Kiểm soát tình trạng huyết áp lên xuống thất thường

Huyết áp lên xuống thất thường ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch và thể trạng chung của cơ thể đang gây nên nhiều lo ngại. Để hiểu rõ hơn về tình trạng này và cách kiểm soát nó, chúng ta hãy cùng tìm hiểu hoạt động huyết áp trong hệ mạch trong bài viết dưới đây.

Huyết áp hoạt động thế nào trong hệ mạch?

Huyết áp là áp lực tạo ra bởi sự đẩy của máu qua thành mạch trong hệ thống tuần hoàn. Điểm cao nhất của áp lực máu là ở động mạch chủ và khi ra xa khỏi động mạch chủ, áp lực máu trong các mạch dần giảm, đạt đến mức thấp nhất tại tĩnh mạch chủ.

Có một số yếu tố quyết định và điều hòa chỉ số huyết áp:

Lực co bóp của tim: Độ mạnh của sự co bóp tim cùng với thể tích máu được bơm ra trong mỗi nhát bóp ảnh hưởng đến áp lực máu. Khi tim co bóp mạnh hơn và bơm ra nhiều máu, áp lực lên thành mạch tăng, dẫn đến cao huyết áp.

Thể tích máu trong hệ thống mạch: Thể tích máu trong hệ thống mạch cũng đóng vai trò quan trọng trong việc ảnh hưởng đến áp lực máu. Khi thể tích máu tăng, áp lực cũng tăng và ngược lại.

Diện tích tiết diện của mạch máu: Diện tích tiết diện của mạch máu cũng ảnh hưởng đến áp lực máu. Khi diện tích tiết diện mạch to hơn, áp lực máu thấp hơn, và ngược lại.

Những nguyên tắc này cũng được áp dụng trong việc bào chế các loại thuốc để điều trị và kiểm soát huyết áp.

Huyết áp lên xuống thất thường do đâu?

Thuật ngữ "huyết áp không ổn định" được sử dụng để mô tả tình trạng biến đổi không thường xuyên và không đều đặn của áp lực máu trong cơ thể, huyết áp lên xuống thất thường có thể diễn ra đột ngột hoặc trong một khoảng thời gian dài.

Thực tế cho thấy, áp lực máu của con người thay đổi hàng ngày, thậm chí từng giờ. Tuy nhiên, sự biến đổi này thường không đáng kể và nằm ở mức chấp nhận được.

Có một số nguyên nhân gây ra tình trạng huyết áp không ổn định:

• Tình trạng thay đổi đột ngột liên quan chặt chẽ đến tình trạng tâm lý và cảm xúc. Lo âu, căng thẳng, sợ hãi hoặc các sự cố tâm lý có thể dẫn đến biến đổi đột ngột trong áp lực máu.
• Sử dụng chất kích thích, như caffeine hoặc thuốc.
• Thay đổi tư thế hay môi trường đột ngột.
• Tác dụng phụ của một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến huyết áp, như sử dụng không đúng cách thuốc huyết áp hoặc corticoid.
• Huyết áp không ổn định cũng có thể là biến chứng hoặc dấu hiệu của một số vấn đề sức khỏe như suy tim, rối loạn thần kinh, cơn đau thắt ngực hoặc sốt cao.

Các biểu hiện của tình trạng huyết áp lên xuống thất thường

Các biểu hiện của huyết áp không ổn định thường bao gồm:

• Đau đầu, hoa mắt và chóng mặt, đặc biệt khi thay đổi tư thế hoặc môi trường đột ngột.
• Ù tai và cảm giác chói ngất.
• Da mặt đỏ, nhịp tim nhanh hoặc thậm chí rối loạn nhịp tim, thường kèm theo sự ra mồ hôi.
• Chỉ số huyết áp biến đổi thường xuyên và khó kiểm soát.

Hậu quả của tình trạng huyết áp không ổn định có thể gồm:

• Tăng huyết áp: Tình trạng này có thể phát triển từ từ và có thể là dấu hiệu đầu tiên của tình trạng tăng huyết áp mạn tính.
• Bệnh tim mạch: Nghiên cứu đã chỉ ra rằng người có huyết áp không ổn định giữa các thời điểm khám có nguy cơ suy tim và đột quỵ cao hơn so với người bình thường.
• Suy giảm trí tuệ: Một nghiên cứu tại Nhật Bản đã cho thấy người có huyết áp dao động có nguy cơ suy giảm trí tuệ gấp đôi so với người có huyết áp ổn định.

Kiểm soát tình trạng huyết áp lên xuống thất thường

Để kiểm soát và hạn chế tình trạng huyết áp không ổn định, cần tuân thủ những biện pháp sau:

Chế độ ăn uống và lối sống lành mạnh

Duy trì chế độ ăn uống cân đối, giàu rau xanh, trái cây, và hạn chế độ ăn nhiều muối và chất béo. Kết hợp với lối sống lành mạnh, bao gồm ngủ đủ giấc, giảm căng thẳng và tạo thời gian cho hoạt động giải trí.

Hạn chế chất kích thích

Tránh sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, cà phê và thuốc lá, vì chúng có thể góp phần vào tăng huyết áp.

Quản lý căng thẳng

Tránh tình trạng căng thẳng và áp lực trong công việc và cuộc sống hàng ngày. Thực hiện các biện pháp thư giãn như thiền, yoga hoặc tập thể dục để giảm căng thẳng.

Tập thể dục thường xuyên

Thực hiện các hoạt động thể dục đều đặn như đi bộ, bơi lội hoặc tập thể dục để cải thiện sức khỏe tim mạch và kiểm soát huyết áp.

Theo dõi huyết áp định kỳ

Điều này giúp bạn nhận biết sớm bất kỳ thay đổi nào trong áp lực máu và thực hiện các biện pháp điều chỉnh kịp thời.

Sử dụng thuốc theo hướng dẫn bác sĩ

Nếu cần thiết, tham khảo ý kiến chuyên gia y tế và tuân thủ đúng liều lượng và chỉ định của thuốc để kiểm soát tình trạng huyết áp.

Tình trạng huyết áp không ổn định, huyết áp lên xuống thất thường nếu không được điều trị và kiểm soát đúng cách, nó có thể gây nguy hiểm cho sức khỏe tim mạch, thận và mạch máu, thậm chí đe dọa tính mạng của người bệnh.

Xem thêm:

• Huyết áp cao có uống được la vối không?
• Tăng huyết áp uống nước chanh được không?