Khám thoát vị đĩa đệm gồm những gì? Khi nào cần khám?

Thoát vị đĩa đệm gây đau đớn và hạn chế vận động, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Việc khám thoát vị đĩa đệm sớm giúp chẩn đoán và điều trị kịp thời, ngăn ngừa biến chứng. Vậy khi nào cần đi khám thoát vị đĩa đệm? Quy trình khám bao gồm những gì? Mời bạn cùng Nhà thuốc Long Châu tìm hiểu chi tiết về quy trình khám khi bị thoát vị đĩa đệm qua bài viết bên dưới.

Thoát vị đĩa đệm là gì?

Thoát vị đĩa đệm là gì? Đây là tình trạng đĩa đệm bị lệch, bị trượt ra khỏi vị trí vốn có của nó. Khi bao đĩa đệm bị tổn thương, phần chất nhầy bên trong thoát ra ngoài sẽ làm ảnh hưởng đến các dây thần kinh và tủy sống quanh đó. 

Nguyên nhân gây thoát vị đĩa đệm thường gặp nhất là do thoái hóa, chấn thương hay tai nạn. Một số bệnh như: Viêm khớp dạng thấp, thoái hóa cột sống cũng có thể gây ra thoát vị đĩa đệm. Một người có thể bị thoát vị một đĩa đệm hay nhiều đĩa đệm cùng lúc, thường gặp nhất là thoát vị đĩa đệm cột sống cổ và thoát vị đĩa đệm cột sống thắt lưng. Bệnh làm ảnh hưởng đến chức năng vận động, gây đau đớn, làm suy giảm chất lượng cuộc sống của bệnh nhân nên cần được khám chữa kịp thời.

Khi nào cần đi khám thoát vị đĩa đệm?

Một số dấu hiệu cảnh báo cho biết bạn nên đi khám thoát vị đĩa đệm càng sớm càng tốt như:

• Người bệnh cảm thấy khó khăn trong việc đứng hay đi bộ thông thường, đau khi đi đứng.
• Các hoạt động hàng ngày như nội trợ, dọn dẹp nhà cửa, lái xe, tự chăm sóc bản thân,... đều bị ảnh hưởng do cảm giác đau khi vận động.
• Triệu chứng thoát vị đĩa đệm điển hình nhất là đau lưng kéo dài hơn vài tuần. Cảm giác đau có thể lan ra cánh tay, chân, đau tăng khi vận động, khi ho, hắt hơi hay thực hiện các động tác cúi gập người hay mang vác vật nặng.
• Người bệnh xuất hiện cảm giác tê yếu ở cánh tay, bàn tay, chân, bàn chân do thoát vị đĩa đệm chèn ép vào dây thần kinh.
• Một dấu hiệu nghiêm trọng cho thấy bạn cần đi khám ngay là giảm khả năng kiểm soát bàng quang hoặc ruột. Tình trạng này cần được can thiệp y tế khẩn cấp vì có thể dây thần kinh đang bị chèn ép nghiêm trọng.
• Nếu gặp các triệu chứng đau, hạn chế trong sinh hoạt và trước đây từng có tiền sử bệnh lý về cột sống cũng cần đi khám ngay.
• Gần đây bạn gặp chấn thương dẫn đến cảm giác đau lưng, đau cổ cũng nên đi khám thoát vị đĩa đệm.

Khám thoát vị đĩa đệm gồm những gì?

Khám thoát vị đĩa đệm là một quy trình toàn diện bao gồm nhiều bước khác nhau. Cụ thể là:

Bác sĩ hỏi bệnh sử và triệu chứng của bệnh nhân

Để bắt đầu quy trình khám bệnh, bác sĩ cần hỏi chi tiết các triệu chứng mà người bệnh gặp phải như: Thời gian xuất hiện cảm giác đau, tính chất của cơn đau, vị trí xuất hiện cảm giác đau, điều gì làm tăng đau hay giảm đau, tiền sử bệnh lý cột sống, tiền sử bị chấn thương, các bệnh lý mãn tính mà người bệnh đang mắc phải,… Thông qua việc hỏi bệnh sử và triệu chứng, bác sĩ sẽ biết nên thực hiện các bước tiếp theo trong quy trình khám thoát vị đĩa đệm thế nào.

