiệu tổn thương nào được phát hiện.

Ngoài ra, các cấu trúc trên cột sống và các xương gần hộp sọ thường che khuất tổn thương ở thân não, làm cho việc xác định đúng đột quỵ thân não trở nên khó khăn hơn. Do đó, để chẩn đoán chính xác đột quỵ thân não, yêu cầu sự can thiệp của bác sĩ chuyên khoa có kinh nghiệm và kiến thức chuyên môn sâu rộng.

Thông thường, cơn đột quỵ thân não được chẩn đoán thông qua quá trình khám lâm sàng kết hợp với việc sử dụng máy CT-Scanner hoặc MRI. Tuy nhiên, thường cần theo dõi trong khoảng từ vài ngày đến vài tuần để có thể nhận ra được tổn thương một cách rõ ràng trên hình ảnh.

Cách chủ động phòng ngừa đột quỵ thân não

Đột quỵ thân não không thể phòng ngừa hoàn toàn nhưng thay đổi lối sống là một biện pháp cần thiết và kỳ vọng mang lại hiệu quả cao. Để đạt được điều này, có những bước cụ thể sau:

• Thực hiện các cuộc kiểm tra sức khỏe định kỳ để đánh giá mức độ cholesterol và mỡ trong máu;
• Điều chỉnh và kiểm soát huyết áp ở mức ổn định;
• Quản lý các bệnh mãn tính một cách chặt chẽ;
• Từ bỏ hút thuốc lá;
• Thực hiện chế độ ăn ít chất béo và muối;
• Bổ sung chế độ ăn giàu rau củ và trái cây tươi.

Chụp MRI tầm soát đột quỵ thân não có thể là một biện pháp phòng ngừa bệnh hiệu quả. Phương pháp này được coi là có độ phân giải hình ảnh cao nhất hiện nay, cho phép phát hiện các biến đổi bị ẩn sau xương mà không gây ra tác dụng phụ như việc sử dụng tia X. Do đó, việc sử dụng MRI mang lại sự an tâm về tính an toàn trong quá trình chẩn đoán.

Qua bài viết này từ Nhà thuốc Long Châu, bạn có thể thấy rõ biến chứng đột quỵ thân não và mức độ nguy hiểm của chúng. Vì vậy, việc tầm soát định kỳ và thăm khám sớm khi có triệu chứng nghi ngờ là biện pháp hiệu quả nhất để có thể giảm nguy cơ biến chứng của đột quỵ.

Xem thêm:

• Cách điều trị mất cân bằng hóa học trong não
• Chức năng của bán cầu não phải là gì?
• Bán cầu não phải có chức năng gì?