Dấu hiệu sốt phát ban ở trẻ em mà phụ huynh cần biết

Sốt phát ban thường được chia làm 2 dạng là sốt ban đỏ và sốt ban đào. Cả hai dạng này đều có những dấu hiệu và nguyên nhân gây ra bệnh tương tự nhau. Vì thế cha mẹ cần nắm rõ để tránh những rủi ro cho con của mình.

Sốt phát ban ở trẻ em là gì?

Sốt phát ban ở trẻ em là bệnh lý gây ra bởi virus, thường xuất hiện ở trẻ từ 6 tháng tuổi đến 3 tuổi. Trong độ tuổi này, trẻ em thường có sức đề kháng rất yếu, hệ thống miễn dịch chưa hoàn thiện, vì vậy mà dễ bị virus tấn công.

Các loại virus gây ra sốt phát ban ở trẻ em có thể lây lan nhanh chóng giữa người sang người thông qua việc tiếp xúc cơ thể hay tiếp xúc với các vật dụng cá nhân của người bệnh, thậm chí là giọt bắn chứa virus gây bệnh khi người bệnh ho, sổ mũi, hắt hơi. Vì vậy, nếu cho trẻ đi đến ở những nơi đông đúc, tiếp xúc với nhiều người hay nhiều trẻ em khác như nhà trẻ, trường học, khu vui chơi, quán cà phê,... sẽ khiến trẻ gặp nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Nguyên nhân gây ra sốt phát ban ở trẻ em

Theo các nghiên cứu cho thấy, nguyên nhân gây ra sốt phát ban ở trẻ em phần lớn là do nhiễm virus (chiếm từ 70 - 80%), trong đó gồm các loại virus phổ biến như:

Virus herpes 6,7

Theo một số thống kê, phần lớn các trẻ mắc sốt phát ban là do sự xâm nhập của một trong hai chủng virus human herpes 6 và virus human herpes 7. Đây được xem là 2 loại virus có khả năng lây truyền nhanh chóng giữa người với người thông qua tiếp xúc cơ thể hay các vật dụng cá nhân của người bệnh. Đặc biệt, đa số các trẻ nhiễm virus herpes 6 và herpes 7 là ở trường hoặc nhà trẻ.

Virus sởi

Sau khi virus sởi đi vào cơ thể, trẻ sẽ bắt đầu có những dấu hiệu của sốt và giảm nhẹ khi có sự xuất hiện của những vết ban. Những nốt ban đỏ do virus sởi gây ra khi sờ vào sẽ có cảm giác sần, khởi phát từ tai sau đó lan rộng ra mặt và xuống dần theo phần dưới của cơ thể. Đồng thời, khi trẻ bị sốt phát ban còn có thể đi kèm các dấu hiệu như đỏ mắt, ho, chảy nước mũi và nước mắt thường xuyên,... Sau khi những nốt ban này mất đi, vùng da đó sẽ xuất hiện tình trạng thâm, nhìn giống như vằn hổ trên người trẻ.

Virus rubella

Sẽ có một số trường hợp trẻ bị sốt phát ban do virus rubella xâm nhập vào cơ thể. Sốt khi bị virus này tấn công thường sẽ kéo dài trong 3 ngày, sau đó các vết ban bắt đầu xuất hiện từ mặt rồi lan dần xuống chân. Những nốt ban này thường có màu nhạt và dày đặc hơn các loại ban khác nên còn được gọi là sốt ban đào. Ngoài sốt và phát ban, trẻ có thể sẽ mắc phải các dấu hiệu sốt phát ban khác như nổi hạch cổ, hạch tai, đau khớp, đau cơ,...

Bọ chét, chấy, rận,...

Ngoài khả năng nhiễm bệnh do các nguyên nhân trên, trẻ còn có thể bị sốt phát ban do bị nhiễm khuẩn bởi các vết cắn của những loại côn trùng nhỏ như bọ chét, chấy, rận,... Những loại côn trùng này thường ký sinh trên các loài động vật như chó, mèo hay các vật nuôi trong nhà khác. Vết cắn ban đầu sẽ gây ngứa, dẫn đến trẻ sẽ có xu hướng gãi nhiều ở vùng này gây ra vết thương hở trên bề mặt da. Từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho virus gây sốt phát ban xâm nhập vào máu. Một số trường hợp trẻ có thể bị nhiễm bệnh kể cả khi không gãi vào vết thương.

Dấu hiệu sốt phát ban ở trẻ em

Tùy theo từng nguyên nhân gây bệnh, thời gian trẻ bị sốt phát ban sẽ dao động trong khoảng từ 1 - 2 tuần. Các dấu hiệu sốt phát ban có thể sẽ không xuất hiện rõ ràng. Nhưng nhìn chung sẽ có một số biểu hiện sau:

• Sốt: Trẻ có thể bị sốt nhẹ hoặc cao từ 38 độ trở lên, kèm theo đó là các dấu hiệu của ho, đau họng, chảy nước mũi.
• Phát ban: Các nốt ban sẽ xuất hiện khi trẻ bắt đầu sốt cao, các nốt ban có màu hồng hoặc đỏ, có thể nổi theo từng cụm hoặc li ti, xuất hiện ở ngực, bụng, lưng hoặc khắp cơ thể. Thông thường, các vết ban này không gây ngứa và chỉ kéo dài trong vài ngày nếu được phát hiện và điều trị đúng cách.
• Một số dấu hiệu khác: Ngoài những dấu hiệu trên, trẻ bị sốt phát ban còn có biểu hiện mệt mỏi, sổ mũi, nôn mửa, khó chịu, tiêu chảy, chán ăn, bỏ bú, sưng mắt,...