Khám lâm sàng trong thoát vị đĩa đệm

Trong bước khám lâm sàng, bác sĩ sẽ kiểm tra một cách tổng quát để đánh giá tình trạng sức khỏe chung của bệnh nhân. Tiếp đó, bác sĩ mới kiểm tra cột sống để xác định vị trí đau, kiểm tra tình trạng sưng và những bất thường ở cột sống. Cụ thể, bác sĩ sẽ kiểm tra độ linh hoạt, phạm vi chuyển động của cột sống, kiểm tra sức mạnh cơ bắp, phản xạ cơ để đánh giá các chức năng thần kinh, kiểm tra mức độ chèn ép dây thần kinh qua các bài kiểm tra đặc biệt, điển hình như nghiệm pháp nâng chân thẳng,…

Xét nghiệm hình ảnh trong khám thoát vị đĩa đệm

Một số xét nghiệm hình ảnh sẽ được bác sĩ chỉ định để xác định chính xác vị trí thoát vị, mức độ tổn thương như:

• Siêu âm để quan sát hình ảnh cột sống và các đĩa đệm nhằm phát hiện thoát vị nếu có.
• Chụp X quang cột sống giúp phát hiện bất thường về xương, khớp.
• Chụp cộng hưởng từ MRI (cộng hưởng từ hạt nhân) giúp xác định mức độ thoát vị đĩa đệm cũng như tổn thương ở các mô mềm, tủy sống xung quanh. Xét nghiệm hình ảnh này cũng giúp bác sĩ tránh nhầm lẫn giữa u cột sống với thoát vị đĩa đệm.
• Chụp CT scan cũng có thể được chỉ định để bác sĩ có được những hình ảnh chi tiết về cột sống và đĩa đệm, giúp đánh giá chính xác hơn về các chi tiết xương.
• Chụp tủy đồ là kỹ thuật kết hợp giữa chụp X-quang và thuốc cản quang để nhìn rõ hơn sự chèn ép dây thần kinh hoặc tủy sống do thoát vị đĩa đệm gây ra.

Các xét nghiệm khác

Trong quy trình quy trình khám thoát vị đĩa đệm, tùy từng tình trạng cụ thể, bác sĩ cũng có thể chỉ định người bệnh thực hiện các xét nghiệm khác như: Điện cơ đồ (EMG) để đánh giá chức năng của các dây thần kinh và cơ bắp, từ đó bác sĩ xác định sự chèn ép hoặc tổn thương dây thần kinh. Người bệnh cũng có thể cần xét nghiệm máu để loại trừ các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự như thoát vị đĩa đệm.

Cần lưu ý gì khi khám thoát vị đĩa đệm?

Khi khám bệnh thoát vị đĩa đệm, bạn nên đến khám tại các bệnh viện uy tín, với cơ sở vật chất và trang thiết bị hiện đại giúp chẩn đoán bệnh chính xác hơn. Khoa khám bệnh phù hợp là chuyên khoa xương khớp.

Trước khi đi khám, bạn nên nhớ lại và tốt nhất là ghi lại chính xác những triệu chứng mà bạn đang phải trải qua. Nếu trước đó đã từng mắc các bệnh về cột sống, từng chấn thương, bạn cũng nên mang theo hồ sơ y tế (sổ khám bệnh, phim chụp, kết quả xét nghiệm, đơn thuốc,...) để bác sĩ có thêm cơ sở đánh giá. Khi đi khám bệnh, bạn nên mặc trang phục thoải mái, thuận tiện cho việc khám lâm sàng hay thực hiện các kỹ thuật xét nghiệm trên đây. Nếu cần thiết, bệnh nhân có thể nhờ người thân đi cùng để hỗ trợ trong quá trình khám nếu đi lại, vận động gặp khó khăn.

Tóm lại, khám thoát vị đĩa đệm cần thực hiện sớm ngay khi người bệnh xuất hiện các triệu chứng đầu tiên. Địa chỉ khám tốt nhất là những bệnh viện uy tín và chuyên khoa xương khớp. Khám bệnh sớm giúp phát hiện bệnh kịp thời, điều trị đúng lúc sẽ giúp giảm đau đớn và biến chứng cho người bệnh.