Giải mã về hệ thống đường dẫn truyền trong tim

Mỗi nhịp trái tim đập, sẽ có các tín hiệu điện truyền qua tim. Chính những tín hiệu này khiến các bộ phận của tim giãn ra và co lại đồng thời kiểm soát lưu lượng máu qua tim và đi đến các bộ phận trên cơ thể. Điều khiển nhịp tim của bạn chính là hệ thống đường dẫn truyền trong tim. Vậy hệ thống này gồm những gì?

Trái tim của chúng ta chính là một chiếc máy làm nhiệm vụ bơm máu đi khắp cơ thể. Hệ thống dẫn truyền trong tim là một phần trong cấu tạo tim, bao gồm các sợi dẫn không phải mô thần kinh và các tế bào cơ tim có nhiệm vụ bắt đầu các xung động và truyền dẫn qua tim. Các xung động này sẽ bắt đầu một chu kỳ tim bình thường và điều phối sự giãn ra hay co lại của các buồng tim gồm 2 tâm nhĩ và 2 tâm thất.

Hệ thống đường dẫn truyền trong tim gồm những gì?

Hệ thống dẫn truyền của tim gồm:

Nút xoang nhĩ

Nút xoang nhĩ hình trục, dài khoảng 10 - 20 mm, rộng 2 - 3 mm được cấu tạo từ chất nền mô sợi và các tế bào được xếp chặt chẽ với nhau. Nút xoang nhĩ nằm cách bề mặt thượng tâm mạc gần 1mm, bên trong tâm nhĩ phải và ở vị trí giao nhau giữa tâm nhĩ phải và mặt trước tim của tĩnh mạch chủ trên. Đây là nút chủ nhịp với các tế bào có thể tự phát xung điện. Nút xoang được điều hòa bởi hệ thần kinh tự động và được động mạch nút xoang cung cấp máu.

Đường dẫn truyền nội tâm nhĩ

Hệ thống đường dẫn truyền trong tim cũng có 3 đường dẫn truyền nội tâm nhĩ gồm: Đường liên nút trước, đường liên nút giữa, đường liên nút sau. Đường liên nút chứa các tế bào biệt hóa có khả năng dẫn truyền xung động hoặc có khả năng tự động phát xung.

Nút nhĩ thất

Nút nhĩ thất nằm phía trên và giữa vách liên thất và chỗ đổ vào của xoang cảnh. Nó có chức năng nhận xung điện từ nút xoang và dẫn truyền các xung điện này xuống bó His. Nút nhĩ thất có vận tốc dẫn truyền xung điện chậm nhất và được động mạch nút nhĩ thất cấp máu.

Bó His và các nhánh của bó His

Bó His và các nhánh của bó His có nhiệm vụ nhận xung điện từ nút nhĩ thất, cung cấp các đường dẫn truyền cho thất trái và ngăn cản sự dẫn truyền ngược lên nhĩ. Nó cũng có nhiệm vụ lọc và loại bỏ các rối loạn nhịp nhanh nhĩ. Bó His tách ra thành 2 nhánh: Nhánh phải đi đến thất phải, nhánh trái tiếp tục tách ra thành phân nhánh trái trước và trái sau.

Mạng Purkinje

Mạng Purkinje là phần tận cùng của hệ thống dẫn truyền trong tim. Nó gồm các sợi tận cùng của bó His, nằm ở lớp dưới nội tâm mạc để đảm bảo sự co bóp đồng bộ của tâm thất. Mạng Purkinje có tốc độ dẫn truyền xung điện nhanh nhất trong số tất cả các tế bào cơ tim.

Điều gì ảnh hưởng đến hệ thống đường dẫn truyền trong tim?

Hệ thống đường dẫn truyền trong tim và sự dẫn truyền trong tim cũng có thể bị ảnh hưởng. Một số tình trạng có thể ảnh hưởng đến sự dẫn truyền trong tim như:

• Loạn nhịp tim có thể ảnh hưởng đến sự dẫn truyền trong tim. Nhịp tim bình thường là 60 - 100 nhịp/phút khi nghỉ ngơi. Nhịp tim có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố như: Hệ thần kinh tự chủ, tình trạng chuyển hóa và điện giải, thuốc hay tình trạng bệnh lý của người bệnh. Rối loạn nhịp tim có thể do rối loạn chức năng nút nhĩ thất và nút xoang với căn nguyên là: Tình trạng sốt, dùng chất kích thích, dùng thuốc, cường giáp, hội chứng ngưng thở khi ngủ, viêm cơ tim, bất thường về điện giải, rối loạn thần kinh cơ, thấp khớp…
• Xuất hiện một khối trong các sợi Purkinje ở một bên tim gây ra rối loạn nhịp tim.
• Sự suy giảm tín hiệu điện giữa tâm thất và tâm nhĩ của tim.
• Hội chứng khoảng QT dài hay tình trạng tâm thất co và giải phóng quá chậm, có thể gây ngất xỉu hoặc ngừng tim đột ngột.
• Tình trạng co thắt tâm thất sớm khiến tim đập nhanh.
• Nhịp tim bị trục trặc nghiêm trọng khiến tim ngừng đột ngột. Nếu không được điều trị ngay, người bệnh có thể bị tử vong.

Làm gì để hệ thống đường dẫn truyền trong tim khỏe mạnh?

Trong nhiều trường hợp, hệ thống đường dẫn truyền trong tim bị ảnh hưởng gây ra các vấn đề về nhịp tim có nguyên nhân do di truyền. Tuy nhiên, trong những trường hợp khác, chúng ta có thể giúp hệ thống dẫn truyền tim khỏe mạnh bằng cách:

Thực hiện lối sống lành mạnh

Một lối sống lành mạnh, tốt cho hoạt động của trái tim bao gồm:

• Duy trì một chế độ ăn uống khoa học, lành mạnh. Ăn gì tốt cho tim mạch là thông tin chúng ta nên tìm hiểu. Những thực phẩm tốt cho tim nên được sử dụng trong các bữa ăn hàng ngày.
• Luyện tập thể dục thể thao vừa sức và đều đặn hàng ngày cũng giúp bạn có một trái tim khỏe mạnh. Những bài tập tốt cho tim mạch đơn giản bạn hoàn toàn có thể áp dụng tại nhà mỗi ngày. Luyện tập đều đặn không chỉ nâng cao sức khỏe trái tim mà còn giúp cải thiện hệ miễn dịch. Hãy cố gắng duy trì thói quen luyện tập ít nhất mỗi tuần 150 phút bạn nhé!
• Duy trì cân nặng hợp lý theo chỉ số BMI, tránh tình trạng thừa cân, béo phì vì đây là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh tim mạch.
• Thăm khám sức khỏe, đặc biệt là sức khỏe tim mạch định kỳ là việc vô cùng cần thiết. Qua thăm khám, chúng ta có thể phát hiện sớm các bất thường về tim. Việc phát hiện bất thường sớm sẽ giúp điều trị bệnh lý về tim dễ dàng và hiệu quả hơn. Khi có bất kỳ triệu chứng bất thường nào chúng ta cũng nên thăm khám sớm. Người Việt nên từ bỏ thói quen chờ đến khi các triệu chứng kéo dài và thật nặng mới đi khám bệnh. Điều này gây khó khăn trong quá trình điều trị và phục hồi.

Cần tránh những thói quen xấu

Ngoài việc xây dựng những thói quen tốt, chúng ta cũng nên tránh xa các thói quen xấu như:

• Để có một hệ thống đường dẫn truyền trong tim khỏe mạnh, chúng ta cũng cần tránh xa rượu bia, chất kích thích. Việc hút thuốc bao gồm cả hút thuốc thụ động và hút thuốc chủ động đều vô cùng tai hại. Chính Nicotin trong thuốc lá cũng là nguyên nhân gây tim đập nhanh, huyết áp cao.
• Người Việt có thói quen tự ý dùng thuốc và dùng thuốc kê đơn. Điều này cũng không hề tốt cho trái tim nói riêng và sức khỏe nói chung.
• Quản lý căng thẳng, tránh rơi vào trạng thái stress cũng là liều thuốc miễn phí cho trái tim.

Hệ thống đường dẫn truyền trong tim giống như những động cơ, bộ phận của một chiếc máy bơm máu đi khắp cơ thể. Các tín hiệu điện truyền qua hệ thống này và giúp tim hoạt động co bóp nhịp nhàng. Điều này giúp các bộ phận trên toàn bộ cơ thể nhận được chất dinh dưỡng và oxy đầy đủ. Vì vậy, hãy làm bất cứ điều gì có thể để hệ thống dẫn truyền trong tim luôn khỏe mạnh bạn nhé!

Xem thêm:

• Tim một thất là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị
• Tìm hiểu chi tiết về dị tật bẩm sinh tâm thất độc nhất