Lưu ý chế độ ăn cho người suy thận mạn

Đối với người mắc bệnh thận, một số chất dinh dưỡng có thể tích tụ và gây hại cho thận do chức năng lọc của thận không còn tốt như khi khỏe mạnh. Vì vậy chế độ ăn cho người suy thận mạn cần được lưu ý.

Suy thận mạn là bệnh gì?

Suy thận mạn (chronic kidney disease - CKD) là căn bệnh khiến chức năng thận bị suy giảm dần dần theo thời gian. Thận là cơ quan quan trọng chịu trách nhiệm lọc các chất độc hại và dư thừa từ máu, điều hòa nước và điện giải và sản xuất các hormone cần thiết cho cơ thể. Khi thận không còn hoạt động hiệu quả, các chất độc này sẽ tích tụ trong cơ thể, gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng.

Nguyên nhân chính gây suy thận mạn bao gồm tiểu đường, cao huyết áp, viêm cầu thận, bệnh thận đa nang, nhiễm trùng đường tiểu kéo dài hoặc tái phát bệnh tiểu đường, cao huyết áp, viêm cầu thận, bệnh thận đa nang, nhiễm trùng đường tiểu kéo dài hoặc tái phát, tắc nghẽn đường tiểu do sỏi thận, phì đại tuyến tiền liệt, hoặc các vấn đề khác,…

Các triệu chứng của suy thận mạn giai đoạn đầu thường không rõ ràng như mệt mỏi, chán ăn, ngứa da, buồn nôn và nôn, sưng phù chân tay. Khi suy thận tiến triển, triệu chứng có thể trở nên nghiêm trọng hơn như khó thở, huyết áp cao không kiểm soát được, giảm lượng nước tiểu.

Hiện nay, cách điều trị suy thận mạn có thể bao gồm thay đổi lối sống, sử dụng thuốc, lọc máu khi chức năng thận giảm xuống dưới mức cực kỳ nghiêm trọng và ghép thận cho những người mắc suy thận mạn giai đoạn cuối. Việc phát hiện sớm và quản lý tốt suy thận mạn có thể giúp làm chậm quá trình suy thoái của thận và cải thiện chất lượng cuộc sống.

Thế nào là chế độ ăn cho người suy thận mạn

Khi mắc bệnh thận mạn, điều quan trọng là phải chú ý đến những gì người bệnh ăn và uống. Đó là vì thận của người bệnh không thể loại bỏ chất thải và chất lỏng ra khỏi cơ thể theo cách mà chúng nên làm. Chế độ ăn uống thân thiện với thận có thể giúp người bệnh khỏe mạnh lâu hơn.

Một chức năng chính của thận là loại bỏ chất thải và chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể bạn thông qua nước tiểu. Thận cũng có vai trò cân bằng khoáng chất trong cơ thể như muối và kali, cân bằng chất lỏng trong cơ thể và tạo ra các hormone ảnh hưởng đến cách thức hoạt động của các cơ quan khác.

Chế độ ăn cho người suy thận mạn là cách ăn uống giúp bảo vệ thận của người bệnh khỏi bị tổn thương thêm. Người bệnh sẽ phải hạn chế ăn uống một số loại thực phẩm và chất lỏng để các chất lỏng và khoáng chất khác như chất điện giải không tích tụ trong cơ thể. Đồng thời phải đảm bảo rằng chế độ ăn cho người suy thận mạn có được sự cân bằng phù hợp giữa protein, calo, vitamin và khoáng chất.

Nếu người bệnh đang ở giai đoạn đầu của suy thận, có thể người bệnh chưa cần đáp ứng nghiêm ngặt chế độ ăn riêng. Nhưng khi bệnh của họ trở nên tồi tệ hơn, người bệnh sẽ phải cẩn thận hơn về chế độ ăn uống hằng ngày hoặc bắt buộc phải tuân theo chế độ ăn riêng để đảm bảo không khiến tình trạng bệnh tồi tệ hơn.

Chế độ ăn cho người suy thận mạn cần lưu ý điều gì?

Đối với chế độ ăn cho người suy thận mạn, cần tập trung vào việc giảm tải cho thận bằng cách chọn lựa các thực phẩm phù hợp và kiểm soát các dưỡng chất như natri, kali và phốt-pho.

Cắt giảm natri

Khi thận khỏe mạnh, nó sẽ kiểm soát mức natri trong cơ thể. Nhưng ở người bệnh suy thận, natri và chất lỏng dư thừa sẽ tích tụ trong cơ thể. Điều này có thể gây ra một số vấn đề, như sưng mắt cá chân, huyết áp cao, khó thở và tích tụ chất lỏng xung quanh tim và phổi. Thực hiện các bước đơn giản sau để cắt giảm lượng natri trong chế độ ăn uống của người bệnh suy thận:

• Hạn chế ăn gia vị có hàm lượng natri cao như nước tương, muối biển.
• Không nên ăn thức ăn nhanh vì chúng thường có hàm lượng natri cao.
• Hãy thử các loại gia vị và thảo mộc mới thay cho muối.
• Hãy tránh xa thực phẩm đóng gói do chúng thường chứa nhiều natri.

Hạn chế phốt pho

Chúng ta cần những khoáng chất này để giữ cho xương khỏe mạnh và chắc khỏe. Khi thận khỏe mạnh, chúng sẽ loại bỏ phốt pho mà cơ thể không cần. Nhưng ở người bệnh suy thận mạn, nồng độ phốt pho của có thể tăng quá cao dẫn đến nguy cơ mắc bệnh tim. Hơn nữa, nồng độ canxi của bạn bắt đầu giảm. Để bù đắp, cơ thể bạn sẽ lấy canxi từ xương. Điều này có thể khiến xương yếu và dễ gãy hơn. Để hạn chế nạp thêm phốt pho vào cơ thể, bạn nên:

• Chọn thực phẩm có hàm lượng phốt pho thấp;
• Ăn nhiều trái cây và rau tươi hơn;
• Lựa chọn ngũ cốc ngô và gạo;
• Cắt giảm thịt, gia cầm và cá;
• Hạn chế các sản phẩm từ sữa và thực phẩm chế biến, vì chúng chứa lượng lớn phốt pho.

Giảm lượng kali hấp thụ

Kali giúp dây thần kinh và cơ bắp của chúng ta hoạt động bình thường. Nhưng khi bị suy thận, cơ thể người bệnh không thể lọc được lượng kali dư ​​thừa. Khi có quá nhiều kali trong máu, nó có thể dẫn đến các vấn đề nghiêm trọng về tim. Bác sĩ sẽ tư vấn cho người bệnh nếu cần hạn chế khoáng chất này trong chế độ ăn uống. Bác sĩ có thể khuyên bạn nên thử các loại thực phẩm ít kali, như:

• Táo và nước ép táo;
• Nam việt quất;
• Mận;
• Dứa;
• Trái đào;
• Bắp cải;
• Súp lơ luộc;
• Măng tây;
• Rau cần tây;
• Quả dưa chuột.

Khi bệnh suy thận mạn của trở nên tồi tệ hơn, người bệnh có thể cần phải tuân theo chế độ ăn cho người suy thận mạn. Điều này có thể bao gồm việc cắt giảm các loại thực phẩm có nhiều protein, đặc biệt là protein động vật như thịt, hải sản và các sản phẩm từ sữa. Người bệnh cũng có thể cần bổ sung thêm sắt cho cơ thể. Hãy trao đổi với bác sĩ về những loại thực phẩm nên và không nên ăn đối với người bệnh suy thận.