Biến chứng sốt phát ban ở trẻ em

Khi trẻ có dấu hiệu sốt phát ban nhẹ thì sẽ được xem là lành tính và dễ điều trị. Tuy vậy, đối với một số trường hợp chủ quan và không điều trị bệnh sớm, đúng cách thì vẫn có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như:

• Viêm tai giữa;
• Viêm phổi;
• Viêm não;
• Hội chứng guillain barre,...

Phải làm sao khi trẻ bị sốt phát ban?

Khi trẻ bị sốt phát ban, phụ huynh có thể tham khảo một số hướng chăm sóc như sau:

Hạ sốt cho trẻ đúng cách

• Với trẻ sơ sinh từ 0 - 6 tháng tuổi: Khi thấy trẻ có trẻ có dấu hiệu sốt cao, cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ và cho trẻ uống thuốc theo đúng chỉ định, hướng dẫn của bác sĩ. Chú ý không được tự ý cho trẻ sử dụng thuốc.
• Với trẻ từ 6 tháng tuổi trở lên: Nếu trẻ không xuất hiện các triệu chứng như mệt mỏi hay bỏ ăn thì không cần cho trẻ dùng thuốc. Trong trường hợp trẻ bị sốt cao từ 38 độ trở lên, cần cho trẻ uống thuốc theo đơn của bác sĩ hoặc thuốc paracetamol với liều lượng 10mg/1kg cân nặng của trẻ. Nếu trong 6 giờ sau trẻ vẫn bị sốt thì cha mẹ tiếp tục cho trẻ uống với liều lượng như vậy. Chú ý cần uống thuốc với sự chỉ dẫn từ bác sĩ chuyên khoa.

Bên cạnh đó, cha mẹ cũng nên lau người cho trẻ bằng nước ấm để giúp hạn chế những biến chứng khi bị sốt cao như co giật.

Giảm cơn ho và giảm đau họng cho trẻ

Các bậc phụ huynh nên cho trẻ uống các loại thuốc ho theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa khi trẻ gặp triệu chứng ho. Đồng thời, nên thông mũi cho trẻ với nước muối loãng hay nước muối sinh lý và khăn giấy mềm, giúp trẻ dễ chịu và dễ ăn uống, dễ bú sữa mẹ hơn.

Bù nước cho trẻ

Khi trẻ sốt phát ban, phụ huynh cần cho trẻ uống nhiều nước để tránh mất nước, có thể uống thêm các loại nước ép hoa quả, súp hoặc bù nước bằng oresol. Điều này cũng giúp bổ sung thêm vitamin cho cơ thể trẻ, tăng cường sức đề kháng.

Chú ý vào chế độ dinh dưỡng và sinh hoạt cho trẻ

• Cho trẻ ăn những thức ăn lỏng, dễ nuốt và giàu dinh dưỡng, dễ tiêu hóa như cháo, súp, sữa,... Đồng thời, hãy cho trẻ ăn nhiều hơn bình thường.
• Nếu trẻ mệt mỏi, khó ăn uống thì cha mẹ có thể chia nhỏ bữa ăn để giúp trẻ vẫn nhận đủ dưỡng chất cần thiết.
• Trong sinh hoạt hằng ngày, phụ huynh cần chú ý giữ vệ sinh cho trẻ, đặc biệt là giữ cho làn da luôn sạch sẽ và khô thoáng. Có thể tắm rửa sạch cho trẻ mỗi ngày, không nên kiêng nước, kiêng gió, kiêng ăn. Bởi có thể khiến cơ thể trẻ khó hạ sốt, dễ bị co giật khi sốt cao. Đồng thời, việc không vệ sinh cơ thể cũng sẽ khiến trẻ bị khó chịu, dễ viêm hay nhiễm trùng da và gặp các biến chứng như viêm phổi. Tuy nhiên cũng chú ý không để trẻ bị lạnh nhé.

Trên đây là những dấu hiệu sốt phát ban ở trẻ, nguyên nhân và cách chăm sóc trẻ khi gặp bệnh lý này. Hy vọng đã giúp cha mẹ nắm thêm thông tin để chăm sóc trẻ tốt hơn. Đặc biệt, khi trẻ bị sốt phát ban thì các bậc phụ huynh cần tuân thủ lịch tái khám của trẻ theo lịch hẹn từ bác sĩ để giúp trẻ nhanh khỏi bệnh và hạn chế các biến chứng nguy hiểm. 

Xem thêm:

• Hình ảnh sốt phát ban ở trẻ em mà bố mẹ nên biết
• Cách giảm ngứa khi bị sốt phát ban đúng cách